حماسه
پرشور
آنچه در مراسم راهپيمايي جشن انقلاب امسال ديدم
الياس حضرتي
طي سال‌هاي پرشمار پس از پيروزي انقلاب اسلامي، همواره توفيق حضور در راهپيمايي‌هاي 22بهمن را داشته‌ام. از سال‌هاي ابتدايي انقلاب و دهه خاطره‌انگيز و غرورآفرين 60 و دوران پس از آن تا سال‌هاي آغازين قرن جديد خورشيدي همواره هر سال در اين مراسم باشكوه ملي و معنوي حضور داشته‌ام. امسال هم كما في السابق در راهپيمايي بزرگ جشن انقلاب حاضر شده و همراه با اقشار مختلف مردم، بخشي از مسير راهپيمايي را پيمودم. روال همه ساله من در راهپيمايي به اين صورت بود كه معمولا نيم ساعت همراه با مردم در مسير راهپيمايي حركت مي‌كردم، سپس نيم الي يك ساعت هم بر خلاف مسير حركت مردم، باز مي‌گشتم. هدف من از اين مدل برنامه‌ريزي، آن است كه علاوه بر حضور جهت اعلام وفاداري به اصل انقلاب، آرمان‌هاي امام (ره) و اعلام دلبستگي با بزرگ‌ترين انقلاب نيم قرن گذشته، ارزيابي ميداني شفافي از آخرين وضعيت حضور مردم، همچنين تركيب جمعيتي و طبقاتي چهره‌هاي حاضر در راهپيمايي داشته باشم. در سال‌هاي قبل، چند مشخصه كلي، ويژگي مشترك راهپيمايي 22بهمن بود. اغلب شركت‌كنندگان از اقشار متوسط به پايين جامعه بودند و در چهره‌هاي آنان وابستگي به قشر محرومين و مستضعفان نمايان بود. از منظر خاستگاه طبقاتي هم اغلب شركت‌كنندگان ذيل طبقات جنوب شهري دسته‌بندي مي‌شدند. چهره‌هاي كارگري و بازنشستگان، زنان و فرهنگيان و... بيشتر از ساير اقشار در اين راهپيمايي حاضر بودند. امسال هم روال حركتم را مثل گذشته تكرار كردم؛ راهپيمايان را تا دانشگاه شريف همراهي كردم، سپس از دانشگاه شريف برعكس حركت كرده و برخلاف مسير حركت مردم تا نزديكي‌هاي ميدان انقلاب بازگشتم. در اين ميان، حاصل مشاهدات و ارزيابي‌هاي ميداني‌ام را اين‌گونه مي‌توانم شرح دهم:
1) حضور مردم به نسبت سال‌هاي قبل بسيار چشمگير بود. اگر بگويم، مردم حداقل يك و نيم برابر سال قبل و سال‌هاي قبل‌تر حضور داشتند به هيچ‌وجه غلو نكرده‌ام.
2) مساله قابل توجه بعدي، حضور چشمگير جوانان در راهپيمايي 22بهمن 1401 است. در واقع بخش كثيري از جمعيت حاضر در راهپيمايي را جوانان تشكيل داده بودند.
3) مساله مهم بعدي، حضور قابل توجه زنان در سنين مختلف و با ديدگاه‌ها و ايده‌هاي فكري مختلف در راهپيمايي بود. اغلب اين بانوان محترم يا چادري بودند يا اينكه با پوشش مانتو و روسري (حجاب كامل) در راهپيمايي حاضر بودند. در كنار اين دسته از بانوان، افراد كم حجاب يا حجاب ضعيف نيز حضور داشتند، ضمن اينكه شخصا يك الي دو مورد هم از بانوان بدون روسري هم مشاهده كردم.
4) يكي از نكات برجسته راهپيمايي 22بهمن 1401 اين بود كه مردم بانشاط و انگيزه بالا در راهپيمايي حضور داشتند. به نظر مي‌رسد، حوادث اخير و تحركات و اقدامات گروه‌هاي اپوزيسيون در خارج از كشور انگيزه ويژه‌اي به ايرانيان براي حضور در اين راهپيمايي بخشيده بود. احتمالا اقدامات مثبت حاكميت مانند آزادي زندانيان و اعلام عفو عمومي طي چند روز اخير در بروز اين شور و نشاط همگاني تاثيرگذار بوده است.
