گفت‌وگوي «اعتماد» با برخي از اهالي روستاهاي حادثه‌ديده اطراف آذربايجان غربي درخصوص زمين‌لرزه ۱۳ مهر ماه
وضعيت زلزله‌زدگان خوي
وعده و وعيد مسوولان به اهالي مناطقي كه خانه‌هاي‌شان به طور كامل تخريب شده است
بهاره شبانكارئيان
«شب حادثه، من و همسرم كه باردار است در خانه خواب بوديم كه زمين لرزه ما را از خواب بيدار كرد. سريع با همسرم به سمت در ورودي خانه رفتيم تا بتوانيم فرار كنيم اما در ورودي خانه باز نمي‌شد. من فقط دست‌هايم را دور همسرم گرفتم كه آسيبي به او وارد نشود و هر دوي‌مان روي زمين نشستيم. از شدت ترس چشم‌هاي‌مان را بسته بوديم. اين‌طور بهتان بگويم وقتي بعد از چند ثانيه كه زمين آرام و قرار گرفت چشم‌هاي‌مان را باز كرديم، ديديم تمام خانه تخريب شده است. نمي‌دانم چطور ما زنده مانديم. معجزه بود. ما در روستاي «موسي قلي كندي» ساكن هستيم. تمام خانه‌هاي روستاي ما تخريب شده است. كانون زلزله را در همين روستاي ما اعلام كرده‌اند. يك روز پس از زلزله همسرم را به يكي از درمانگاه‌هاي روستاهاي اطراف بردم، خدا را شكر بچه سالم مانده و اتفاقي برايش نيفتاده است. نيروهاي هلال‌احمر؛ چادر، پتو و مواد غذايي دراختيار اهالي روستا قرار داده اما هواشناسي اعلام كرده كه طي ۱۰ روز آينده هوا به شدت سرد مي‌شود. حالا نمي‌دانيم با اين وضع چطور سر كنيم. مسوولان پس از وقوع زمين لرزه براي بازديد از منطقه آمدند. يكي از آنها وعده داد كه به اهالي وام بلاعوض مي‌دهيم، يكي ديگر وعده داد كه خانه‌ها را درست مي‌كنيم. چطور اين خانه‌هايي كه با اين وضعيت تخريب شده‌اند را مي‌خواهند درست كنند؟ من مي‌خواهم بدانم يكي از اين مسوولان حاضر است در خانه خود من يك شب شام بخورد؟! شب پس از زلزله هم يك وانت ناشناس با افرادي كه صورت‌هاي‌شان را پوشانده بودند وارد روستاي‌مان شدند و قصد سرقت از لوازم خانه‌هاي تخريب شده روستا را داشتند كه برخي از اهالي متوجه شده بودند و آنها را فراري دادند. از برخي اهالي روستاي‌مان شنيدم كه اين سارقان را صبح روز بعد از زلزله در روستا با همان وانت‌شان ديده بودند. اهالي مي‌گويند كه اين سارقان آمده بودند تا آمار خانه‌ها و لوازم داخل آن را داشته باشند. نمي‌دانم مردم چه فكري مي‌كنند ما را خدا زده حالا اين سارقان دنبال چه بودند نمي‌دانم. همه فكر مي‌كنند چون هيچ كس به دليل وقوع زلزله در اين شهرستان فوت نكرده، جاي شكرش باقي است اما اين موضوع را درنظر نمي‌گيرند كه خانه‌هاي‌مان تخريب شده و نمي‌دانيم بايد چه كار كنيم، آن‌هم با وجود رسيدن سرما در چند روز آينده.» اينها صحبت‌هاي «مهراب» يكي از اهالي روستاي موسي قلي كندي درباره وقوع زلزله و وضعيت بعد از آن به خبرنگار «اعتماد» است. او در شب وقوع زمين لرزه از ناحيه پا دچار آسيب شده است. چهارشنبه ۱۳ مهر ماه جاري، ساعت ۱۷ و ۲۱ دقيقه زمين لرزه‌اي به بزرگي ۴.۶ ريشتر در حوالي شهرستان خوي واقع در استان آذربايجان‌غربي رخ داد اما اين زمين لرزه ادامه پيدا كرد و مجدد در ساعت ۳ و ۵۱ دقيقه بامداد ۱۳ مهر ماه، خوي را با ۵.۴ ريشتر تكان داد. حسن نامي، رييس سازمان مديريت بحران كشور با بيان اينكه ۱۲ روستاي بخش مركزي شهرستان خوي درگير زلزله است، گفت: «۴۶۰ واحد مسكوني روستايي صددرصد تخريب و به ۱۹۷ واحد مسكوني بين ۲۰ تا ۵۰درصد خسارت وارد شده است.» خالدي سخنگوي اورژانس كشور نيز درخصوص آمار مصدومان ناشي از اين زمين لرزه عنوان كرد: «طبق آخرين آمار هزار و ۱۲۷ نفر در اين زلزله مصدوم شده‌اند. از تعداد ۱۱۶ نفر بستري مصدوم در بيمارستان، ۱۱۱ نفر در خوي و ۵ نفر هم در سلماس بستري