لزوم تدوين قانون ايمنسازي ساختمانها
امير فرجامي
متاسفانه بار فروريزش ساختمان نيمه تخريب شده متروپل آبادان كه متاسفانه منجر به فوت يكي ديگر از هموطنانمان شد بار ديگر نشان داد كه ساختمانهاي ناايمن ما تا چه حدي ميتوانند خطرناك باشند. واقعيت اين است كه ما در كشورمان ساختمانهاي ناايمن زيادي داريم كه يا از منظر سازهاي يا از حيث حريق، ناايمن هستند. سازههايي كه اكثرا عمرشان به پيش از تصويب قانون مقررات ملي ساختمان كه در 22 بند تدوين شده است، ميرسد. اين سازههاي ناايمن بيشتر در زمان ساختن دچار مشكلات فني بودهاند كه يا به آنها توجهي نشده يا از كنار آنها با ديده اغماض! گذر شده است. چه بسا در عمل مهندسان ناظر هم اينك به فاكتورهايي فانتزي بدل شدهاند كه فقط حقالزحمه نظارتيشان را ميگيرند و چندان كاري با اينكه مالك و سازنده چه ميكنند، ندارند! البته هنوز در مورد جزييات فروريزش متروپل در هنگام تخريب ايمنسازي آن اخبار دقيقي منتشر نشده تا بتوان در مورد آن قضاوت درست و علمي داشت اما به هر صورت آنچه مسلم است، احتمالا اين حادثه به خاطر برخي محاسبات اشتباه مهندسي يا اهمال مهندساني كه در حال تخريب مابقي اين ساختمان بودهاند، رخ داده است، چراكه اصولا براي ايمنسازي و تخريب بناهاي ناايمن استانداردهايي وجود دارد كه اگر رعايت نشود، ميتواند منجر به بروز حوادثي اينچنيني شود. گرچه كارشناسان ما در كشور، تبحر كافي براي ايمنسازي ساختمانهاي ناايمن بزرگي مانند آلومينيوم يا متروپل را داشته و دارند ولي اين تبحر بايد در كنار عزم مسوولان قرار گيرد تا حركتي ملي براي ايمنسازي سازههاي ناايمن در كشور به راه افتد، چراكه در ايران ساختمانهاي ناايمن و بلندمرتبهاي كه هر آن ممكن است بر اثر حريق يا فرسودگي و عدم رعايت اصول مهندسيساز، فرو بريزند كم نداريم. ساختمانهايي كه بيشترين آنها در پايتخت هستند. براي همين چند وقتي است كه كميتهاي براي تدوين مقررات ايمنسازي ساختمانهاي قديمي تشكيل شده كه پيشنويسي را نيز در اين زمينه تدوين كرده است. براساس اين پيشنويس، در صورت تصويب، مالكان ساختمانهاي قديمي موظف خواهند بود تا ساختمانهاي خود را ايمنسازي كنند.
حالا چه ايمنسازي از منظر مهندسي و سازهاي باشد و چه از منظر ايمني در برابر حريق. اين قانون كه به قوانين 22گانه مقررات ملي ساختمان اضافه خواهد شد هم اينك در شوراي تدوين مقررات ملي ساختمان در حال بررسي و اميد است با تدوين آن انقلابي در عرصه ايمنسازي سازههاي قديمي و فرسوده و ناايمن رخ دهد تا ديگر كمتر شاهد حوادث دلخراشي مانند حادثه آتشسوزي در پلاسكو يا فروريزش متروپل باشيم. ضمن آنكه دستگاه قضا نيز بايد با عزمي جدي براي كارشناسي موضوع متروپل و مشخص كردن عاملان اهمال احتمالي صورت گرفته تلاش كند.