نتانياهو و كابوس حمله به ايران
اسراييل ظاهرا از اين خبر كه ايران كار غنيسازي اورانيوم 60درصد را در سايت فُردو آغاز كرده، شوكه نشد. تحليلگران توضيح ميدهند كه اين گام، ايران را از نظر فني به غنيسازي سطح تسليحاتي 90درصد نزديكتر ميكند.
ژاچي هانگِبي، وزير پيشين از حزب ليكود، چهارم نوامبر گفت كه نتانياهو در دوره تازه نخستوزيرياش، براي انهدام زيرساخت هستهاي ايران اقدام خواهد كرد. اين همراه نزديك نتانياهو، در نخستين مصاحبهاش پس از پيروزي ليكود گفت: «اگر نتانياهو اقدامي نكند، اسراييل با يك تهديد وجودي روبهرو خواهد بود. مگر گفتوگوهاي ايران و امريكا به توافق برسد يا امريكا اقدام مستقلي انجام دهد، در غير اين صورت اسراييل اين كار را خواهد كرد.» هانِگبي افزود كه پيشبينياش متكي بر سي سال رابطه با حزب ليكود است.
البته نياز به رابطه سيساله نيست تا بفهميم كه برنامه بنيامين نتانياهو اين است كه برنامه هستهاي ايران را دوباره به كانون توجه افكار عمومي داخل اسراييل و نيز صحنه بينالمللي بازگرداند. از سوي ديگر، نتانياهو هم ميداند كه مشكل ايران دوباره و حتي پيش از آنكه وي كار نخستوزيري را از سر بگيرد، به او روي آورده است.
سرلشكر آهارون هاليوا، رييس بخش اطلاعات ارتش اسراييل كه عادت ندارد واقعيتها را بزرگنمايي كند، در كنفرانس موسسه مطالعات امنيت ملي اسراييل گفت: «بزرگترين آزمون جامعه بينالمللي هنگامي
فرا ميرسد كه ايران (ايده) اورانيوم 90درصد را در سر بپروراند حتي اگر اين كار را به صورت نمادين انجام دهد.»
وي ادامه داد: «ايران اكنون مواد غني شده كافي براي چهار بمب هستهاي را دارد، يعني نياز به صد كيلوگرم اورانيوم غني شده90درصد براي چهار كلاهك هستهاي دارد، آنها هر بار، يك گام بر ميدارند و سپس صبر ميكنند تا واكنش جامعه بينالملل را ببينند. وقتي ببينند كه جهان عمدتا گام تازهشان را پذيرفته است، سراغ گام بعدي ميروند.»
هاليوا، نسبت به اراده قدرتهاي غربي تحت رهبري ايالاتمتحده براي مداخله در ايران يا بازدارندگي در اين زمينه، ابراز بدبيني كرد. وي گفت: «هرگاه كه فشار بر ايران افزوده ميشود، ازجمله فشار داخلي، واكنش ايران بسيار تهاجميتر ميشود، بنابراين ما بايد انتظار واكنشهاي بسيار تهاجميتر در منطقه و جهان را داشته باشيم.»
هاليوا گوشزد كرد كه از اول ژانويه، تقريبا صد اقدام خصمانه ايران، از جمله حملات سايبري اين كشور ثبت شده است. رييس اطلاعات ارتش اسراييل همچنين ادعا كرد كه ايران يك حمله تروريستي در زمان برگزاري جام جهاني قطر را درنظر گرفته بود و قصد دارد در چند هفته آينده به عربستان سعودي هم حمله كند، چراكه اعتراضهاي اخير ايران را به مداخله سعوديها نسبت ميدهد.
وي گفت: «در لندن، آنها (مقامهاي انگليسي) آماده حمله ايران ميشوند و ميدانند درباره چه چيزي حرف ميزنند. امريكا آماده اقدامي از ايران ميشود كه آن اقدام را تروريستي بداند. من متقاعد نشدهام كه بقيه جهان خشونتي كه ايرانيها به سطح جهاني ميكشانند را درك كنند.» در واقع، گزارشهاي ديروز دوشنبه رسانههاي اسراييلي، فاش كرد كه سازمان اطلاعاتي موساد اخيرا يك هشدار هدفمند را از نقشه ايران براي حمله به خبرنگاران ايراني مقيم انگلستان به لندن فرستاده است. هاليوا نتيجه گرفت: «اكنون ديگر بحث بر سر اين نيست كه با چه شروطي، توافق هستهاي را احيا كنيم. حال به نظرم ميتوانيم با ايران يا درباره بهكارگيري زور عليه اين كشور صحبت كنيم يا درباره توافقي با شرايط كاملا متفاوت.» سخنان هاليوا، احتمالا توضيحدهنده سفر فوري وي به واشنگتن به همراه فرماندهاش، ژنرال آويو كوچاوي، رييس ستاد ارتش اسراييل است كه قرار است در جريان آن با مشاور امنيت ملي امريكا، رييس سيآياي و رييس ستاد ارتش امريكا ديدار داشته باشند. زمينه اين ديدار -كه آخرين ديدار كوچاوي پيش از كنارهگيري در ماه آينده است- اطلاعات جاسوسي تازهاي است كه به مقاصد غنيسازي ايران و نيز اين نگراني اسراييل باز ميگردد كه اكنون پس از انتخابات مياندورهاي، دولت بايدن گفتوگوهاي هستهاي را با ايران ازسر گيرد. دولت امريكا بايد با يك رويكرد تازه اسراييل در برابر ايران دست و پنجه نرم كند. آن رويكرد كاسبمآبانهاي كه توسط نفتالي بنت و يايير لاپيد با امريكا هماهنگ شده بود، پايان يافته است. بازگشت نتانياهو نشان از بازگشت ايرانهراسي اسراييل دارد و آن احساس انزوا و فاجعهنمايي كه نتانياهو مهارت زيادي در برانگيختن آن دارد؛ هم در ذهن و دل اسراييليهاست و هم در صحنه بينالمللي. اكنون پرسش اين است كه آيا نتانياهو واقعا خواهان يا قادر به صدور دستور يك حمله نظامي به زيرساختهاي هستهاي ايران، با توجه به آگاهي او از پيامدهاي عملياتي و ديپلماتيك چنين حركتي است يا نه؟ رژيم تازه اسراييل، احتمالا ميتواند موازنه قدرت ميان رهبري امنيتي را به سود كساني چرخش دهد كه طرفدار يك راهحل نظامي براي مشكل ايران هستند و نگرش تيرهاي نسبت به مقاصد ايران دارند. بازگشت نتانياهو احتمالا به تقويت بارنئا رييس موساد و تضعيف كساني ميانجامد كه معتقدند يك توافق محدود و ناقص با ايران، بهتر از نبود هر گونه توافقي است (چيزي كه هاليوا هم به آن باور دارد). تصميم نهايي با نتانياهوست كه به يك ضد ايراني محتوم تبديل شده است. دشوار بتوان باور كرد كه وي در سال 2023 به نيروهاي نظامي اسراييل دستور حمله به ايران بدهد حال آنكه ده سال پيش، با بيميلي از حمله نظامي صرفنظر كرد، در زماني كه شرايط براي چنين حملهاي بسيار مهياتر بود. اما اگر نتانياهو اسير روحيه متعصبانه شركاي مذهبياش در حزب صهيونيست شود و گرفتار احساسي آخرالزماني نسبت به چيزي بشود كه مكررا عليه آن هشدار داده، در آن صورت، هرچيزي ممكن است و كاخ سفيد هم حق دارد كه شروع به احساس نگراني كند.
منبع: المانيتور
ترجمه: ديپلماسي ايراني