نخبهستيزي در «حريم امن دانشگاه»
اصغر ميرفردي
خشونت از هر گونه آن، ناخوشايند و امنيتزداست. آنچه در روز يكشنبه در دانشگاه صنعتي شريف رخ داد، تاسفبار است و هيچ توجيه قانوني و امنيتي ندارد. اگر به جايگاه دانشجويان به ويژه دانشجويان نخبه در آينده كشور باوري وجود داشته باشد، نبايد برخوردي خشن و سلبي با اين نسل آيندهساز انجام گيرد. تجربه زيسته همه جوامع و يافتههاي جامعهشناسان و انديشمندان حوزه آموزش نشان ميدهد كه آموزش، با افزايش آگاهي و قدرت تحليل افراد، مطالبات و روحيه انتقادي آنها را تقويت مينمايد. افراد دانشآموخته و دانشگاهي بيش از ديگران به تحليل و نقد رخدادها و تحولات ميپردازند و بديهي است اين نقد و تحليل، نمادي از پويايي شهروندان است. در شرايطي كه جامعه ملتهب است، برخوردي كه با دانشجويان انجام ميشود، چه دليل و توجيهي دارد؟ مگر محيط دانشگاه، محيط انديشهورزي و نقد نيست؟ اگر دانشجويان دانشگاه صنعتي شريف، كه بخشي از سرآمدان علمي جامعه هستند، فرصت نقد و نظر نداشته باشند، چه كساني بايد فرصت چنين كاري داشته باشد؟ اين اندازه نگاه امنيتي به دانشجو و دانشگاه، چه دستاوردي براي جامعه خواهد داشت و ديگر چه اميدي براي ماندن و تلاش نخبگان باقي خواهد گذاشت؟ جامعهاي كه از مهاجرت گسترده نخبگان رنج ميبرد و زيان ميبيند، چرا بايد شاهد چنين تجربههايي باشد؟ اگر اقدامات ناكارآمد و مشكلات گوناگون تاكنون به نخبه گريزي منجر شده است، حوادثي از گونه برخورد غافلگيرانه با دانشجويان دانشگاه صنعتي شريف، نخبهزدايي و نخبهستيزي آشكار است. تجربه جوامع گوناگون و خود جامعه ما نشان داده است كه برخوردهاي قهري و سلبي به حفظ آرامش و مديريت و گذر از بحران منجر نشده، بلكه همچون ريختن بنزيني روي آتش عمل خواهد نمود. حادثه دانشگاه صنعتي شريف تنها خانواده دانشجويان را نگران ننمود، بلكه همه مردم ايران از چنين برخوردهايي نگرانند چون همه ميدانند...
دانشگاههايي چون دانشگاه شريف مركز پرورش بخش زيادي از نخبگان اين سرزمين است و انتظار دارند كه دانشجويان دانشگاههاي كشور از محيط امن و آرامي براي تحصيل و پويايي فكري برخوردار باشند. چنين برخوردهاي دور از انتظاري، ضمن اينكه محيط امن دانشگاه را ناامن ميسازد، واكنشها و نقدها نسبت به موضوعات گوناگون را به مدارهاي راديكال خواهد كشانيد. اميد است ديگر شاهد چنين برخوردهايي در جامعه و به ويژه حريم دانشگاه نباشيم.