ولاديمير پوتين به مردم فقير حمله كرد
گزارش نيويورك‌تايمز از بحران جهاني غذا در نتيجه حمله نظامي روسيه به اوكراين
ترجمه: ستاره سعيدي
روسيه اكثر محموله‌ها از اوكراين - يكي از بزرگ‌ترين توليدكنندگان گندم در جهان - را مسدود مي‌كند. همچنين حملات روسيه به شبكه انرژي اوكراين نيز جريان مواد غذايي را مختل مي‌كند. نيويورك تايمز در تازه‌ترين گزارش از تبعات جنگ اوكراين بر افزايش گرسنگي و فقر در سطح جهاني خبر داده است.
اعتمادآنلاين| كشتي‌هاي غول‌پيكر حامل گندم و ساير غلات اوكرايني در امتداد تنگه بسفر يا تنگه استانبول پارك كرده و قبل از حركت به بنادر متفاوت در سراسر جهان، ساعت‌ها و شايد روزها منتظر بازرسي مي‌مانند. تعداد كشتي‌هايي كه از اين تنگه باريك عبور مي‌كنند زماني كه روسيه 10ماه پيش به اوكراين حمله كرد و محاصره دريايي را اعمال كرد، به‌شدت كاهش يافت. مسكو تحت فشار ديپلماتيك اجازه عبور برخي كشتي‌ها را داده اما همچنان به محدود كردن بيشتر محموله‌هاي اوكرايني كه همراه با روسيه يك چهارم گندم جهان را صادر مي‌كردند، ادامه مي‌دهد. در معدود بنادر اوكرايني كه عملياتي هستند و كار در آنها جريان دارد، حملات موشكي و پهپادي روسيه به شبكه انرژي اوكراين به‌طور دوره‌اي پايانه‌هاي غلات را كه در آن گندم و ذرت بر روي كشتي‌ها بارگيري مي‌شود، فلج مي‌كند. بحران پايدار جهاني غذا به يكي از گسترده‌ترين پيامدهاي جنگ روسيه تبديل شده كه به گرسنگي گسترده، فقر و مرگ‌هاي زودرس كمك مي‌كند.ايالات متحده و متحدانش در تلاش براي كاهش خسارات اين حوزه هستند. مقامات امريكايي در حال سازماندهي سازوكاري هستند تا به كشاورزان اوكرايني كمك كنند تا از طريق شبكه‌هاي راه‌آهن و جاده‌اي كه به اروپاي شرقي متصل مي‌شوند و با كشتي‌هايي كه از رودخانه دانوب مي‌روند، مواد غذايي را از كشورشان خارج كنند. اما با فرا رسيدن زمستان و حملات روسيه به زيرساخت‌هاي اوكراين، بحران در حال بدتر شدن است. كمبود مواد غذايي در حال حاضر به دليل خشكسالي در شاخ آفريقا و آب و هواي سخت غيرعادي در ساير نقاط جهان تشديد شده است.برنامه جهاني غذاي سازمان ملل تخمين مي‌زند كه بيش از 345 ميليون نفر از ناامني غذايي حاد رنج مي‌برند يا در معرض خطر ناامني غذايي هستند كه اين رقم نسبت به سال 2019 دو برابر شده است.آنتوني بلينكن، وزير امور خارجه ايالات متحده ماه گذشته در نشستي با رهبران آفريقايي در واشنگتن گفت: «ما اكنون با يك بحران عظيم ناامني غذايي روبرو هستيم. اين روند محصول چيزهاي زيادي است، همانطور كه همه ما مي‌دانيم، از جمله تجاوز روسيه به اوكراين».كمبود مواد غذايي و قيمت‌هاي بالا باعث درد شديد در سراسر آفريقا، آسيا و امريكا شده است. مقامات ايالات متحده به ويژه در مورد افغانستان و يمن كه در اثر جنگ ويران شده‌اند، نگران هستند. همچنين مصر، لبنان و ساير كشورهاي بزرگ واردكننده مواد غذايي در پرداخت بدهي‌ها و ساير هزينه‌هاي خود به مشكلاتي برخورد كرده‌اند كه مهم‌ترين دليل آن افزايش هزينه‌ها است. حتي در كشورهاي ثروتمندي مانند ايالات متحده و بريتانيا، تورم فزاينده كه بخشي از آن ناشي از اختلالات جنگ است، باعث شده مردم فقيرتر غذاي كافي نداشته باشند.سامانتا پاور، مدير آژانس توسعه بين‌المللي ايالات متحده (USAID) مي‌گويد: « ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه با حمله به اوكراين به سبد نان جهان و به فقراي جهان حمله مي‌كند . اقدامي كه گرسنگي جهاني را در زماني كه مردم در آستانه قحطي هستند افزايش مي‌دهد».