هواداران صدر دو استان جنوبي عراق را به آشوب كشاندند
بلاتكليفي در مركز، ناآرامي در جنوب
شهاب شهسواري
ناآرامي‌هايي كه از سه‌شنبه هفته در بصره و استان ذي‌قار آغاز شد، همچنان ادامه دارد. در شرايطي كه گروه‌هاي سياسي در پايتخت عراق يك‌سال بعد از انتخابات هنوز نتوانسته‌اند براي تشكيل دولت در اين كشور به توافق برسند، آشوب‌هاي مسلحانه در نقاط مختلف اين كشور تشديد شده است. ناآرامي‌ها در بصره و ذي‌قار از ۱۰ روز پيش آغاز شده است و افرادي كه به نظر مي‌رسد حاميان مقتدي صدر در اين دو استان هستند به شكل گسترده‌اي دست به اقدام‌هاي خشونت‌آميز زده‌اند. ۱۰ روز پيش، حمله هواداران مقتدي صدر به استانداري‌هاي بصره و ذي‌قار، ناآرامي‌ها در اين دو استان عراق را آغاز كرد. روز گذشته منابع خبري در عراق اعلام كردند كه ارتش عراق براي كنترل اوضاع در بصره يك تيپ كامل را به مركز اين استان اعزام كرده است. در بصره، گروه‌هاي حامي مقتدي صدر، سياستمدار جنجالي عراقي، حملات گسترده‌اي را عليه گروه‌هاي رقيب، حشدالشعبي و ساختمان‌هاي دولتي انجام دادند. در استان ذي‌قار هم افراد ناشناس با حمله به ساختمان‌ها و اماكن دولتي اقدام به آتش‌افروزي و تخريب كردند. درحالي كه گروه شبه‌نظامي سرايا السلام، شاخه نظامي جريان صدر قدرتمندترين گروه شبه‌نظامي در استان نفتخيز بصره در جنوب عراق است، رسانه‌ها آغاز درگيري‌هاي اخير را به اين گروه نسبت داده‌اند. به نوشته ميدل‌ايست‌اي، سرايا السلام، با هدف قطع منافع اقتصادي گروه‌هاي رقيب، به ويژه عصائب اهل حق، از امكانات اقتصادي موجود در اين شهر و ضربه زدن به منابع مالي گروه‌هاي سياسي رقيب، اين عمليات را در بصره ترتيب داده است. بعد از رويدادهاي سه‌شنبه، مقتدي صدر، اعلام كرد كه كليه فعاليت‌هاي نظامي گروه سرايا السلام را متوقف كرده است، هر چند ساعاتي بعد سخنگوي او تاكيد كرد كه اين فعاليت‌ها فقط در استان بصره متوقف شده است. به نوشته رسانه‌ها روز شنبه يك تيپ از ارتش عراق وارد شهره بصره در جنوب عراق شده تا امنيت و ثبات را در اين شهر برقرار كند. او به وبگاه شفق‌نيوز گفت كه اين تيپ در اطراف مجموعه كاخ‌هاي رياست‌جمهوري مستقر خواهد شد و تحت فرمان فرماندهي عمليات استان بصره اقدام مي‌كند. از ششم مهرماه كه آشوب‌طلبان حامي صدر استانداري بصره را اشغال كرده و سپس با دخالت نيروهاي امنيتي مجبور به تخليه آن شدند، بار ديگر شرايط امنيتي در شهر بصره به وخامت گراييده است.
