چرا نبايد ادعاي افزايش توليد خودرو را باور كرد؟
فربد زاوه| كارشناس حوزه خودرو |
در واكنش به سخناني كه در رابطه با پيگيري سياست آزادسازي قيمت خودرو از سوي خودروسازان مطرح شده بايد گفت اين‌گونه برداشت‌ها شبيه شعارنويسي روي ديوار سفارت انگليس به دليل توهين حزب كمونيست چين به تماميت ارضي ايران است؛ چراكه پيگيري آزادسازي قيمت‌ها موجب تورم نخواهد شد. آنچه در بازار خودرو رخ داده به دليل تورم بالاست كه آن هم به موضوعات پولي و مالي در كشور برمي‌گردد و ارتباطي به قيمت پايه كالاها ندارد.
در صورتي كه ثبات قيمت‌ها قادر بود تا جلودار تورم باشد قيمت خودرويي نظير پژو 206 امروز بايد حول و حوش 11 ميليون تومان اعلام مي‌شد، چراكه از سال 1385 تاكنون با سركوب قيمت‌ها سعي بر آن شده تا جلوي افزايش قيمت اين خودرو را بگيرند، اين درحالي است كه قيمت اين خودرو امروز به بيش از 400 ميليون تومان رسيده است.
اگر سياست سركوب قيمتي به درستي كار مي‌كرد نرخ دلار تا اين اندازه رشد نمي‌كرد؛ چراكه سياست سركوب نرخ ارز از پيش از انقلاب دنبال مي‌شد كه اصلا هم موفق نبود و لذا اين حرفي كاملا بي‌اساس است و تورم فعلي بازار خودرو اصلا ربطي به آزادسازي قيمت‌ها ندارد، ضمن آنكه در عمل هم اصلا آزادسازي اتفاق نيفتاده است و هنوز اقلام پرتيراژ كه شديدا رشد قيمتي داشته‌اند در واقع فاصله قيمتي معناداري با بازار دارند. خودرويي مانند كوئيك را درنظر بگيريد كه تا يك ماه پيش‌فروش چنداني نداشت و سايپا هم اعلام كرد كه قرعه‌كشي‌ها را برمي‌دارد تا همه بتوانند خريد كنند. با اين وجود باز هم افزايش قيمت بسيار بسيار شديد و وحشتناكي در اين خودرو ايجاد شده. اينكه گفته شود قيمت را كارخانه بالا ببرد و بازار هم همان ميزان رشد كند و مردم هم قادر به خريد خودرو هستند توهمي بيش نيست و ناشي از عدم شناخت اقتصاد است.
عرضه 2 هزار دستگاه هايما و 207 به بورس كالا براي برخي شبهه‌ناك شده اما بايد گفت تنها توليد يك روز ايران‌خودرو 2 هزار هايما و 207 است. ايران‌خودرو همين ميزان در روز توليد دارد و آنچه در شرايط كنوني مهم است اين است كه 30درصد عرضه‌ها براي طرح مادران و 10درصد ديگر هم براي طرح اسقاط خودرو است و اينها همه تعهداتي است كه از قبل اين شركت داشته است. اگر برخي به عرضه خودرو ايراد مي‌گيرند به اين دليل است كه خودروي آزاد ندارند و اما درنهايت همه اين خودروها هم وارد بازار خواهند شد.
طبق ادعاي وزارت صمت افزايش توليد صورت گرفته است اما اين ادعا درحالي كه توليد تاير در كشور افزايش نداشته عجيب است، زيرا از يك‌سو وزارت صمت اعلام كرده كه توليد كامل خودرو تا 380درصد رشد داشته و ازسوي ديگر توليد تاير تنها 2درصد رشد داشته. اين به اين معني است كه ميزان توليد چندان تغييري نداشته است و به اين دليل است كه ديگر ناقص توليد نمي‌شود و در صورتي كه به اندازه سال قبل هم توليد كنند حدود 800 هزار دستگاه خواهد شد كه اين ميزان را اگر تقسيم بر روزهاي سال كنيد به توليد روزانه 2 هزار دستگاه مي‌رسيد.
اينكه گفته شده تا پايان سال تا 60درصد ديگر رشد قيمت داريم به معني ابرتورم است، براساس اين ادعا قيمت پژو 206 كه يك ماه قبل 320 ميليون تومان بوده با رشد 40درصدي امروز بايد 500 ميليون تومان شده باشد و اگر 60درصد ديگر تا پايان سال رشد داشته باشد بايد 800 ميليون تومان نرخ‌گذاري شود و اين موضوع اصلا منطقي به نظر نمي‌رسد.
براساس آمارها قيمت‌ها از ابتداي سال تاكنون حدود 30درصد افزايش داشته است و در صورتي كه پژو 206 تيپ 2 را شاخص قرار دهيم اين خودروي پرفروش در ابتداي سال 300 ميليون تومان قيمت‌گذاري شده بود و در انتهاي بهار به 310 ميليون تومان رسيد و امروز كه در انتهاي پاييز هستيم قيمت آن 410 ميليون تومان شده است به اين معني كه از ابتداي سال تاكنون 30درصد رشد قيمتي داشته است.
اين رشد قيمتي هم ظرف دو هفته گذشته رخ داده و قيمت پژو 206 تيپ 2 از 340 ميليون تومان به 400 ميليون تومان رسيده كه حدود 15 تا 20درصد افزايش را نشان مي‌دهد و به نظر مي‌رسد تا پايان سال نيز اين رقم بين 10 تا 20درصد ديگر رشد قيمتي را تجربه كند.
اين رشد 10درصدي تا پايان سال هم براي اين است كه خودرو به متوسط تورم در ساير كالاها نزديك شود، زيرا تورم رسمي اعلامي حدود 50درصد است و قاعدتا خودرو هم در مجموع در طول يك سالي كه گذشت (و تا انتهاي اسفند ماه) حدود 60 تا 65درصد رشد قيمتي را تجربه خواهد كرد و قيمت پژو 206 تيپ 2 تا انتهاي سال به 450 ميليون تومان خواهد رسيد و رسيدن قيمت 206 تيپ 2 به 800 ميليون تومان تا دو ماه آينده خيلي پرت است و اين‌گونه اظهارنظرها در مورد رشد صددرصدي قيمت‌ها بسيار عجيب است و به نظر مي‌رسد اين افراد از قيمت‌هاي دستوري منتفع بوده‌اند كه اين سخنان را در رسانه‌ها مطرح مي‌كنند.