يك ابهام بزرگ در به روز كردن تجهيزات فوتبال ايران
پول اجراي VAR را باشگاهها بايد بدهند؟
بهرام سرگوسرايي
چند سال است كه در فوتبال دنيا VAR يا همان كمكداور ويدئويي به كمك فوتبال آمده تا اشتباهات داوري را به حداقل برساند. با وجود اينكه در ابتدا اين سيستم به صورت آزمايشي اجرا ميشد اما فيفا در جامجهاني ۲۰۱۸ روسيه رسما در يك تورنمنت بزرگ از VAR استفاده كرد و از آن سال ديگر كمكم ليگهاي اروپايي هم اين سيستم را راهاندازي كردند تا اشتباهات تاثيرگذار داورانشان به حداقل برسد. بر اساس قوانين فيفا، VAR روي خطاهايي درون محوطه جريمه كه مشكوك به پنالتي است، صحنههاي گل و خطاهايي كه منجر به كارت قرمز ميشود ورود ميكند و اگر اشتباهي از سوي داور صورت گرفته باشد به داور بازي اعلام ميشود تا داور توسط مانيتور كنار زمين صحنه مشكوك را دوباره بررسي كند. در چند سال اخير كه VAR در برخي كشورهاي آسيايي هم راهاندازي شده، AFC نيز بازيهاي تحت نظر خودش را با كمك اين سيستم برگزار ميكند تا اشتباهات داوري را كم كند. البته در چند سال اخير اجراي سيستم VAR در بازيهاي تحت نظر AFC اجباري نبود اما حالا گويا اجباري شده است. مهدي تاج در يكي از مصاحبههاي خود در اين زمينه گفته است: «در صورت عدم نصب تجهيزات مرتبط با كمكداور ويديويي در ورزشگاه آزادي در آينده، بازيهاي دو باشگاه پرسپوليس و استقلال به ناچار در ورزشگاههاي ديگر كشور كه به اين سيستم مجهز هستند، برگزار خواهد شد، بنابراين تاكيد ما ضرورت آمادهسازي ورزشگاه آزادي است.» اظهارات تاج نشان ميدهد او به عنوان رييس فدراسيون فوتبال بهشدت نگران آينده فوتبال ايران بدون VAR است و به خوبي ميداند ادامه اين روند ميزبانيها را از ايران ميگيرد. با اين حال بحث هزينههاي اجراي اين سيستم نكتهاي است كه باعث شده هنوز اين سيستم در فوتبال ايران اجرايي نشود. بررسيها نشان ميدهد اجراي هر سيستم VAR براي هر ورزشگاه حدود 350 هزار دلار هزينه در بر دارد. البته اين هزينه نصب تجهيزات اوليه است قطعا هزينههايي هم براي نگهداري اين سيستم نياز است كه بايد مورد بررسي قرار گيرد. درحال حاضر 5 شركت از سوي فيفا لايسنس اجراي اين سيستم را دارند و اگر قرار باشد ايران هم VAR را اجرايي كند بايد با يكي از اين شركتها همكاري كند. البته يكي از اين شركتها اسراييلي است و عملا از گزينههاي فدراسيون خارج ميشود و يكي از آنها هم حاضر به همكاري با فدراسيون فوتبال ايران نشده تا عملا فقط سه شركت جزو گزينههاي فوتبال ايران باشند. درباره بحث اجرايي شدن سيستم VAR، با حضور معاون توسعه ورزش قهرماني و حرفهاي وزارت ورزش و جوانان، رييس شركت توسعه و نگهداري اماكن ورزشي، مديرعامل دو باشگاه پرسپوليس و استقلال، دبيركل فدراسيون فوتبال و رييس سازمان ليگ، جلسهاي برگزار و تصميماتي گرفته شده اما مهمترين نكته در اين ميان اين است كه پرداخت هزينه VAR بر عهده چه كسي است؟ باشگاهها؟ صاحبان ورزشگاهها يا فدراسيون فوتبال؟ در حال حاضر برخي باشگاهها نظير ذوبآهن، فولاد و گلگهر ورزشگاه اختصاصي خودشان را دارند و اگر قرار به پرداخت هزينه اجراي VAR باشد، اين باشگاهها عملا براي ورزشگاه خودشان هزينه ميكنند اما استقلال و پرسپوليس كه ورزشگاه اختصاصي ندارند و با اجاره ورزشگاه آزادي بازيهايشان در آن برگزار ميشود، آيا بايد پول اجراي VAR را پرداخت كنند؟ در اين زمينه علي فتحاللهزاده مديرعامل باشگاه استقلال نظر جالبي دارد. او ميگويد: «ما بايد ورزشگاه را تجهيز شده اجاره كنيم. اگر ورزشگاهي تجهيزات ندارد براي چه بايد اجاره كنيم؟ ما ورزشگاه را اجاره ميكنيم و مثل اين ميماند كه شما خانهاي اجاره كنيد و بگويند كه دوشهاي خانه را خودتان نصب كنيد. ما به عنوان مستاجر از ورزشگاه استفاده ميكنيم و صاحب ورزشگاه نيستيم.» رضا درويش مديرعامل باشگاه پرسپوليس هم گفته است: «وقتي ورزشگاه آزادي را با امكاناتش اجاره ميكنيم و اگر بنا باشد، اين تجهيزات (سيستم VAR) به ورزشگاه اضافه شود، شركت تجهيز اماكن ورزشي يا ورزشگاه آزادي بايد آن را تهيه كنند و بعد روي اين موضوع، روي هزينه اجاره ورزشگاه اضافه شود.» مالك بيشتر ورزشگاههاي كشور نظير ورزشگاه آزادي، شركت توسعه و تجهيز اماكن ورزشي است كه در اين زمينه مديران اين شركت حاضر به پاسخگويي و اعلام نظر نبودند. حالا كه VAR براي اجرايي شدن قدمهاي آخرش را برميدارد، بايد ديد آخر چه كسي هزينه اجرايي شدنش را تقبل ميكند؟ باشگاهها؟ فدراسيون يا مالك ورزشگاه؟