طارمي، آزمون، جهانبخش و سايرين در دادگاه فضاي مجازي
سياسيترين روزهاي تيم ملي
جمعه شب تيم ملي فوتبال ايران در يك ديدار دوستانه به مصاف اروگوئه رفت و با تكگل طارمي به پيروزي رسيد. اما اين برد چيزي نبود كه كسي فكرش را نكند. بلكه آنچه غير قابل پيشبيني به نظر ميرسيد واكنش كاربران شبكههاي اجتماعي به رفتار بازيكنان قبل و در حين مسابقه بود.
چند روز مانده به شروع بازي برخي كاربران فعال در فضاي توييتر و اينستاگرام از بازيكنان تيم ملي خواستند حواسشان به شرايط خاص كشور در اين روزها باشد. در سمت مقابل عدهاي هم معتقد بودند اينها بازيكن فوتبال هستند و همين كه تمرينشان را درست انجام بدهند و در زمين بازي همه توانشان را بگذارند بهترين كار ممكن است. در اين بين برگزاري جشن تولد عليرضا بيرانوند در اردوي تيم ملي و انتشار تصاوير آن در فاصله دو، سه روز مانده به شروع بازي حسابي جنجالي شد و دوباره صف موافقان و مخالفان را مقابل هم قرار داد. از عدهاي كه ميگفتند جشن تولد گرفتن و از آن مهمتر انتشار تصاوير آن در اين شرايط چه معنايي دارد تا آنهايي كه اعتقاد داشتند اينها حاشيههاي بيخودي است كه اطراف تيم درست ميشود.
روز قبل از بازي كمپينهايي در فضاي مجازي شكل گرفت و از بازيكنان تيم ملي خواستند اگر خودشان را نماينده مردم ايران ميدانند نسبت به اتفاقات هفته گذشته بيتفاوت نباشند. چرا كه به هر حال امروز همه مردم ايران تحت تاثير وقايع اخير هستند. اين گروه ميگفتند دستكم كشته شدن ۳۵ نفر در اعتراضات (تا قبل از بازي با اروگوئه) طبق آنچه صداوسيما اعلام كرده فضاي كشور را تحت تاثير قرار داده و بازيكنان تيم ملي بايد متوجه باشند كه به هر حال شرايط، شرايط عادي نيست. آن هم در حالي كه خيلي از هنرمندان و ورزشكاران چه به شكلي راديكال و چه به صورت بسيار محافظهكارانه ضمن درخواست عمومي پرهيز از خشونت با خانوادههاي جانباختگان ابراز همدردي كردهاند.
با اين حال بازي ايران و اروگوئه بدون حاشيه خاصي به پايان رسيد و اتفاقا همين بدون حاشيه بودن تبديل به يك حاشيه بزرگ شد. در وهله اول عادي بودن بازيكنان صداي اعتراض برخي كاربران را بالا برد و در درجه دوم شادي تمامعيار بازيكنان تيم ملي پس از گلزني انتقادهاي زيادي را برانگيخت. برخي نوشتند همه جاي دنيا وقتي اتفاق غمانگيزي در كشوري رخ ميدهد، بدون اينكه مهم باشد چه كسي مقصر است، بازيكنان فوتبال به احترام فضاي موجود بعد از گلزني خوشحالي نميكنند. اين دسته از كاربران نوشتند خوشحالي نكردن بعد از گلزني حتي به خاطر چيزهاي سادهتري نظير بازي كردن مقابل تيم سابق هم اتفاق ميافتد چه برسد به مواقعي كه شرايط پيچيده است. اين دسته از كاربران به كنايه گفتند آيا اينترنت در اتريش هم همانند ايران قطع است؟
البته كه گروه مخالفان هم معتقد بودند ايجاد چنين دوقطبيهاي كاذبي پيرامون بازيكنان تيم ملي بيهوده است و آنهايي كه دنبال واكنشهاي سياسي از بازيكنان تيم ملي هستند هيچ دركي از ورزش ندارند و متوجه نيستند يك ورزشكار حرفهاي فقط بايد كارش را به درستي انجام دهد نه اينكه خودش را وارد ماجراهاي اينچنيني كند. و باز برخي پرسيدند پس يعني پپ گوراديولا، روبرتو مانچيني، ريس جيمز، اريك چوپو موتنيگ و ساير چهرههاي شاخص خارجي دنياي فوتبال كه نسبت به اين وقايع واكنش نشان دادند حرفهاي نيستند؟