اوكرايني‌ها وقايع امروز را به هولودومور Holodomor يا قحطي بزرگ اوكراين تشبيه مي‌كنند، زماني كه جوزف استالين 90 سال پيش (در سال‌هاي ۱۹۳۲ و ۱۹۳۳) قحطي را در اوكراين تحت حاكميت شوروي طراحي كرد كه ميليون‌ها نفر را كشت.آنتوني بلينكن، وزير خارجه امريكا در 20 دسامبر اعلام كرد كه دولت ايالات متحده اعطاي استثناهاي كلي به برنامه‌هاي تحريم اقتصادي خود در سراسر جهان را آغاز خواهد كرد تا مطمئن شود كه كمك‌هاي غذايي و ساير كمك‌ها ادامه دارد. هدف از اين اقدام اين است كه اطمينان حاصل شود كه شركت‌ها و سازمان‌ها به دليل ترس از نقض تحريم‌هاي ايالات متحده، از كمك خودداري نمي‌كنند. مقامات وزارت امور خارجه امريكا مي‌گويند كه اين مهم‌ترين تغيير در سياست تحريم‌هاي ايالات متحده در سال‌هاي اخير بوده است. شوراي امنيت سازمان ملل متحد ماه گذشته قطعنامه مشابهي را درباره تحريم‌ها تصويب كرد.اما اختلال عمدي روسيه در عرضه جهاني غذا مشكلي كاملا متفاوت ايجاد مي‌كند. مسكو صادرات خود را محدود كرده و هزينه‌ها را در جاهاي ديگر افزايش داده است. مهم‌تر از همه، فروش كود مورد نياز كشاورزان جهان را متوقف كرده است. قبل از جنگ، روسيه بزرگ‌ترين صادركننده كود بود.خصومت‌هاي اين كشور در اوكراين نيز تأثير زيادي داشته است. براساس داده‌هاي اين كشور، از ماه مارس تا نوامبر، اوكراين به‌طور متوسط 3.5 ميليون تن غلات و دانه‌هاي روغني در ماه صادر مي‌كرد كه كاهش شديدي به نسبت صادرات 5 و 7 ميليون تني قبل از شروع جنگ در فوريه گذشته است. اگر توافقنامه‌اي كه در ماه ژوئن توسط سازمان ملل، تركيه، روسيه و اوكراين به نام «ابتكار غلات درياي سياه» منعقد شد، كه در آن روسيه با اجازه صادرات از سه بندر دريايي اوكراين موافقت كرد، وجود نداشت كه اين رقم حتي كمتر بود. روسيه همچنان به مسدود كردن هفت بندر از 13 بندر مورد استفاده اوكراين ادامه مي‌دهد. (اوكراين داراي 18 بندر است، اما پنج بندر در كريمه هستند كه روسيه در سال 2014 آن را تصرف كرد.) علاوه بر سه بندر در درياي سياه، سه بندر در دانوب نيز فعال هستند. قرارداد اوليه فقط براي چهار ماه بود اما در نوامبر براي چهار ماه ديگر تمديد شد. ايزوبل كلمن، معاون مدير آژانس توسعه بين‌المللي ايالات متحده مي‌گويد زماني كه روسيه تهديد كرد كه در ماه اكتبر اعتبار اين توافق به پايان خواهد رسيد، قيمت جهاني غذا پنج تا شش درصد افزايش يافت. تبعات اين جنگ بسيار و بسيار ويرانگر و مخرب هستند. پوتين ميليون‌ها نفر را به فقر و گرسنگي كشانده است. در حالي كه افزايش قيمت مواد غذايي در سال گذشته به ويژه در خاورميانه، شمال آفريقا و امريكاي جنوبي شديد بوده است، هيچ منطقه‌اي از تبعات اين جنگ در امان نبوده است. سارا منكر، مدير اجرايي Gro Intelligence، يك پلت‌فرم براي داده‌هاي آب و هوا و كشاورزي كه قيمت مواد غذايي را رديابي مي‌كند، مي‌گويد: «شما به افزايش قيمت همه‌چيز از 60 درصد در ايالات متحده تا 1900 درصد در سودان نگاه مي‌كنيد.»قبل از جنگ اوكراين، قيمت مواد غذايي به دليل اختلالات همه‌گير در زنجيره تامين و خشكسالي فراگير به بالاترين سطح خود در بيش از يك دهه گذشته رسيده بود. ايالات متحده، برزيل و آرژانتين، توليدكنندگان اصلي غلات در جهان، سه سال متوالي خشكسالي را تجربه كرده‌اند. سطح رودخانه «مي سي سي پي» به حدي پايين آمد كه لنج‌هايي كه غلات امريكايي را به بنادر حمل مي‌كردند موقتاً زمين‌گير شدند. تضعيف بسياري از ارزهاي خارجي در برابر دلار امريكا همچنين برخي از كشورها را مجبور كرده است كه نسبت به سال‌هاي گذشته مواد غذايي كمتري را در بازار بين‌المللي خريداري كنند. سارا منكر در اين باره مي‌گويد: «مشكلات ساختاري زيادي وجود داشت و بعد از آن جنگ اوضاع را بسيار بدتر كرد.»