گزارش «آكسفام » در آستانه نشست «داووس» منتشر شد
ثروت شديد و فقر شديد همزمان در جهان افزايش يافته است
گزارش «آكسفام»، بنياد بين‌المللي براي ريشه‌كن كردن فقر، گرسنگي و بي‌عدالتي نشان مي‌دهد وضعيت نابرابري در توزيع درآمد طي يك سال گذشته بدتر شده است. «آكسفام» پيش از آغاز مجمع جهاني اقتصاد در داووس با انتشار گزارشي نسبت به افزايش نابرابري در جهان هشدار داد و گفت براي نخستين‌بار در ۲۵ سال گذشته، ثروت شديد و فقر شديد همزمان در جهان افزايش يافته است.
در اين گزارش آمده است: از زمان آغاز همه‌گيري كرونا، يك درصد ثروتمندترين جمعيت جهان حدود دوسوم رشد ثروت جهاني را به خود اختصاص داده‌اند. دارايي اين افراد ۲۶ هزار ميليارد دلار افزايش يافت در حالي كه دارايي خالص ۹۹ درصد جمعيت، تنها ۱۶ هزار ميليارد دلار افزايش داشته است. بنابر اعلام اين موسسه مجموع ارزش دارايي‌هاي ۱۰ مرد ثروتمند جهان از مارس ۲۰۲۰ بيش از دو برابر شده است. مبناي داده‌هاي آكسفام، فهرست ميلياردرهاي مجله فوربس و گزارش سالانه ثروت در جهان است كه توسط بانك «كرديت سوييس» تهيه مي‌شود و گزارش‌هاي اين نهاد بين‌الملل منعكس‌كننده توزيع ثروت در جهان است كه از سال ۲۰۰۰ ميلادي منتشر شده است. فهرست مجله فوربس به دارايي‌هاي افراد ثروتمند نظير زمين و خانه مي‌پردازد و بدهي آنها را كسر مي‌كند تا به ميزان دارايي‌هايي كه در مالكيت فرد است دست يابد؛ اين داده‌ها شامل حقوق و درآمد نمي‌شود. بر اساس فهرست مجله اقتصادي فوربس الون ماسك، جف بزوس، برنار آرنو و خانواده، بيل گيتس، لري اليسون، لري پيج، سرگي برين، مارك زاكربرگ، استيو بالمر و وارن بافت ثروتمندترين مردان جهان به شمار مي‌آيند. در حالي كه مجموع ثروت اين افراد از ۷۰۰ ميليارد دلار به ۱۵۰۰ ميليارد دلار افزايش يافته است، اما تفاوت قابل توجهي بين آنها وجود دارد، به‌طوري كه دارايي ايلان ماسك (مالك تسلا و توييتر) بيش از ۱۰۰۰ درصد افزايش يافته، اما دارايي‌هاي بيل گيتس (سرمايه‌دار امريكايي و موسس مايكروسافت) ۳۰ درصد كمتر شده است. گزارش آكسفام همچنين نشان مي‌دهد كه ۹۵ شركت مواد غذايي و انرژي در سال گذشته بيش از دو برابر سود خود را افزايش داده‌اند. اين شركت‌ها ۳۰۶ ميليارد دلار سود مازاد داشتند و ۲۵۷ ميليارد دلار امريكا (۸۴ درصد) بين سهامداران آن تقسيم شده است. به‌گفته آكسفام نكته اصلي اين است كه شركت‌ها و افراد ابرثروتمند برندگان همه‌گيري كرونا و بحران انرژي در جهان هستند در حالي كه حدود ۱,۷ ميليارد كارگر در كشورهايي زندگي مي‌كنند كه سرعت افزايش تورم در آنها از سرعت افزايش دستمزدها پيشي گرفته است. اين نهاد بين‌المللي مي‌افزايد: پس از جهش سرسام‌آور شمار فقيران جهان در سال ۲۰۲۰، كاهش فقر در سال گذشته متوقف شد. در حالي كه مجموع ثروت همه ميلياردرها از سال ۲۰۲۰ به‌طور متوسط ۲,۷ ميليارد دلار در روز افزايش يافته است. آكسفام در بخشي از گزارش خود به داده‌هاي بانك جهاني استناد كرده و مي‌گويد به دليل حمله روسيه به اوكراين در سال ۲۰۲۲ قيمت مواد غذايي و انرژي افزايش شديدي داشت و اين مشكلات احتمالا روند فقرزدايي را متوقف كرده است. براين اساس، يك ميلياردر، به ازاي هر يك دلار افزايش سرانه ثروت در ميان ۹۰ درصد جمعيت فقيرتر جهان، به‌طور متوسط ۱,۷ ميليون دلار درآمد كسب كرده است.
مانوئل اشميت، سخنگوي آكسفام درباره گزارش اخير اين نهاد بين‌الملل گفت: «در حالي كه ميليون‌ها نفر نمي‌دانند چگونه براي غذا و انرژي هزينه كنند، بحران‌هاي زمانه ما ثروت عظيمي براي ميلياردرها به ارمغان آورده است.» گابريلا بوچر، مدير اجرايي آكسفام اينترنشنال نيز در اين باره گفت: «در حالي كه مردم عادي روزانه در تلاش براي دستيابي به مواد ضروري مانند غذا هستند، ابرثروتمندان به دست‌نيافتني‌ترين روياهاي خود نزديك‌تر شده‌اند.»
اين نهاد بين‌المللي از دولت‌ها خواسته است تا با ماليات بر سود و ثروت بالا با اين روند مقابله كنند. آكسفام تأكيد كرده است كه درآمد حاصل بايد در گسترش امنيت اجتماعي، آموزش و بهداشت سرمايه‌گذاري شود تا با نابرابري و فقر مبارزه شود. مانوئل اشميت مي‌گويد: «شركت‌ها و صاحبان ابرثروتمند آنها بايد در نهايت سهم منصفانه خود را در راستاي منافع عمومي انجام دهند.» دني سريسكندراجاه، مدير اجرايي آكسفام بريتانيا با اشاره به اينكه «آنچه امسال رخ داده است، از مقياس خارج شده»، گفت: «تقريبا هر روز يك ميلياردر جديد در طول همه‌گيري ايجاد مي‌شود، در حالي كه ۹۹ درصد از جمعيت جهان به دليل قرنطينه‌ها، كاهش تجارت بين‌المللي و از رونق افتادن گردشگري بين‌المللي وضعيت بدتري دارند.»
شهريورماه گذشته، همزمان با آغاز مجمع عمومي سازمان ملل متحد، ۲۳۸ سازمان غيردولتي از ۷۵ كشور از جمله آكسفام، صندوق نجات كودكان و برنامه بين‌المللي، در نامه‌اي سرگشاده خطاب به رهبران جهان، خواستار اقدام قاطع بين‌المللي براي «پايان دادن به بحران گرسنگي فزاينده» در جهان شدند. آنها در بيانيه خود نوشتند: «در حال حاضر ۳۴۵ ميليون نفر در حال تجربه گرسنگي حاد هستند كه اين رقم از سال ۲۰۱۹ بيش از دو برابر شده است.»