با تمام اين تفاسير دقايقي بعد از پايان بازي همه بازيكنان تيم ملي عكس پروفايل خود را به رنگ مشكي درآوردند تا نشان بدهند وقايع داخل كشور را رصد ميكنند. هرچند برخي از بازيكنان ساعاتي بعد رنگ مشكي را برداشتند و عكس خودشان را گذاشتند. از جمله مهدي طارمي و مهدي ترابي. در روزهاي بعد بحثهاي پيرامون اين موضوع همچنان بين اهالي فوتبال و طرفداران تيم ملي ادامه پيدا كرد. واكنشهاي قابل توجه برخي ورزشكاران ملي رشتههاي ديگر از جمله مهسا صادقي عنواندار تكواندوي زنان ايران و جهان، سجاد استكي ستاره تيم ملي هندبال، مجتبي عابديني كاپيتان تيم ملي شمشيربازي، راضيه جانباز اولين لژيونر تاريخ هندبال زنان كه اعلام كردند ديگر در تيم ملي بازي نميكنند به همراه واكنشهاي ديگري نظير استوري اشكان دژاگه و پستهاي افرادي نظير احمدرضا عابدزاده و حمايت كريم باقري از علي كريمي هم مزيد بر علت شد تا بحثهاي سياسي پيرامون بازيكنان تيم ملي شدت بگيرد. يكشنبه غروب اما وضعيت به شكل عجيبي پيچيدهتر شد. سخنراني حسن عباسي كه هميشه همراه با توهين به فوتباليستهاست اينبار در شرايط خاص مملكت خبرساز شد. حسن عباسي گفت دليل ياد كردن فوتباليستها از مهسا اميني و حمايت از جنبش زنان اين است كه ميخواهند همسران خودشان «لنگ و پاچهشان» را بيرون بيندازند و اينها در واقع از همسران خودشان حمايت ميكنند. در كنار واكنش گسترده جامعه فوتبال به اين اظهارات، سردار آزمون در يك استوري تند در واكنش به اظهارات عباسي نوشت: «به خاطر قانون تيم ملي تا الان نتونستيم چيزي بگيم تا اردو تموم شه ولي ديگه طاقت نياوردم. تهش ميشه خط خوردن از تيم ملي كه فداي يه تار موي زنان ايراني. به هيچ عنوان هم اين پاك نميشه بخوان هر كاري هم بكنن. »
اما در ساعات بعد آزمون نه تنها آن استوري را پاك كرد كه در فاصله يك ساعت او همه پستهاي پيجش را هم حذف نمود و فعاليت صفحهاش را به حالت تعليق درآورد.
همزمان با استوري آزمون، عليرضا بيرانوند دروازهبان شماره يك تيم ملي هم پستي در اينستاگرام به اشتراك گذاشت و البته او هم بعد از مدت كوتاهي آن را پاك كرد. بيرو نوشت: «سكوت بنده دليلي برا بيتفاوتي نسبت به حال هموطنانم نيست. تنها به دليل احترام به قوانين تيم ملي بهجهت حساسيت مسابقات جام جهاني در اين چند روز سكوت كردم تا به زعم خود با كسب بردي بزرگ شما را خوشحال كنيم ولي كسي از برد ما خوشحال نشد با تمام وجود ناراحتي شما را درك كردم. مادران، خواهران و دختران وطنم صداي من صداي شماست و نداي درونم همنواي با شماست. هموطنانم! فرزند كوچك شما مردم ايران با تمام وجود از خواست و اراده شما حمايت ميكند و در كنار شماست.» صبح دوشنبه خبرگزاري فارس مدعي شد آزمون و بيرانوند به دليل مصدوميت نميتوانند تيم ملي را در بازي مقابل سنگال همراهي كنند. البته بيرانوند در بازي با اروگوئه به دليل مصدوميت تعويض شد ولي مصدوميت ناگهاني آزمون بسيار تعجببرانگيز بود. گرچه خبرگزاري فارس ساعاتي بعد از انتشار خبر مصدوميت آزمون اعلام كرد او مصدوم نيست و به بازي با سنگال ميرسد.
در همين حين خبرهايي از تيم ملي رسيد مبني بر اينكه بازيكنان نسبت به نحوه واكنش به اتفاقات اخير داخل ايران هممسير نيستند و چند نفري ميخواهند واكنش نشان دهند و برخي ديگر ميگويند بهتر است تيم ملي در آستانه جام جهاني از اين مسائل به دور باشد. غروب دوشنبه شعار تيم ملي فوتبال در جام جهاني اعلام و قرار شد يوزهاي ايراني با شعار «تا پاي جان براي ايران» راهي قطر شوند.
آنچه در میانه همه بحثهای مربوط به تیم ملی مطرح میشود نباید یک نکته مهم را فراموش کرد. همانطور که خیلی از منتقدین کشاندن تیم ملی به بحثهای سیاسی عنوان کردند، فوتبال ایران در آستانه یک رویداد بزرگ به اسم جام جهانی قرار دارد که نتیجه آن میتواند ابعاد اجتماعی، ورزشی، اقتصادی و حتی سیاسی گستردهای داشته باشد. اما موفقیت تیم ملی در جام جهانی قطر ۲۰۲۲ در گروی آرامش تیم ملی است. آرامشی که باید هم از طریق رسانهها و مردم و هم از طریق فدراسیون و کادرفنی دنبال شود. در نهایت بازیکنان تیم ملی به عنوان کسانی که در زمین بازی به میدان میروند، باید جدا از هر تصمیمی که به عنوان فعالیت شخصی در نظر میگیرند، حواسشان به تیم ملی ایران باشد.