هرگز به آنها كه ادعاي پيشبيني اقتصادي دارند، اعتماد نكنيد
كاترين رمپل
«كاترين رامپل» دانشآموخته دانشگاه «پرينستون» در رشته اقتصاد، ستوننويس روزنامه واشنگتنپست است. او اغلب اقتصاد، سياست عمومي، مهاجرت و سياست را با تاكيد ويژه بر ديتا ژورناليسم يا «روزنامهنگاري داده محور» پوشش ميدهد. او قبل از پيوستن به واشنگتنپست، ستوني در مورد مسائل اقتصادي در روزنامه نيويوك تايمز داشت. خانم رامپل در ستون اخير خود به موضوع تورم و پيشبيني آن پرداخته و نگاهي متفاوت به اين موضوع مهم ارايه ميكند.
درباره اقتصاد و روايط حاكم بر آن، هر كسي ديدگاه خود را دارد. براي برخي، گزارش اخير «اداره آمار نيروي كار» ايالاتمتحده كه نشان ميدهد قيمتها در ژانويه امسال، فقط 6.4درصد نسبت به مدت مشابه سال گذشته افزايش پيدا كرده، خبر خوبي است، چراكه به معناي كاهش سرعت تورم در يك سال اخير است. چه خبر خوبي! قيمت ماشينهاي كاركرده در حال ريزش است و اثري از ركود اقتصادي هم نيست! براي برخي ديگر، اعداد تورم يكساله بسيار وحشتناك هستند. آنها ميگويند تورم بالاتر از سطح انتظار است و قيمتها جوري است كه مردم ساعات بيشتري كار ميكنند اما درآمد كمتري نسبت به يك سال پيش گيرشان ميآيد.
در بهترين و بدترين موقع سال، در بهار كه با اميد به شكوفايي و بالندگي شروع ميشود و در زمستان كه نااميدي اوج ميگيرد، همه افراد به يكسري عدد و رقم نگاه ميكنند و نتايج متناقضي ميگيرند.
البته كه سياستمداران و متحدان آنها، همواره پيشرفتهاي جديد را به گونهاي برجسته ميكنند كه در خدمت خودشان باشد، چراكه فضاي سياسي اينگونه عمل ميكند و هر كسي ميتواند به چهار تا عدد و رقم نگاه كند و نتيجه دلخواه خود را از آنها بيرون بكشد. من اينجا هستم تا به شما اين را بگويم: به كسي كه ميگويد من با اطمينان ميتوانم بگويم در فضاي اقتصادي چه خبر است؛ هرگز اعتماد نكنيد. از جمله... من!
پيشبيني كار بسيار سختي است. اصلا به همين لفظ پيشبيني دقت كنيد: منظور از اين كلمه ديدن «آينده» است. اما همين الان، كار بسيار سختي است كه بدانيم در زمان حال چه اتفاقي دارد ميافتد چه برسد كه بخواهيم بدانيم در آينده چه ميشود؟
در واقع بايد اين را بدانيد كه معيارهاي مختلف اقتصادي در جهتهاي متفاوت و مختلفي حركت ميكنند و نتايج را هم به همان اندازه متنوع ميسازند.
در ژانويه گذشته، شاخص استخدام نيروي كار بسيار قدرتمند ظاهر شد (شايد به اين دليل كه بازار كار در ابتداي سال، با تقاضاي بسياري روبهرو است و شايد هم به دليل گرماي بيسابقه در زمستان امسال). از طرف ديگر، قيمت خدمات و توليد به سرعت در حال رشد هستند كه اين هم معمولا نشانهاي از رونق اقتصادي است. نشانههاي ديگر كمتر ديده شده است. بخش توليد در حال اشتغالزايي است، اگرچه با توجه به برخي معيارها، به نظر ميرسد كه در ركود بهسر ميبرد. يا شركتهاي كشتيراني كه غالبا چرخه مالي عظيمي دارند، سود زيادي به دست ميآورند اما بازهم با بدبيني به بازار نگاه ميكنند.
