تقويت مناسبات دوجانبه عراق با فرانسه
محمود فاضلي
محمد شياع السوداني، نخست‌وزير عراق در سفر به فرانسه موضوع انرژي و امنيت را در مركز گفت‌وگوهاي خود با امانوئل ماكرون رييس‌جمهور فرانسه قرار داد. وي در اين سفر با شماري از مقامات ديگر فرانسوي و نيز نماينده‌هاي شركت‌ها و بخش‌هاي بازرگاني اين كشور ديدار كرد. السوداني كه از سه ماه پيش قدرت را در عراق در دست گرفت تلاش دارد علاوه بر توسعه همكاري‌ها در زمينه‌هاي مختلف، آورده جديدي براي بخش انرژي عراق داشته باشد. دولت عراق به دنبال فعال كردن توافقنامه‌هاي سابق بين دو كشور و به خصوص در زمينه‌هاي حمل و نقل، انرژي و سرمايه‌گذاري است.
شركت توتال انرژي، در سال 2021 توافقنامه‌اي به ارزش ده ميليارد دلار با عراق امضا كرد ولي اولين مراحل آن هنوز اجرايي نشده است. بغداد به دنبال قطع وابستگي‌هايش از ايران است كه يك‌سوم نياز عراق به گاز و برق را تامين مي‌كند. توافقنامه امضا شده با توتال فرانسه به ساخت واحدهايي از جمع‌آوري و فرآوري گاز به دست آمده از چاه‌هاي نفت براي توليد برق مربوط مي‌شود. همچنين ساخت يك نيروگاه برق خورشيدي كه بتواند يك گيگاوات برق براي منطقه بصره توليد كند، مدنظر است.
سوداني با تاكيد بر «تقويت مناسبات دوجانبه با فرانسه»، تلاش‌هاي اين كشور براي حمايت از عراق در جنگ عليه داعش تا سال 2017 به طول انجاميد را تحسين مي‌كند و اميدوار است كه همكاري‌هاي امنيتي بين دو طرف به خصوص آموزش و توسعه ظرفيت‌هاي امنيتي عراق و همچنين فروش تسليحات به عراق، توسعه يابند.
نخست‌وزير عراق در مصاحبه با فرانس 24 اعلام كرد: «سفرش به فرانسه يك جهش كيفي در مناسبات دو كشور است و با امضاي توافقنامه شراكت راهبردي، بُعد استراتژيك پيدا كرد، اين توافقنامه دربردارنده حدود 50 ماده است كه تمامي بخش‌هاي امنيتي، اقتصادي، اجتماعي، فرهنگي و آموزشي را پوشش مي‌دهد.» به گفته او عراق به نيروهاي رزمي بيگانه نيازي ندارد، بلكه به همكاري با ائتلاف بين‌المللي تحت امر امريكا يا با كشورهاي خارج از ائتلاف در راستاي مبارزه با تروريسم و تضمين ثبات و امنيت نياز دارد. حضور ائتلاف بين‌المللي در عراق بنا به درخواست دولت سابق عراق بوده و اين حضور اكنون در معرض گفت‌وگوي حرفه‌اي براساس توافق سياسي است كه نهادهاي امنيتي رسمي در مساله ماندن مستشاران و تعيين تعداد آنها و مكان‌هاي حضورشان و همكاري در زمينه آموزش و تبادل اطلاعات تعيين مي‌كنند. ما به يك شيوه جديد در روابط با ائتلاف بين‌المللي نياز داريم كه برمبناي همكاري و تبادل اطلاعات و همكاري مشترك باشد و حاكميت عراق بر اراضي، دريا و آسمانش تضمين شود.»