شده‌اند و ۷۱ نفر نيز تحت عمل جراحي قرار گرفتند و يك نفر هم در بخش مراقبت‌هاي ويژه قرار دارد.» همچنين مرتضي مرادي‌پور معاون عمليات سازمان امداد و نجات جمعيت هلال‌احمر در اين خصوص اعلام كرد: «پس از وقوع اين زمين لرزه شاهد قطعي برق، نشت گاز و آب بوديم كه اقداماتي براي پاسخگويي به حادثه انجام شد.» پس از وقوع اولين زلزله در شهرستان خوي جلسه‌اي در زمينه مديريت بحران با حضور برخي از مسوولان مربوطه تشكيل شد. محمدصادق معتمديان استاندار آذربايجان غربي در اين جلسه عنوان كرد: «در روستاهاي خسارت‌ديده بايد به سرعت اردوگاه اسكان اضطراري راه‌اندازي و اقلام لازم مورد نياز نيز دراختيار خسارت ديدگان قرار داده شود و در صورت نياز از ظرفيت بنياد مسكن به ويژه در حوزه ارايه كانكس به خانواده‌هايي كه خانه‌هاي آنها آسيب ديده، اقدام شود.» درخصوص اين جلسه، برخي رسانه‌هاي واقع در آذربايجان غربي ادعا كرده‌اند كه پس از وقوع زلزله «شهرام ميرزايي» سرپرست هلال احمر آذربايجان غربي كه حدود دو، سه هفته است به اين سمت منصوب شده در جلسه ستاد بحران روز ۱۳ مهر ماه حضور نداشته واز مناطق زلزله‌زده بازديد به عمل نياورده و يك روز پس از اين رخداد، در منطقه حضور پيدا كرده است. برخي ديگر از رسانه‌هاي آذربايجان غربي اما اين ادعا را رد كرده‌اند و از حضور به‌موقع شهرام ميرزايي در جلسه روز ۱۳ مهر ماه و مناطق زلزله‌زده شهرستان خوي خبر داده‌اند.
صحبت‌هاي ضد و نقيض دو دهيار
از امدادرساني نيروهاي هلال احمر
«رحيملو» دهيار روستاي «آغچه قشلاق» درخصوص اين زمين لرزه به «اعتماد» مي‌گويد: «اين روستا حدود ۶۰۰ نفر جمعيت دارد. خدا را شكر خسارت جاني نداشتيم اما خب خانه‌هاي روستا تخريب شده است و در اين ميان يك كارخانه آجرپزي نيز به صورت صددرصدي تخريب شده كه دو، سه نفر از كارگراني كه در آن مشغول به كار بودند مصدوم و به مراكز درماني منتقل شدند. گويا وضعيت آسيب‌ديدگي اين كارگران وخيم گزارش نشده است. نيروهاي هلال احمر پس از وقوع زلزله، چادر و پتو دراختيار اهالي روستا قرار دادند اما جيره غذايي دراختيار اهالي روستا قرار نگرفته است. نيروهاي هلال احمر حدود ۳۵ عدد چادر در اختيار اهالي اين روستا قرار داده‌اند ولي اهالي به خاطر استرس و نگراني كه در وقوع زلزله به آنها وارد شده از اين موضوع ناراضي هستند، چون خانه‌هاي‌شان تخريب شده و افرادي هم كه بخشي از خانه‌هاي‌شان تخريب شده از ترس جرات نمي‌كنند وارد خانه‌هاي‌شان شوند. مي‌ترسند كه هر لحظه بخشي ديگر از خانه‌هاي‌شان هم كه باقي مانده فرو بريزد. حدود ۹۰درصد خانه‌هاي اين روستا تخريب شده است. ما در حال پيگيري از نيروهاي هلال احمر هستيم كه بتوانيم چادرهاي بيشتري براي اسكان اهالي دريافت كنيم.» «زماني» دهيار روستاي «موسي قلي كندي» اما درباره وقوع زلزله و امكاناتي كه از سوي نيروهاي هلال احمر دراختيار اهالي اين روستا قرار گرفته به «اعتماد» مي‌گويد: «روستاي ما حدود ۹۰۰ نفر جمعيت دارد. خدا را شكر زمين لرزه خسارت جاني به هيچ كدام از اهالي ساكن در روستاي‌مان وارد نكرده است. آمار دقيق از تعداد مصدوم‌شدگان ندارم اما مي‌دانم چندين نفر مصدوم شدند. مصدومان وضعيت جسماني حاد نداشتند. نيروهاي هلال احمر نيز پس از وقوع زلزله در روستاي ما حاضر شدند و چادر و اقلام مورد نياز را دراختيار اهالي روستا قرار دادند. همچنين مواد غذايي نيز براي‌مان تهيه كردند. تمام اهالي روستا در چادرها ساكن هستند چون خانه‌اي نمانده كه بخواهند در آن زندگي كنند. كانون اصلي زلزله در روستاي ما بود و بيشترين خسارت را اين روستا ديده است.»