اگر درباره اقتصاد چيزي نميدانيد يا سردرگم هستيد، ايرادي ندارد. رويدادهاي اقتصادي عموما سرگيجه آورند.
و مراقب باشيد: ماهيت گيجكننده «اكنون» در اقتصاد، آن را زميني حاصلخيز براي برداشت پارتيزانها ميكند. هنگامي كه اعداد و ارقام مشكوك و سرگيجهآور ميشوند، پارتيزانها با نگاه خود آن را تحليل ميكنند. دموكراتها ميتوانند به نقاط مطلوب دادهها و آمارها (مثلا اشتغالزايي) اشاره كرده و اعتبار آن را به خود نسبت دهند. در مقابل جمهوريخواهان ميتوانند به نقاط سياه موجود در آمارها (مثلا تورم هنوز خيلي بالا) بپردازند و جناح مقابل را به باد انتقاد بگيرند. حتي زماني كه به نظر ميرسد همه در مورد كليات توافق دارند، جناحهاي مختلف ميتوانند توضيحات علت و معلولي متفاوتي براي آنچه اتفاق ميافتد ارايه دهند. يك معيار درست براي اينكه بفهميم آيا فلان شاخص در اقتصاد «خوب» يا «بد» به نظر ميرسند نيز به اين سوال پرچالش بستگي دارد كه «در مقايسه با چه چيزي؟» براي مثال، اگر سال گذشته يك شوك قيمت انرژي رخ نميداد تا تورم افزايش پيدا كند؛ امروز آنهايي كه از تورم 6.4درصدي ژانويه خوشحال هستند، تعدادشان كمتر بود. فهم اقتصاد نيز تا حدي يك چيز كاملا شخصي و خاص است. اگر شغل خود را از دست دادهايد، نتيجهگيري خوب از دادههاي كلان اقتصادي به معناي اين است كه شغل جديدي پيدا ميكنيد پس از استرس شما كم ميكند. اگر تورم كسبوكار كوچك شما را تهديد ميكند، اين واقعيت كه تورم گاهي كسري از يك درصد كمتر از انتظارات بازار است، اصلا برايتان بيمعني است. با تمام اين احوال، خيليها ميخواهند به يك نتيجهگيري برسند و اصطلاحا پيشنگر باشند. پس اين شما و اين پاسخهاي من به برخي سوالات احتمالي كه در ذهنتان است:
آيا به سمت ركود پيش ميرويم؟ من نسبت به چند ماه پيش كمتر نگران يك ركود هستم،
به خصوص كه اعداد بازار كار ماه به ماه بهتر از حد انتظار بوده است. با اين حال، فكر نميكنم خطر ركود كاملا از بين رفته باشد. ناشناختههاي زيادي وجود دارد. به عنوان مثال، مسير جنگ روسيه عليه اوكراين، يا نكول احتمالي بدهي ايالاتمتحده (به قصور در پرداخت بدهي شامل بهره يا اصل آن، شكست در اجراي يك جزء از قرارداد يا عدم رعايت هر شرط ديگر در مدت مقرر نكول گفته ميشود).
من هم نسبت به گذشته كمتر نگران تورم هستم؛ حداقل فكر ميكنم بعيد است كه رشد قيمت در ماههاي آينده شتاب بگيرد. اما تورم بسيار «چسبنده» بوده و نگاهي به دادههاي اخير نيز نشان ميدهد تورم بيشتر از برآورد اوليه است. از ميان بردن تورم بالا ممكن است كار سختي به نظر بيايد زيرا ما قبلا برخي از كارهاي نسبتا سادهتر را انجام دادهايم (به عنوان مثال، از بين بردن برخي زنجيرههاي تامين و كاهش تقاضاي مسكن). اين بدان معناست كه احتمالا براي مدتي با رشد قيمتها و افزايش نرخ بهره توسط فدرال رزرو روبهرو خواهيم بود.
ترجمه: مسعود يوسفي