چرا مسجدالاقصي
مكاني فوقالعاده حساس است؟
مسجدالاقصي به عنوان مكان آشكاركننده نااميدي و خشم انباشته شده در طول سالها عمل ميكند.
به گزارش ايسنا، به نقل از ميدل ايستنيوز، محوطه مسجدالاقصي يا كوه معبد، سومين مكان مقدس اسلام و مقدسترين مكان يهوديان كه وزير امنيت «ملي» جديد اسراييل از آن بازديد كرده، كانون درگيري اسراييل و فلسطين است.
در طول دهه گذشته، همه قيامهاي بزرگ فلسطينيها از اينجا شروع شدهاند. فراتر از جايگاه مذهبي و نمادين، مسجدالاقصي به عنوان مكان آشكاركننده نااميدي و خشم انباشته شده در طول سالها عمل ميكند. تشكيل دولت جديد اسراييل ميتواند تنشها را بيشتر كند.
اين مكان كه يهوديان آن را كوه معبد مينامند، مقدسترين مكان در يهوديت و سومين مكان مقدس در اسلام پس از مكه و مدينه است. اين محوطه ۱۴ هكتاري در ارتفاعات بخش شرقي شهر بيتالمقدس است كه از زمان جنگ شش روزه در ژوئن ۱۹۶۷ توسط اسراييل اشغال شده بود، سپس در سال ۱۹۸۰ ضميمه شد و فلسطينيها ميخواهند آن را پايتخت كشوري كنند كه آرزوي آن را دارند.
اين مكان كه مسلمانان آن را «الحرم الشريف» يا به طور ساده «الاقصي» ناميدهاند، قبهالصخره را در خود جاي داده است كه [حضرت] ابراهيم(ع) پسرش را براي قرباني كردن به آنجا برد و حضرت محمد(ص) از آنجا به آسمان عروج كرد. در جنوب محوطه، مسجدالاقصي قرار دارد كه در قرن هفتم، پس از تصرف بيتالمقدس توسط عمر ساخته شد.
با وجود تصرف بيتالمقدس شرقي توسط ارتش اسراييل در سال ۱۹۶۷، اين محوطه همچنان توسط بنيادي اسلامي كه توسط اردن تامين مالي و مديريت ميشود، اداره ميشود. نگهبانان اين بنياد مسوول نظارت بر رعايت قوانين مذهبي هستند، اما امنيت آن توسط پليس اسراييل تامين ميشود.
طبق شرايط تاريخي كه دولت اسراييل در سال ۱۹۶۷ متعهد به رعايت آن شد، مسلمانان ميتوانند در هر زمان از شبانهروز به آنجا بروند و يهوديان ميتوانند در زمانهاي معين، تحت نظارت دقيق از طريق دروازه مغرب به آن دسترسي داشته باشند، اما مجاز به دعا خواندن در آنجا يا ورود به آن با داشتن نمادهاي مذهبي نيستند. در سالهاي اخير، افراطگرايان مدعي اين حق بودهاند و دفعات متعددي به آنجا ميروند تا در آنجا دعا بخوانند.
حضور فزاينده اين بازديدكنندگان و مراسمي كه برخي در آنجا به طور مكرر انجام ميدهند، تنشهايي را با مسلمانان برميانگيزد. مسلمانان ميترسند دولت يهود شرايط دسترسي را فراهم كند و قوانين را تغيير دهد، همانطور كه ايتامار بن گوير ادعا ميكند.
حقوق برابر ممكن است يك خواسته مشروع به نظر برسد، اما اگر فلسطينيها بهشدت با آن مخالفت ميكنند، به اين دليل است كه ميدانند اسراييليها قصد دارند بهتدريج آنها را از شهر قديمي بيرون برانند؛ بر اساس الگوي آنچه در الخليل روي داد. تشكيلات خودگردان فلسطين در آستانه سفر ايتامار بن گوير هشدار داد كه هرگونه تلاش براي تغيير وضعيت موجود در محوطه مسجدالاقصي اعلان جنگ تلقي خواهد شد. در واقع، بيشتر ابتكارات اسراييل در اين مكان واكنشهاي خشونتآميزي را به همراه داشته است. در سال ۱۹۹۶، گشايش يك دسترسي جديد به تونلي كه از نزديكي محوطه مسجدالاقصي ميگذرد، از سوي فلسطينيها به عنوان هتك حرمت به اين مكان مقدس تلقي و باعث درگيريهايي شد كه طي سه روز بيش از ۸۰ كشته بر جا گذاشت. بيست و هشتم سپتامبر ۲۰۰۰، ديدار آريل شارون، رهبر مخالفان و رهبر جناح راست اسراييل، از آن، آغازگر انتفاضه دوم، قيام فلسطينيها بود. جولاي ۲۰۱۷، نصب فلزياب در چندين ورودي اين مكان درگيريهاي جديدي را باعث شد. ده روز پس از نصب آنها، دولت بنيامين نتانياهو بايد تصميم ميگرفت كه آنها را از بين ببرد تا بحران را خنثي كند.
ماه مه ۲۰۲۱، پس از چند روز تنش شديد، حمله يهوديان، از جمله ايتامار بن گوير به مناسبت نمايش نيروي مليگرايان و سركوب اسراييل عليه فلسطينيها در داخل مسجدالاقصي را شاهد بود كه باعث شليك موشك حماس و جنگ يازده روزه در غزه شد. بهار سال ۲۰۲۲، مداخله نيروهاي اسراييلي در محوطه مسجدالاقصي و ورود آنها به مسجدالاقصي براي بيرون راندن جوانان فلسطيني مصمم به «دفاع» از آن، پس از فراخوان يهوديان تندرو براي انجام مراسم قرباني كردن بره در اين مكان كه هيچ شانسي براي موفقيت نداشت، دهها مجروح بر جا گذاشت و به بسته شدن كرانه باختري منجر شد.