مقامات امريكايي مي‌گويند ارتش روسيه به عمد تأسيسات ذخيره غلات در اوكراين را هدف قرار داده است كه اين اقدام يك جنايت جنگي بالقوه است و كارخانه‌هاي فرآوري گندم را نابود كرده است. بسياري از كشاورزان در اوكراين به جنگ رفته‌اند يا از زمين خود گريخته‌اند و زيرساخت‌هايي كه گندم و روغن آفتابگردان را فرآوري كرده و به بازارهاي خارجي منتقل مي‌كردند، خراب شده است.در مزرعه‌اي در 190 مايلي جنوب كي‌يف، 40 نفر از 350 كارمند در ارتش ثبت نام كرده‌اند. سال گذشته ميلادي به دليل افزايش قيمت گاز طبيعي در نتيجه جنگ، برخي كارخانه‌هاي كود در اروپا مجبور به تعطيلي يا كاهش توليد شدند.گاز طبيعي براي توليد كود حياتي است. هوزينگا از كشاورزان اوكرايني در ماه نوامبر در اين باره گفته بود: «بنابراين برداشت امسال كاهش يافته است و اگر روس‌ها به همين منوال ادامه دهند، برداشت سال آينده ممكن است بدتر شود. هزينه‌هاي حمل و نقل براي كشاورزان در اوكراين به‌شدت افزايش يافته است.قبل از جنگ، كشاورزان 95 درصد از صادرات گندم و غلات كشور را از طريق درياي سياه ارسال مي‌كردند. مزرعه آقاي هوزينگا براي حمل محصولات خود به بنادر و كشتي‌ها 23 تا 24 دلار به ازاي هر تن پرداخت مي‌كرد. او مي‌گويد كه در حال حاضر اين هزينه بيش از دو برابر شده و يك مسير جايگزين - با كاميون به روماني - 85 دلار در هر تن هزينه دارد.بر اساس شاخصي كه توسط سازمان ملل متحد تهيه شده است، طي شش ماه گذشته، قيمت مواد غذايي از بالاترين سطح بهار امسال عقب‌نشيني كرده اما نسبت به سال‌هاي گذشته بسيار بالاتر باقي مي‌مانند. يكي از ابهامات كشاورزان در زمستان امسال افزايش قيمت كود است كه يكي از بزرگ‌ترين هزينه‌هاي آنهاست.كشاورزان با افزايش قيمت محصولات غذايي، هزينه‌هاي بالاتر را متقبل شده‌اند و بسياري از كشاورزان از كود كمتري در مزارع خود استفاده مي‌كنند. اين امر منجر به كاهش بازده محصولات در فصول آينده خواهد شد و قيمت مواد غذايي را بالاتر خواهد برد.رهبران گروه 20 در بيانيه‌اي كه در پايان نشست خود در بالي اندونزي، در نوامبر صادر شد، اعلام كردند كه عميقاً نگران چالش‌هاي امنيت غذايي جهاني هستند و متعهد شدند از تلاش‌هاي بين‌المللي براي حفظ عملكرد زنجيره تامين مواد غذايي حمايت كنند. دولت ايالات متحده سالانه حدود 2 ميليارد دلار براي امنيت غذايي جهاني هزينه مي‌كند و برنامه‌اي به نام تغذيه آينده را پس از آخرين بحران بزرگ غذايي در سال 2010 آغاز كرد كه اكنون 20 كشور را در بر مي‌گيرد.از زمان آغاز جنگ اوكراين، ايالات متحده بيش از 11 ميليارد دلار براي مقابله با بحران غذايي فراهم كرده است. اين بسته شامل يك برنامه 100 ميليون دلاري به نام AGRI-Ukraine است كه به حدود 13000 كشاورز در اوكراين - 27 درصد كل كشاورزهاي اوكرايني - كمك كرده است تا به منابع مالي، فناوري، حمل و نقل، بذر، كود، كيسه‌ها و واحدهاي ذخيره‌سازي سيار دسترسي پيدا كنند. اين تلاش‌ها مي‌تواند به بازسازي كشور و در عين حال كاهش بحران جهاني غذا كمك كند ؛ يك پنجم اقتصاد اوكراين در بخش كشاورزي است و يك پنجم نيروي كار اين كشور به آن صنعت كشاورزي وابسته است.