عضو مجمع نمايندگان استان سيستانوبلوچستان در گفت‌وگو با «اعتماد»:
وقتي كارگزاري تخلف مي‌كند xبايد مطابق قانون با او برخورد شود
مردم سيستان در روزهاي سرد زمستان سوخت مناسب براي گرم كردن هم ندارند
گروه سياسي
چرا روند توسعه در استان سيستانوبلوچستان از متوسط رشد كشوري پايين‌تر است؟ اين پرسشي است كه طي سال‌ها و دهه‌هاي اخير به تناوب از سوي مردم اين استان مطرح شده است، اما پاسخ مناسبي به آن داده نشده است. اين پرسش به خصوص پس از ماجراي فوت مهسا اميني و شكل‌گيري تجمعات اعتراضي در كشور ابعاد و زواياي وسيع‌تري پيدا كرد. موضوع زماني ابعاد جدي‌تري پيدا كرد كه در رسيدگي به تخلف يكي از مسوولان منطقه تاخيري صورت گرفت و اين تاخير باعث بروز اعتراضات ميداني در منطقه شد. ماجراي تلخ 8مهرماه در سيستانوبلوچستان و رخدادهاي پس از آن باعث شد تا سرانجام هياتي از سوي رهبر انقلاب براي پيگيري مطالبات مردم به منطقه اعزام شود.
در گزارشي كه اين هيات 9آذرماه منتشر كرد، آمده است: «هيات اعزامي، علاوه بر آنكه در طول سفر به اندازه وسع و توان، براي استماع، مستندسازي و جمع‌بندي نظرات علما، نخبگان، بزرگان طوايف، مسوولان و عموم مردم، اعم از اهل سنت و شيعيان و تسلاي خاطر خانواده شهدا و مجروحان حوادث اخير تلاش و در راستاي تحقق كامل تدابير رهبر معظم انقلاب، محورهاي زير را پيگيري كرد.
اول) آزادي دستگيرشدگاني كه جرم سنگين و موثري مرتكب نشده بودند. دو) برخورد قاطع و بدون تسامح با خاطيان. سه) رسيدگي به وضعيت آسيب‌ديدگان. چهار) اعطاي عنوان «شهيد» به جانباختگان بي‌گناه، پس از رسيدگي بنياد شهيد به پرونده‌هاي تشكيل‌شده. در پايان، اعضاي هيات اعزامي، ضمن سپاس از اعتماد رهبر معظم انقلاب، آرزومندند كه در سايه امنيت و به دور از حاشيه‌ها، خط پيشرفت متوازن، با سرعت بيشتر، به همت دولت خدمتگزار و مسوولان خدوم، با همياري مردمي ادامه پيدا كند و پروردگار متعال را براي فراهم شدن امكان و توفيق اين خدمت كوچك شاكر است.»
حدودا دو ماه پس از اين گزارش كه از سوي هيات اعزامي از سوي مقام معظم رهبري منتشر شده بود، معاون اول رييس‌جمهوري طي روزهاي اخير با سفر به منطقه تلاش كرد تا مطالبات مردم را پيگيري كند. اين سفر مقامات اجرايي به منطقه اما در شرايطي برنامه‌ريزي شده است كه براساس اعلان نمايندگان استان، دولت در بطن بودجه 1402 نگاه جامعي به مطالبات مردم اين منطقه در حوزه‌هايي چون توسعه راه‌ها، تامين گاز و انرژي مورد نياز مردم، اشتغالزايي، استفاده از نيروهاي بومي در مناصب اجرايي و مديريتي استان و... نداشته است. انتخاب استاندار غير بومي براي استان سيستانوبلوچستان يكي از تصميمات پرحاشيه‌اي بود كه زمينه بروز انتقادات فراواني را در استان ايجاد كرده است. اين در حالي است كه مردم اين منطقه با آراي بالايي كه به ابراهيم رييسي در جريان انتخابات سيزدهم رياست‌جمهوري دادند، توقع داشتند كه حداقل بخشي از وعده‌هاي ارايه‌شده، محقق شود. مطالبه‌اي كه به‌رغم گذشت بيش از 18ماه از عمر دولت هنوز عملياتي نشده است.
