نقش خالد بن سلمان در بازي قدرت محمد بن سلمان
اعتمادآنلاين-سيد عماد حسيني
در جريان تغيير و تحولات اخير در عربستان، وليعهد اين كشور كه مدت‌هاست حاكم مطلق اين كشور است، رسما نخست‌وزير اين كشور شد و وزارت دفاع را نيز كه سال‌ها در قبضه داشت به برادر خود خالد سپرد. تحليل‌ها و نوشتارهاي زيادي به تفسير چرايي اين اقدام از سوي محمد بن سلمان پرداختند، اما در شرايطي كه تا مدتي پيش خالد بن سلمان به عنوان معاون وزير دفاع عربستان متهم به تلاش براي براندازي قدرت برادرش بود، ناگهان وزير دفاع شد تا به نوعي به آن حرف و حديث‌ها هم پايان دهد. به اعتراف بسياري از تحليلگران از جمله كارشناسان سعودي، رسيدن خالد به وزارت دفاع نه تنها قدرت محمد بن سلمان را تكميل كرد، بلكه قفل بزرگي هم بر اين زنجير زد تا هيچ‌يك از عموزاده‌هايش حتي به فكر دسترسي به جايگاه‌هاي برتر هم نيفتند. در اين بين خالد بن سلمان در چند رخداد عربستان نيز نقش رسانه‌اي قابل توجهي ايفا كرده بود كه يكي از آنها به‌شدت او را تحت‌الشعاع قرار داد. خالد بن سلمان در زمان قتل جمال خاشقچي سفير كشورش در امريكا بود و گفته مي‌شود او بود كه از خاشقچي خواست براي ثبت اسناد خود به كنسولگري عربستان در استانبول مراجعه كند و دقيقا در اوج اين بحران هم از واشنگتن فرار كرد و خود را به رياض رساند تا در كانون حملات معترضان به اين قتل قرار نگيرد و ديگر هم به عنوان سفير به آنجا بازنگشت تا پست جانشيني وزارت دفاع يا همان جانشيني برادرش را بر عهده گيرد. همچنين قبل از آن در سال ۲۰۱۴ ادعا شده بود كه او به عنوان خلبان يكي از جنگنده‌هاي سعودي، به بهانه هدف قرار دادن مواضع داعش، به خاك سوريه حمله كرده و پس از آن ادعا شد در چند حمله به يمن نيز شركت داشته است! اما سواي اين اطلاعات كه همزمان با وزارتش بار ديگر راه خود را به رسانه‌ها گشود، حضور خالد در وزارت دفاع بيش از آنكه گوياي كارنامه او باشد، بيانگر بلندپروازي‌هاي برادرش محمد بن سلمان است كه به هر نحو ممكن مي‌خواهد راه رسيدن به تاج و تخت سعودي را براي خود هموار سازد و به نوعي در حال درو كردن دوست و دشمن به روش‌هاي مختلف براي دستيابي به اين هدف است. اما در عين حال نبايد فراموش كرد عربستان در جنگي فرسايشي و تقريبا از پيش باخته در يمن حضور دارد و از ديدگاه محمد بن سلمان، بهترين راه براي رهايي از بار اين شكست، انتقال مسووليت آن به فردي است كه پيش از اين حملات هوايي عليه يمن را هم ترتيب داده است؛ او (يعني خالد) مي‌تواند بدين‌صورت در مسند وزارت متحمل تمام بار شكست‌‌هايي باشد كه اين جنگ احتمالا دير يا زود براي رياض به همراه خواهد آورد و شايد حتي او را به عنوان يكي از آلترناتيوهاي پدر براي وليعهدي به كلي از صحنه دور كند و همواره ضعيف، ناتوان و وابسته به خود نگه دارد. در همين راستا، باز نبايد از ياد برد كه محمد بن سلمان پرونده‌هاي مفتوحي در دادگاه‌هاي امريكا بابت آن جنايت رخ‌داده در استانبول دارد و عمده مخالفت‌هاي صورت‌گرفته با فروش سلاح به رياض نيز به همين دليل است؛ اما در صورت حضور خالد به جاي محمد امكان نرم شدن نمايندگان كنگره بيشتر است، به ويژه كه در سرماي زمستان پيش رو انرژي بهتر از آرمان‌هاي حقوق بشري مي‌تواند دل نمايندگان امريكايي را با رياض همراه كند.