طول الامل
به كجا مي‌رويم؟!
محسن هاشمي
آرزوهاي دور و دراز منجر به شكستن قوانين و حريم‌ها مي‌شود
مشغول آماده كردن كارنامه و خاطرات سال 81 مرداد ماه آيت‌الله هاشمي‌رفسنجاني براي انتشار در سال‌هاي بعد بودم كه مطلب مهمي نظرم را جلب كرد. در جمعه 25 مرداد 1381 نوشته‌اند. جمعه خطبه‌اي در مورد طول الامل ايراد كردم. لذا با كلمه طول الامل در اينترنت به جست‌وجو پرداختم و خطبه ايشان را نيز مرور كردم و آن را با وضع موجود كشور تطبيق دادم. طول الامل و تعبير ديگري آرزوهاي دور و دراز از رذايل اخلاقي شمرده شده است كه انسان و جامعه را به انواع گناهان آلوده مي‌كند، از خدا دور مي‌سازد و به شيطان نزديك مي‌كند و گرفتار عواقب خطرناكي مي‌سازد. اميد و آرزو در اصل خود رمز حركت و تلاش انسان‌هاست و سرزمين دل انسان را زنده نگه مي‌دارد، ولي اگر از حد بگذرد به صورت سيلابي و ويرانگر در مي‌آيد و همه چيز را با خود مي‌برد و سرانجام انسان را غرق ظلم و گناه و حتي جنايت مي‌كند. آرزوهاي ناپسند به دلبستگي‌هايي گفته مي‌شود كه بيشتر ذهني، غيرمعقول، كودكانه و دسترسي به آن بعيد است. اگر آرزو به صورت آرزوي طول و دراز در‌آيد، عامل انحراف و بدبختي است و درست همانند آب باران است كه اگر از حد گذشت مايه غرق شدن و نابودي خواهد شود. لذا اگر انسان يا سازمان يا حكومت در مسير خود به دنبال آرزوي طول و دراز بود و خواسته‌اي بالاتر از امكانات و توانايي و واقعيت داشت و اصرار به رسيدن به آن با هر قيمت و از هر راهي داشت، مجبور مي‌شود حريم‌ها و قوانين را بشكند و به هر وسيله متوسل شود تا به خواسته خود برسد و طبيعي است نمي‌تواند در چارچوب قانون، شرع و دين و عقل، حركت و اَمَلش از حكم دين و عقل و قانون پيروي كند و در نتيجه اعمالش نزد ديگران زشت و ناپسند ديده مي‌شود. يكي از اسباب آرزوهاي دور و دراز جهل و بي‌خبري دقيق از واقعيت اطراف و دنياست و آثار و پيامدهاي طول الامل ارتكاب گناه و قساوت قلب و داشتن زندگي پر رنج است، چراكه هر قدر آرزوها طولاني‌تر باشد، تهيه مقدمات بيشتري مي‌طلبد و لذا از درك حقايق محروم و جامعه بر كفران نعمت دچار مي‌شود و لذا پيامدهاي شومي در دنيا و آخرت دارد. براي درمان طول الامل و آرزوهاي دور و دراز انسان و سازمان، تشكيلات و حاكميت بايد خود را دقيق‌تر بشناسد و بداند موجودي آسيب‌پذير است و مطالعه دقيق‌تري نسبت به آن داشته باشد و در نهايت با واقع‌بيني و برنامه‌ريزي طبق واقعيت‌ها، امكانات، استعدادها و نه بر اساس خيالات به آرزوها برگردد. متاسفانه به نظر دولت سيزدهم دچار فشار و بعضي سياست‌ها و روش‌هايي با مصداق طول‌الامل شده كه اگر خود را از اين مسير براي اداره كشور خارج نكند خدايي ناكرده با سرنوشت مورد انتظار طول الاملين همراه خواهد شد. سخنراني رييس‌جمهور در دفاع از بودجه 1402 با قول‌هاي كوتاه‌مدت آن توسط صداوسيما و روزنامه‌هاي همراه تيتر اميدوارانه شد و مورد انتقاد منتقدان براي كاهشي شدن نرخ ارز و طلا و مسكن و خودرو قرار گرفت.