به نوشته ميدل ايست‌اي، بصره به تازه‌ترين جبهه در بحران سياسي عراق تبديل شده است و نيروهاي وفادار به مقتدي صدر در بصره به رقبا حمله مي‌كنند تا آنها را از منابع اقتصادي در اين منطقه محروم كنند. در طول هفته‌هاي گذشته به صورت پيوسته درگيري ميان نيروهاي وابسته به صدر با جريان عصائب اهل حق در بصره ادامه داشته است. به نوشته ميدل ايست‌اي و به نقل از منابع امنيتي محلي اين درگيري‌ها تاكنون باعث كشته شدن ۴ نفر شده است كه ۳ نفر از آنها از افراد نزديك به صدر هستند. براساس اين گزارش حملاتي كه توسط نيروهاي وفادار به صدر آغاز شده، مجموعه كاخ‌هاي رياست‌جمهوري، مقرهاي فرماندهي عصائب اهل حق و منازل برخي فرماندهان اين گروه را هدف گرفته است. شديدترين حملات سه‌شنبه هفته گذشته انجام شد كه دست‌كم ۸ راكت به سمت مقر فرماندهي حشدالشعبي در بصره و مجموعه كاخ‌هاي رياست‌جمهوري در مركز شهر بصره شليك شد. پيش از اين دو حمله در شمال شهر بصره به محل اقامت كرامت علي، فرمانده محلي عصائب اهل حق حمله شده بود. حملات در بصره با استفاده از راكت‌هاي كاتيوشا، خمپاره و سلاح‌هاي اتوماتيك انجام شده است. بر اساس گزارش منابع محلي روز سه‌شنبه در درگيري‌ها ميان گروه حاميان مقتدي صدر و عصائب اهل حق دست‌كم دو نفر كشته شدند. به نوشته ميدل ايست‌اي، يك فرمانده ارشد سرايا السلام كه عصائب اهل حق سر دسته مخالفان اين جريان تلقي مي‌شود و اگر بتواند منابع مالي و عملياتي اين گروه را نابود كند، بقيه مخالفان هم تضعيف مي‌شوند. در طول روزهاي گذشته علاوه بر حملات مسلحانه به مقرها و ساختمان‌هاي گروه‌هاي رقيب و حشدالشعبي، دو سوءقصد عليه شخصيت‌هاي شناخته شده سياسي و مذهبي بصر نيز انجام شده است. به نوشته رسانه‌ها فالح الخزعلي نماينده پارلمان عراق، هدف حمله مردان مسلح ناشناس قرار گرفته، اما از اين سوءقصد جان سالم به در برد. به گفته برخي رسانه‌ها عاملان اين سوءقصد، اعضاي گروه سرايا السلام بوده است. خالد الملا، روحاني اهل سنت در بصره، فرد ديگري بود كه هفته گذشته مورد سوءقصد قرار گرفت. رييس جماعت علماي عراق كه در سفري به بصره رفته بود هدف سوءقصد نافرجام قرار گرفت.
خالد الملا از علماي برجسته اهل سنت عراق كه طي هفته جاري از يك سوءقصد در بصره جان به در برده بود، خاطرنشان كرد: حمله براي ترور من با توجه به شرايط كنوني عراق هدفمند بود. وي تاكيد كرد: «مساله بزرگي براي‌مان با عنوان امنيت و حاكميت عراق وجود دارد، برخي خوش‌شان نمي‌آيد كه من از ايران به خاطر حمايت‌هايش از عراق و قرار گرفتن آن در كنار كشورمان تشكر كنم.» الملا اظهار داشت: «ما با جنبش جديدي كه نمايندگي حزب بعث با گفتمان جديد را دارد، مقابله مي‌كنيم به همين خاطر برخي خوش‌شان نمي‌آيد.»
فقدان دولت يك‌سال پس از انتخابات پذيرفتني نيست
رييس‌جمهور عراق با غير قابل قبول خواندن ادامه وضعيت كنوني كشور گفت: عراق بر سر دوراهي سرنوشتساز قرار گرفته است. به گزارش ميدل ايست نيوز و به نقل از خبرگزاري رسمي عراق (واع) برهم صالح، رييس‌جمهور عراق گفت: «عراق امروز بر سر دوراهي سرنوشتساز بازگشت به نزاع‌هاي داخلي يا اراده متحد براي پيشرفت و رويارويي با چالش‌هاي سخت قرار گرفته است.» وي افزود: «بي‌ثباتي دايمي كشور و ملت را فرسوده مي‌كند و راه را به روي دخالت بيگانه هموار مي‌كند.» وي تاكيد كرد: «دخالت خارجي باعث شده كه خون و اموال ملت هزينه نزاع‌هاي ديگران شود.» وي گفت: «ادامه وضعيت كنوني و معطلي براي تشكيل دولت و عدم اجراي قانون اساسي و نابساماني اوضاع معيشتي و خدماتي غير قابل قبول است و ديگر بيش از اين نمي‌توان بر صبوري ملت عراق شرط بست.» وي افزود: «نبود دولت با گذشت يك‌سال از انتخابات مطلقا پذيرفتني نيست.» آقاي صالح از همه نيروهاي سياسي خواست كه در گفت‌وگوي جدي كه هدف و مبناي آن منافع ملي باشد براي تشكيل دولتي با اختيارات كامل جهت تصويب بودجه و تمشيت امور مردم و مديريت كشور و مبارزه با فساد گام بردارند. وي گفت: «موقعيت جغرافيايي عراق در قلب منطقه بايد باعث شود كه كشور پل ارتباط و كانوني تجاري و اقتصادي و فرهنگي و نه ميدان نزاع ديگران باشد.» وي افزود: «ملت عراق خواستار ميهني با حاكميت ارضي كامل و امنيت ملت و همسايگانش و بازيابي جايگاه تمدني خود در منطقه و جهان است.»