تن رنجور «شيلرها» را دريابيم!
سميرا بختيار
اين روزها «مرز باشماق» براي خيلي از ما ايرانيها واژه نام آشنايي است. مرزي كه محل تردد زائران اربعين حسيني به كربلاي معلي است. «باشماق» روستايي از توابع شهرستان مريوان در استان كردستان است. اين روستا يكي از مرزهاي زميني مهم بين ايران و عراق محسوب ميشود. اما اين مرز مهم و نام آشنا، روز پنجشنبه حادثه دردناك و تلخي را به خود ديد و همين اتفاق باعث شد تا نام اين مرز بيش از هر زمان ديگري براي جامعه ترند شود. به نوشته رسانههاي محلي مريوان، در روزهاي گذشته مردي به نام «گ.ق» درصدد تعرض به زني به نام «شيلر رسولي» برآمد. اين زن از پنجره ساختمان دو طبقه خود را به پايين پرت كرده است. اما اين تمام ماجرا نيست و باشماق اين روزها صداي شيلرها و زناني شده كه فرياد حمايت از زنان را سر ميكشند. در روز پنجشنبه بسياري از زنان با آمدن به خيابان و سر دادن شعار «ايمه هه مومان شيلرايين» يعني همه ما شيلر هستيم، خواستار قوانين جديتري براي امنيت زنان شدند. در اين نوشتار قصد بررسي ابعاد حقوقي و اجتماعي مساله را ندارم هر چند اين ابعاد هم بسيار مهم و ضروري به نظر ميرسد، اما زاويه نگاهم از ديد رسانهاي است. در واقع توجه رسانههاي رسمي به اين ماجرا ميتواند التيامي بر زخم زنان روستاي باشماق باشد. در اين ميان نبايد از نقش رسانههاي محلي در انعكاس بيان واقعيت و تهيه گزارشهاي تحقيقي غافل شد. اين روزها كه مرز باشماق محل توجه بسياري از رسانهها، مردم و مسوولان شده، قطعا توجه و واكنش به موقع و اصولي رسانهها به اين حادثه ميتواند بر آرامش مردم اين منطقه و افكار عمومي تاثيرگذار باشد. اگرچه در كشور ما اغلب اجراي قوانين با چالشهاي زيادي همراه است، اما قطعا وجود يك قوانين براي نيمي از جمعيت ايران ميتواند دلگرمكننده باشد. رسانههاي محلي ميتوانند در اين مدت با اشاره به اين حادثه تلخ مطالبهگر تصويب هر چه سريعتر لايحه حفظ كرامت و حمايت از زنان باشند. اگرچه اين لايحه حدود ۱۰ سالي است كه معطل تصويب مانده، اما خبرنگاران محلي ميتوانند با اشاره به تاثيرات چنين قانوني در مجازات افراد متجاوز و متعرض، آرامش نسبي را به خانوادههاي نگران و زخم ديده اين روزهاي باشماق و ديگر نقاط كشور برگردانند. صداي شيلر باشيم نه با شعار و هشتگ و واكنشهاي جنجالبرانگيز... بلكه با استمرار در مطالبهگري حقوق زنان در مسير درست و جسارت در بيان و انعكاس اتفاقات تلخ مخصوصا در رسانههاي محلي...
٭٭٭
و اما ماجراي شيلر چه بود؟ مرگ دلخراش شيلر زن مريواني مقابل چشمان فرزندش واكنشهاي زيادي را در پي داشت. متهم اين پرونده اكنون در بازداشت است و تحقيقات از او ادامه دارد. زن جوان هنگامي كه از نيت مرد همسايه براي تجاوز مطلع شد از پنجره به بيرون پريد و جانش را از دست داد. تاكنون در تحقيقات و بر اساس گفتههاي پسر ۱۲ ساله شيلر مشخص شده مرد همسايه به نام گوران ساعت ۲۴ روز حادثه مقابل خانه شيلر رفته و از او براي همسرش درخواست كمك كرده است. شيلر نيز با پسرش به خانه مرد همسايه رفته تا به همسر بيمار او كمك كند، اما جلوي در گوران از ورود فرزند شيلر جلوگيري كرده و گفته چون همسرش لباس مناسبي به تن ندارد پسربچه نميتواند داخل برود. كودك ۱۲ ساله گفته چند دقيقه بعد صداي داد و فرياد شنيده و سعي كرده وارد خانه شود، اما چون در بسته بوده است نتوانسته وارد خانه شود و همانطور كه تقلا ميكرده كه وارد خانه شود مادرش را در طبقه دوم ديده كه به پايين پرت شده است. اين پسر بلافاصله همسايهها و بعد هم پليس را خبر ميكند. آنطور كه شاهد ماجرا گفته صداي فريادهاي شيلر از داخل خانه و درگيري نشان ميداده اتفاقي در آن خانه دو طبقه افتاده است و شيلر قصد داشته كه فرار كند. اين زن وقتي از طبقه دوم خودش را به پايين پرت كرده تصور كرده است كه ميتواند فرار كند و به قصد خودكشي اين كار را نكرده بود. پس از آن بلافاصله جسم نيمهجان شيلر به دليل شدت وخامت حالش به بيمارستاني در سنندج منتقل و تلاش زيادي براي نجات جان اين زن انجام شد. از همان ابتدا كه شيلر به بيمارستان منتقل شده سطح هوشياري پاييني داشته و پزشكان اميدي به نجاتش نداشتند. آنها به شوهر شيلر گفته بودند كه حتي اگر همسرش به هوش بيايد ديگر سالم نخواهد بود و بهطور كامل فلج خواهد شد، چراكه آسيب جدي به نخاع، جمجمه و نسج مغزي او وارد شده است. سطح هوشياري شيلر آنقدر پايين بود كه چند روز بعد او جانش را از دست داد.
شوهر شيلر كارگري است كه در كردستان عراق كار ميكرد. او كارگر روزمزد است و در فصل گرم سال براي كارگري به كردستان عراق ميرود. شيلر و دو فرزندش كه يك پسر ۱۲ ساله و دختري كوچك هستند در خانهشان با هم زندگي ميكردند. پدر بچهها هر چند هفته يكبار براي ديدار با خانواده از كردستان عراق باز ميگشت، چند روزي در خانه بود و دوباره سر كار ميرفت. شب حادثه نيز اين مرد در كردستان عراق بود كه پسرش با او تماس گرفت و آنچه رخ داده بود را توضيح داد. تحقيقات نشان داده چند روز قبل از حادثه شيلر همسر گوران را كه بيمار بوده، به بيمارستان برده. در آن زمان گوران در خانه نبوده و شيلر به كمك زن بيمار رفته است و سپس او را به خانهاش بازگردانده. به همين دليل شب حادثه شيلر وقتي حرفهاي گوران را درباره بدحالي همسرش شنيد، گفتههاي او را باور كرده است. بررسي سوابق گوران نشان ميدهد او چندين بار به اتهام شرارت و عربدهكشي دستگير شده و فرد خوشنامي در محل نبوده است. او اختلافاتي با خانوادهاش نيز داشته و چندين بار نيز بازداشت شده است.
در حال حاضر گوران در بازداشت به سر ميبرد و با توجه به اينكه احساسات عمومي مردم مريوان جريحهدار شده است، تحقيقات در اين خصوص به صورت گسترده ادامه دارد. خانواده شيلر نيز از متهم شكايت كرده و خواستار مجازات او شدهاند.