اما مهم‌تر از همه اين موارد، ظهور و بروز بلوغي است كه مردم آن را پاي درس انقلاب (عموما) و درس امام انقلاب (خصوصا) در 44سالگي انقلاب به دست آورده‌اند. بلوغي كه باعث شده تا مردم اصل و فرع را با هم مخلوط نكنند. نبايد فراموش كرد، اغلب افراد حاضر در راهپيمايي 22بهمن قطعا از فشار تورم، بيكاري، مشكلات اقتصادي، نارسايي‌هاي اداري و تصميمات ناصواب و سوءمديريت‌هاي مسوولان و دولت‌هاي مختلف، ناراضي بوده، همچنان هم هستند. بدون شك، جمع كثيري از افراد حاضر در راهپيمايي نسبت به وضع موجود معترض بوده و انتقاد دارند. مانند خود من كه نسبت به وضعيت فعلي و سياست‌هاي موجود منتقد بوده و معتقدم اين سياست‌ها با آرمان‌هاي انقلاب و نتايج برآمده از آنها فاصله فراواني دارند. اما مردم، بهرغم همه اين سختي‌ها، كاستي‌ها، نارسايي‌ها و اعتراضاتي كه دارند، مشكلات را به پاي اصل انقلاب نمي‌نويسند. مردم مي‌دانند كه اصل انقلاب و تاسيس نظام جمهوري اسلامي يك فصل نوين در تاريخ ايران است كه تحقق كامل آن مي‌تواند آرمان‌ها و مطالبات مردم را محقق كند. مردم به درستي آگاهند كه تاسيس بنيادين نظام، فرآيندي نيست كه به هر بهانه‌اي تكرار شود؛ لذا مردم معتقدند از اين انقلاب كه يك فرصت و اقدام تاريخي است بايد حراست و مواظبت شود. در عين حال اين پايبندي به اصل نظام به معناي رضايت از همه تصميم‌سازي‌ها و عملكردها نيست. مردم آگاه ايران، متوجه اين دوگانگي و تفكيك كه يكي حفاظت و حراست از «اصل انقلاب» و ديگري ضرورت ارايه نقد سازنده در خصوص «سوءمديريت‌هاي مسوولان» است، هستند. به عبارت روشن‌تر، مردم مشكلات و نارسايي‌ها را به پاي اصل و ريشه انقلاب و نظام نمي‌نويسند.
از سوي ديگر، حضور باشكوه مردم در راهپيمايي 22بهمن را مي‌توان نوعي مطالبه‌گري و اعتراض نيز تحليل كرد. مردم با صداي بلند اعلام مي‌كنند به اصل نظام و انقلاب معتقدند، اما در عين حال مي‌گويند، نتايج تصميمات مسوولان، تناسبي با اهداف و آرمان‌هاي انقلاب اسلامي ندارد و فاصله ميان وعده‌ها تا خروجي انقلاب بسيار زياد است. اين حضور يك پاسخ محكم و ارايه تصويري از وحدت ملت ايران به كساني است كه از يك طرف به دنبال تجزيه ايران بوده و از سوي ديگر تلاش مي‌كنند دول خارجي را براي حمله به ايران تحريك كرده و تحريم‌هاي اقتصادي عليه ايران را عميق‌تر سازند. مردم با حضور پرشور خود در راهپيمايي 22بهمن اين پيام را ارسال مي‌كنند كه بهرغم همه اعتراضات و انتقاداتي كه نسبت به عملكردها دارند براي پايداري ايراني مقتدر و سرافراز از هيچ فداكاري و مشاركتي فروگذار نخواهند بود. اين حضور پيامي هم به مسوولان داخلي دارد و آن اينكه نبايد از اين حضور گسترده سوءاستفاده شود. مردم مي‌گويند، حضورشان به معناي تاييد عملكرد مسوولان نيست و تنها در راستاي پايداري، ثبات و استمرار يك انقلاب بزرگ مردمي است. در واقع مردم از انقلاب خودشان حمايت مي‌كنند نه از عملكرد مسوولان. مردم شريف ايران از اين طريق تلاش مي‌كنند مسوولان را متوجه اشتباهات‌شان كرده و كاري كنند كه سياستگذاري‌هاي غلط متوليان امور، اصلاح شده و ايران هم در حوزه داخلي و هم در حوزه روابط خارجي، دستاوردهاي مناسبي را ثبت كند.