بعد از زلزله و سيل هنوز تنهاييم

بهاره شبانكارئيان

شنبه 16 مهر ماه سال جاري گزارشي تحت عنوان «وضعيت زلزله‌زدگان خوي» در شماره 5318 روزنامه اعتماد منتشر شد اما در تاريخ 18 مهر ماه يعني دو روز پس از انتشار اين گزارش فرماندار ويژه خوي در واكنش به گزارش وضعيت زلزله‌زدگان خوي طي جوابيه‌اي براي «اعتماد» نوشت: «تمامي مسوولان به شرايط سخت زندگي آسيب‌ديدگان زلزله خوي واقف هستند و موارد ذكر شده از سوي روزنامه به‌شدت تكذيب مي‌شود.»  اين در حالي است كه اهالي مناطقي كه به واسطه زمين‌لرزه يا سيل خانه‌هاي شان تخريب شده است گلايه‌هاي زيادي از وضعيت‌شان دارند. زلزله شهرستان خوي: چهارشنبه 13 مهرماه جاري زمين‌لرزه‌اي به بزرگي 5.4 ريشتر حوالي شهرستان خوي واقع در آذربايجان غربي را لرزاند. 7 روستا متاثر از اين زلزله لرزيد و به 500 خانه مسكوني خسارت رساند. 528 نفر در پي وقوع اين زمين‌لرزه مصدوم شدند. اين زمين‌لرزه به حدي بود كه در شهرستان‌هاي اروميه، سلماس و بخش‌هايي از استان آذربايجان غربي و نيز بخشي از كشور تركيه احساس شد. در همين راستا خبرنگار اعتماد با چند دهيار از روستاهايي كه خسارت زيادتري ديده بودند گفت‌وگو كرد. يكي از اين روستاها حدود هزار و 750 نفر جمعيت دارد و دهيار آن به« اعتماد» عنوان كرد: «حدود 250 چادر از هلال احمر دريافت كرده‌اند و هيچ‌گونه وسيله گرمايشي با توجه به شروع فصل سرما در اختيار ندارند. دو بار هم جيره غذايي ميان اهالي روستا توزيع شده و برخي از اهالي روستا كه چادر دريافت نكردند شب‌ها در ماشين يا حياط خانه‌هاي‌شان مي‌خوابند.»

 دهيارهاي ديگر هم از شرايط توزيع چادر ميان اهالي روستاي‌شان ناراضي بودند و اظهار كردند: «با شروع فصل سرما و بارندگي‌ها، اهالي مناطق زلزله‌زده شهرستان خوي بايد از وسيله گرمايشي استفاده كنند و همين وسيله گرمايشي منجر به حادثه‌اي ديگر از جمله آتش‌سوزي چادرها مي‌شود.»
در خصوص وضعيت رسيدگي مسوولان پس از حوادث طبيعي همچون سيل، زلزله و... بايد يادآور شد كه مردادماه سال جاري هنگامي كه سيل، منطقه امام‌زاده داوود واقع در شمال غرب استان تهران را ويران كرد مسوولان وعده ساخت‌وساز و برآورد خسارت را به اهالي منطقه امام‌زاده داوود دادند اما پس از گذشت دو، سه ماه از اين حادثه برخي از اهالي امام‌زاده داوود و دهيار سابق آن به «اعتماد» گفتند: «هيچ اقدامي براي اين منطقه صورت نگرفته و فقط صحن و ضريح امام‌زاده داوود در حال اتمام است.»
اما يادآوري ديگر اينكه 4 اسفند ماه سال 1398 زمين‌لرزه‌اي به بزرگي 5.7 ريشتر حوالي شهرستان قطور از توابع استان آذربايجان غربي را لرزاند و 43 روستا تحت‌تاثير اين زلزله قرار گرفت كه دست‌كم 9 نفر كشته شدند. حالا با گذشت سه سال از زلزله قطور نايب‌رييس شوراي اين شهرستان از وضعيت پس از بحران اين منطقه توضيحاتي را ارايه مي‌دهد.