وعده‌هاي بر زمين مانده دولت
اسماعيل حسين‌زهي، نماينده مردم خاش در مجلس معتقد است طي سال‌هاي اخير توجه لازم به مطالبات مردم استان نشده و اين بي‌اعتنايي‌ها را به عينه مي‌توان در جريان بودجه‌هاي سنواتي و روند انتصاب مديران استاني مشاهده كرد.
حسين‌زهي در گفت‌وگو با «اعتماد» با اشاره به ظرفيت‌هاي بالاي اين منطقه مي‌گويد: «استان سيستانوبلوچستان بيش از 1600كيلومتر مرز آبي و خاكي با كشورهاي حاشيه درياي عمان، پاكستان و... دارد. اين استان يك ظرفيت جدي اقتصادي براي تمام ايران است كه معلوم نيست چرا به آن توجه نمي‌شود. آقاي رييسي در ايام انتخابات راي بالايي از مردم اين منطقه به دست آورد و لازم است به خواسته‌هاي اين مردم در جريان بودجه‌هاي سنواتي و تصميم‌سازي‌ها و سياست‌گذاري‌ها توجه شود.»
نماينده مردم خاش در مجلس با اشاره به بحث حقوق شهروندي مي‌گويد: «يكي از مطالبات مردم در هر منطقه‌اي، موضوع حقوق شهروندي است. همه ايرانيان بايد از اين حق بهره‌مند باشند. جوانان اين منطقه خواستار نگاه برابر با ساير مناطق كشور هستند و وقتي نشانه‌هاي تبعيض را مشاهده مي‌كنند، سرخورده مي‌شوند. از سوي ديگر وقتي كارگزاري در نظام تخلفي صورت مي‌دهد، بايد بلافاصله مطابق قانون با آن برخورد صورت بگيرد. در جريان رخدادهاي اخير هم اگر به رفتار غيرمتعارف مقام مسوولي كه در سيستانوبلوچستان تخلفي صورت داده بود، برخورد قانوني صورت مي‌گرفت، بسياري از اعتراضات بعدي اساسا شكل نمي‌گرفتند.»
او ادامه مي‌دهد: «نخستين و جدي‌ترين مشكل استان، كمبود آب است. متاسفانه حقابه‌هاي هيرمند توسط افغانستان تامين نمي‌شود و اين معضل در كنار مشكل 20 ساله بارش‌ها معضلات فراواني را براي مردم اين منطقه ايجاد كرده است. البته دولت قول داده است كه در قالب بودجه‌هاي كشور زمينه انتقال آب درياي عمان به استان را فراهم سازد. روستاهاي استان هم اكثرا فاقد آب هستند، اما تحصيل اعتبارنامه‌ها براي آب، اندك است و اين روند باعث شده اين استان همچنان تشنه باقي بماند.»
حسين‌زهي با اشاره به اينكه براي بسياري از استان‌ها كه با مشكل ريزگردها مواجهند، اعتبارات خاصي تخصيص داده شده، مي‌گويد: «براي استان سيستانوبلوچستان در زمينه ريزگردها، هيچ اعتباري در بودجه‌ها تخصيص داده نمي‌شود. اين در حالي است كه مردم اين منطقه با وسيع‌ترين اقسام ريزگردها مواجه هستند. در كنار بحث ريزگردها، موضوع بهسازي و ايجاد راه‌ها و جاده‌ها هم در استان جدي است؛ اكثر جاده‌هاي استان به نام جاده‌هاي مرگ شناخته مي‌شوند و هر سال حجم انبوهي از تصادفات منجر به مرگ و مير در اين منطقه به وقوع مي‌پيوندد. در حالي كه كريدور جاده‌اي چابهار- ميلك بسيار مهم است و منطقه را به روسيه وصل مي‌كند، اما دولت متاسفانه بودجه‌هاي لازم براي راه‌اندازي اين كريدورها را تخصيص نداده است.»