در بيانيه مطبوعاتي مشترك دو كشور تقويت مناسبات دوستانه بين دو كشور و ماهيت استراتژيك آن تاكيد شده بود. طرفين بر امضاي پيمان مشاركت‌هاي استراتژيك بين فرانسه و عراق به عنوان قالبي رسمي براي مناسبات دو كشور، محكوميت حملات صورت گرفته به حاكميت و تماميت سرزميني عراق، از هر مبدايي كه باشند و ارتقا و اجراي امور مربوط به كنفرانس بغداد و ادامه مشاركت‌ها براي اجراي توافقات از طريق ديگر شركا و ابتكارهاي جديد همكاري در منطقه تاكيد كردند.ماكرون بر اراده اين كشور براي باقي ماندن طولاني‌مدت در كنار دولت عراق براي مقابله با تروريسم داعش تاكيد كرد. نخست‌وزير عراق از تعهدات و حضور فرانسه در كنار نيروهاي امنيتي عراق و حمايت از ثبات و امنيت عراق قدرداني كرد. طرف فرانسوي نيز از اقدامات دولت و نخست‌وزير عراق براي مبارزه با فساد اداري كه امري ضروري براي توسعه مناسبات و همچنين اعتمادآفريني بين دولت و مردم عراق مي‌باشد، استقبال كرد.نخست‌وزير عراق اعلام كرد كه همتاي فرانسوياش از آمادگي آژانس فرانسوي مبارزه با فساد براي همكاري با سازمان‌هاي ذي‌صلاح فرانسوي خبر داده است. در اين ارتباط پروتكل همكاري، بين كميسيون فدرال تماميت جمهوري فدرال عراق و آژانس فرانسوي مبارزه با فساد امضا شد. طرفين بر همكاري‌هاي دوطرف با هدف فراهم كردن امكان دسترسي شهروندان به خدمات اساسي و پاسخ به نيازهاي مهم مردم عراق، تاكيد كردند. در اين سفر ايجاد مركز تحقيقات و مراقبت‌هاي بهداشتي در شهر موصل و زيرنظر دانشگاه اين شهر، بيمارستان حلبچه كه متخصص در زمينه قربانيان سلاح‌هاي شيميايي، طرح جراحي قلب در بيمارستان ناصريه، اجراي آموزش مشترك در زمينه بهداشت رواني و روحي بين دانشگاه موصل و دانشگاه «لورن» مورد توجه قرار گرفته است. رييس‌جمهور فرانسه از اجراي طرح حمايت از تحقيقات دانشگاهي و آموزش مباحث آب‌رساني پايدار و يافتن راه‌حل‌هاي جايگزين براي پاسخگويي به كمبود آب خبر داد. ماكرون اراده فرانسه براي توسعه همكاري با وزارت منابع آبي عراق را مورد تاكيد قرار داد. طرفين بر ضرورت كار براي توسعه نقش‌آفريني زنان جوان در زمينه‌هاي مختلف را يادآوري كردند. طرفين بر ابراز علاقه به اجراي پروژه‌هاي بزرگ در زمينه زيرساختارهاي شبكه‌اي در عراق با تكيه بر دانش فني فرانسوي و اجرا و نوسازي شبكه‌هاي برق‌رساني در عراق تاكيد كردند. طرفين به اجراي طرح‌هاي «چند انرژي» پيشنهاد شده از سوي «توتال انرژي» تاكيد كردند. طرف فرانسوي از تعهد خود براي تمديد تسهيلات اعتباري قابل بازگشت به ارزش يك ميليارد يورو براي حمايت از شركت‌هاي فرانسوي فعال در عراق خبر داد. توسعه همكاري‌هاي دو كشور در زمينه حفظ ميراث كهن و اشياي عتيقه به خصوص آثار باستاني موجود در سايت‌هاي باستان‌شناسي، توسعه همكاري‌هاي موزه‌اي، جلوگيري از قاچاق آثار باستاني و اموال فرهنگي مورد استقبال قرار گرفت. تقويت همكاري‌هاي فرانسه و عراق در زمينه آموزش عالي از طريق تبادلات دانشگاهي و رفت و آمدهاي دانشجويي، دو برابر كردن تعداد دانشجويان عراقي شاغل به تحصيل در فرانسه براي برخورداري از بورس‌هاي فرانسوي مورد تاكيد قرار گرفت.