30 درصد خانه‌هاي قطور 
نيمه‌كاره رها شده است
«عليرضا حسنعليلو» نايب‌رييس شوراي شهر قطور به «اعتماد» مي‌گويد: «سال 1398 دو بار پشت سر هم زلزله با شدت زيادي قطور را لرزاند. زمين‌لرزه اول 5.7 ريشتر بود و دومي 5.9 ريشتر. دومين زمين‌لرزه بسيار مخرب بود و خسارت فراواني وارد كرد. 5 هزار واحد مسكوني در منطقه قطور در پي وقوع اين زلزله تخريب شد. قطور بخشي از شهرستان خوي به حساب مي‌آيد و 45 هزار نفر جمعيت دارد اما خود شهرستان قطور 10 هزار نفر جمعيت دارد. زلزله‌اي كه در 13 مهر ماه سال جاري رخ داد قطور را مجدد لرزاند. همان سال 98 كه خانه‌هاي مسكوني قطور تخريب شد دولت از طريق بنياد مسكن ميلگرد و تيرآهن در اختيار مسوولان قطور قرار داد و آنها هم اين سازه‌ها را به اهالي فروختند و از وامي كه بنياد مسكن قرار بود به اهالي قطور بدهد، كم كردند. مبلغ 50 ميليون تومان وام به‌طور بازپرداخت داده شد كه اين بازپرداخت چهارساله بود. مبلغ 15 ميليون تومان به عنوان معيشت و 29 ميليون تومان هم وام بلاعوض. از داخل اين مجموعه وام، 5 ميليون تومان هزينه آواربرداري از اهالي كم كردند و موضوع نيز تا تشكيل پرونده طول كشيد. با توجه به تورم آن زمان و حال حاضر اهالي همان 80 متر خانه‌اي كه قرار بود به كمك وام تمام كنند را نتوانستند به اتمام برسانند بنابراين برخي از اين خانه‌ها نيمه كاره رها شد. يعني به دليل مشكل تورم نتوانستند ساختن خانه‌هاي‌شان را به اتمام برسانند. همين موضوع باعث شد مردم از جيب خودشان براي تكميل خانه‌هاي‌شان استفاده كنند. برخي افراد مبلغي در بانك داشتند و برخي ديگر زمين داشتند. افرادي كه زمين داشتند، زمين‌هاي‌شان را فروختند و با پول آن توانستند خانه‌هاي‌شان را تمام كنند. يك‌سري از اهالي نيز نه پولي داشتند و نه زميني كه بتوانند بفروشند و با هزينه‌اش خانه‌هاي‌شان را تمام كنند. تا الان هم منتظر وام ماندند و نتوانستند خانه‌هاي‌شان را تمام كنند. وقتي تورم بالا رفت بنياد مسكن اعلام كرد كه مبلغ 50 ميليون تومان به عنوان متمم به وام اضافه مي‌كند و آن 50 ميليون تومان متمم هم روند اداري‌اش تا الان طول كشيده و بانك ملي يك ريال هم به اهالي پرداخت نكرده است. با اين تفاسير 70 درصد از خانه‌ها تمام شده و 30 درصد آنها نيمه‌كاره رها شده است. اين 30 درصد هم متعلق به قشر ضعيف قطور است كه هيچ دارايي ندارند كه بخواهند در راستاي كمك به وام‌شان خانه‌هاي‌شان را تكميل كنند.»
او در ادامه مي‌گويد: «وقتي زلزله رخ داد برخي از اهالي قطور به شهرستان خوي كوچ كردند و در روستاهاي خوي مستاجر شدند. در اين ميان برخي از املاكي‌هاي خوي از فرصت استفاده و قيمت اجاره‌ها را دو برابر گران كردند. يك‌سري ديگر از اهالي هم در چادرهايي كه هلال‌احمر به آنها داده بود، ماندند و حدود دو سال و نيم در چادر زندگي كردند و پس از اينكه خانه‌هاي‌شان تمام شد چادرهاي‌شان را جمع كردند و به خانه‌هاي‌شان رفتند. زمان زلزله من كمپيني در قطور راه‌اندازي كردم و از اين طريق كمك‌هاي مردمي دريافت كرديم اما خب چندين چادر آتش گرفت و كل اقلام افرادي كه داخل چادر بودند، سوخت. ما اينجا در منطقه قطور گاز نداريم و از بخاري‌هاي نفتي استفاده مي‌كنيم. حتي سه ماه پيش يكي از چادرهاي شهرستان قطور آتش گرفت و كل وسايل آن خانواده از بين رفت و حدود 40 ميليون تومان ضرر كردند. در حال حاضر 10 الي 15 درصد از اهالي قطور همچنان در چادر زندگي مي‌كنند. خود من دوبار به همراه نماينده شهرستان نزد رييس بنياد مسكن در تهران رفتيم اما متاسفانه تاكنون نتيجه‌اي نگرفتيم. مي‌گويند مشكل حل مي‌شود ولي هنوز مبلغ متممي كه مي‌خواستند به وام اضافه كنند، پرداخت نشده است. اوايل وقوع زلزله مسوولان عملكرد خيلي خوبي داشتند اما رفته رفته عملكردشان ضعيف شد. با گذشت سه سال از اين زلزله هنوز در قطور پس‌لرزه احساس مي‌شود. زيرساخت‌هاي شهري اينجا صفر است و امكانات رفاهي، بهداشتي و درماني قطور خيلي ضعيف است. ما در خصوص درمانگاه قطور اقدام كرديم اما هيچ كمكي دريافت نكرديم. قرار بود براي اهالي يك مركز جامع سلامت درست كنند ولي خب درست نكردند. امروز نامه مربوط به اين درمانگاه را نوشتم و قرار است هفته آينده براي اين مساله به تهران برويم و پيگير موضوع شويم.»