نماينده مردم خاش مشكل ديگر اين استان را مشكل كمبود سوخت و انرژي برآورد مي‌كند و مي‌گويد: «مشكل كمبود گاز و بنزين و نفت سفيد در استان سيستانوبلوچستان يكي از مصائب بزرگ مردم اين منطقه است. اين استان وسعت زيادي دارد و مردم براي تردد در شهرها بايد فواصل جاده‌اي فراواني را طي كنند. اين روند باعث مي‌شود تا مصرف بنزين براي حمل‌ونقل بالا رود. اما سهميه‌هاي تخصيص‌داده‌شده به مردم بسيار اندك است. اين روند در خصوص محدوديت در گازرساني به منطقه و كمبود نفت سفيد جدي است.»
او يادآور مي‌شود: «براساس وعده‌هاي دولتمردان، اعلام شد خطي از جنوب كرمان به استان سيستانوبلوچستان كشيده شود تا روند انتقال سوخت و فرآورده‌هاي نفتي به استان بهبود يابد. اين روزها منطقه تفتان و ساير نقاط استان با سرماي بي‌سابقه‌اي مواجه است، اما مردم براي گرم كردن منازل خود، فاقد نفت و گاز و... هستند. در بسياري از استان‌ها كوپن نفت سفيد تخصيص داده مي‌شود، اما مردم اين استان سهميه 200ليتر نفت سفيد در هر فصل دارند كه حتي براي گرم كردن اجاق مردم هم كفاف نمي‌دهد.»
موضوع مطالبات مردم سيستانوبلوچستان يكي از پرونده‌هاي بازي است كه طي سال‌ها و دهه‌هاي گذشته همواره پيش روي افكار عمومي ايرانيان قرار داشته است. منطقه‌اي با ظرفيت‌هاي اقتصادي، فرهنگي، تاريخي و اقليمي فراوان و نيروي انساني مستعد كه به اعتقاد بسياري از تحليلگران، رشد آن، تاثير قابل توجهي در تصوير كلي توسعه كشور خواهد داشت. اما به‌رغم اين ظرفيت‌هاي بالا، نگاه سياست‌گذاران و تصميم‌سازان به اين استان هرگز متناسب با مطالبات مردم و ظرفيت‌هايش نبوده است. اين در حالي است كه مردم اين استان همواره در بزنگاه‌هاي انتخاباتي كشور، مشاركت بالايي در آوردگاه انتخابات داشته‌اند، اما هرگز به مطالبات و نيازهاي مردم اين استان توجه لازم نشد. روند پيگيري مطالبات مردم استان سيستانوبلوچستان به خصوص پس از رخدادهاي اخير دامنه‌هاي وسيعي پيدا كرد. بايد ديد سفر مقامات مسوول دولتي به منطقه نهايتا باعث كاهش مشكلات منطقه و پاسخگويي به مطالبات مردم مي‌شود يا نه؟
جوانان سيستانوبلوچستان خواستار نگاه برابر با ساير مناطق كشور هستند و وقتي نشانه‌هاي تبعيض را مشاهده مي‌كنند، سرخورده مي‌شوند
اين روزها منطقه تفتان و ساير نقاط استان با سرماي بي‌سابقه‌اي مواجه است، اما مردم براي گرم كردن منازل خود، فاقد نفت و گاز و... هستند
اين استان وسعت زيادي دارد و مردم براي تردد در شهرها بايد فواصل جاده‌اي فراواني را طي كنند. اين روند باعث مي‌شود تا مصرف بنزين براي حمل‌ونقل بالا رود. اما سهميه‌هاي تخصيص داده‌شده به مردم بسيار اندك است
براي استان سيستانوبلوچستان در زمينه ريزگردها، هيچ اعتباري در بودجه‌ها تخصيص داده نمي‌شود. اين در حالي است كه مردم اين منطقه با وسيع‌ترين اقسام ريزگردها مواجه هستند