بها طاهر، نويسنده «واحه غروب» از دنيا رفت

بها طاهر نويسنده مصري كه اولين جايزه بوكر عربي را از آن خود كرده بود، از دنيا رفت. او متولد 1935 بود و از سرسخت‌ترين مخالفان اسراييل در ميان نويسندگان عرب‌زبان به شمار مي‌رفت. طاهر در فاصله سال‌هاي ۱۹۵۶ تا ۵۷ مترجم دولتي سازمان ملل بود و تا سال ۱۹۷۵ به عنوان كارگردان تئاتر فعاليت مي‌كرد. اقتباس از رمان «عمه صفيه و خانقاه» براي ساخت سريال تلويزيوني درباره مسائل استعماري انگليس در مصر و محبوب شدن آن در بين مردم، طاهر را به عنوان نويسنده در مصر به شهرت رساند. او در سال ۲۰۰۸ زماني كه 73 ساله بود، براي رمان «واحه غروب» اولين جايزه بوكر عربي را از آن خود كرد. طاهر كه نويسنده‌اي چپگرا بود، پايان دادن انور سادات به برنامه توسعه جمال عبدالناصر در مصر را فاجعه‌آميز مي‌دانست. او در رمان «شرق درخت خرما» كه راوي آن يك دانشجوي فلسطيني است، همدستي غاصبانه انگليسي‌ها و يهوديان صهيونيست را براي اشغال سرزمين‌هاي فلسطيني روايت مي‌كند. رمان‌هاي اين نويسنده به زبان‌هاي متعددي ترجمه شده‌اند. «واحه غروب» او را رحيم فروغي به فارسي برگردانده و انتشارات نيلوفر راهي بازار كتاب كرد. اثري كه به زبان‌هاي انگليسي، فرانسوي، آلماني، يوناني، نروژي، ايتاليايي و بوسنيايي هم ترجمه شده ‌است. «عشق در تبعيد» و «زمستان ترس» از ديگر كتاب‌هاي طاهر است كه به فارسي برگردانده شده و در ايران انتشار يافته است. طاهر جوايز ديگري از جمله جايزه دولتي سپاس مصر، جايزه بهترين رمان ترجمه شده در ايتاليا و جايزه ادبي مبارك (سال ۲۰۰۹) را هم دريافت كرده است؛ اما بها طاهر اين جايزه آخري را در سال ۲۰۱۱ در جريان اعتراضات مردم مصر عليه حسني مبارك پس داد و گفت: وقتي دولت مبارك خون مردم شريف مصر را مي‌ريزد، او نمي‌تواند چنين جايزه‌اي را داشته باشد. همچنين وزارت فرهنگ فلسطين، نشان غسان كنفاني را به پاس قدرداني از نقش اين نويسنده مصري در پيشبرد ادبيات عرب به طاهر اعطا كرد.