مصوبه تازه مربوط به سوخت در سيستان‌وبلوچستان امكان ايجاد سرويس مدارس روستاييان را از بين برده است
مرگ غم‌انگيز سه دانش‌آموز بلوچ به دليل نبود سرويس مدرسه
رييس شوراي بخش چاهان در گفت‌وگو با «اعتماد»: روزانه بيش از هزار دانش‌آموز به علت نبود سرويس مدرسه با وانت و موتوسيكلت به مدرسه مي‌روند
بهاره شبانكارئيان
«وقتي موتوسيكلت براي فرزندم خريدم كه به مدرسه برود تا برگردد، هزار بار مي‌مردم و زنده مي‌شدم...» اين بخشي از صحبت‌هاي يكي از پدران دانش‌آموزاني است كه به خاطر «نبود سرويس مدرسه» با موتوسيكلت به مدرسه رفت و آمد مي‌كردند. براي همين هم جان‌شان را از دست دادند، چون جاده‌اي كه مجبور بودند از آن عبور كنند، مخصوص حمل سوخت توسط سوخت‌بران بوده است.
هفته گذشته روز سه‌شنبه 2 اسفند ماه 1401 سه دانش‌آموز؛ «بهزاد، بهنام و فرشيد رشيدي‌پور» اهل روستاي «كوراندپ» بخش چاهان واقع در استان سيستان و بلوچستان طي سانحه تصادفي در جاده نيكشهر جان خود را از دست دادند. اين سه دانش‌آموز به دليل «نبود سرويس مدرسه» با موتوسيكلت به مدرسه رفت و آمد مي‌كردند كه اين اتفاق تلخ براي‌شان رخ داد.
«مجيب حسني» فرماندار نيكشهر در مورد اين خبر به يكي از رسانه‌هاي محلي اعلام كرد: «نبود سرويس مدرسه و استفاده هزار و 67 دانش‌آموز از موتوسيكلت و وانت‌بار براي رسيدن به كلاس درس سبب حوادث دلخراش رانندگي مي‌شود كه نمونه آن فوت سه دانش‌آموز و مجروح شدن يك دانش‌آموز ديگر در جاده نيكشهر است. اين دانش‌آموزان پس از تعطيلي مدرسه شهيد رجايي چاهان با موتوسيكلت در حال بازگشت به روستاي كوراندپ بودند كه به دليل برخورد موتوسيكلت‌ها كشته مي‌شوند. دانش‌آموزان هر روز مسير 10 كيلومتري را طي مي‌كنند تا به كلاس درس برسند. دانش‌آموزان نبايد با وانت يا موتوسيكلت شخصي تردد كنند كه چنين حوادث تلخي براي‌شان رخ دهد. يكي از موانع به‌كارگيري سرويس استاندارد مدارس عدم امكان داير كردن سوخت براي دستگاه‌هاي سنگين جديد است. متاسفانه مصوبه كميسيون سوخت استان سيستان و بلوچستان بالاخص ميني‌بوس‌ها در نيكشهر باعث شده تا نتوانيم براي جابه‌جايي دانش‌آموزان از ميني‌بوس و ون استفاده كنيم و وقتي سرويس مدرسه سوخت نداشته باشد چطور امكان دارد فعاليت كند.»
همچنين «ساره باور» مدير آموزش و پرورش نيكشهر هم در اين باره به رسانه‌هاي محلي سيستان و بلوچستان گفت: «سرويس طرح روستاي مركزي يكي از مهم‌ترين مشكلات در كل منطقه جنوب بلوچستان است، چون هزينه اندكي براي هر سرويس از سوي آموزش و پرورش پرداخت مي‌شود. هزينه هر سرويس مدرسه از يك ميليون تا دو ميليون تومان است. 43 سرويس شامل 31 وانت و 12 ميني‌بوس براي رفت و آمد دانش‌آموزان به مدرسه فعاليت و دانش‌آموزان روزانه فاصله 5 الي 37 كيلومتري را براي جابه‌جايي طي مي‌كنند. هزار و 307 دانش‌آموز (862 دختر و 445 پسر) مقطع متوسطه اول و دوم با 43 سرويس طرح روستا مركزي جابه‌جا مي‌شوند كه بايد به جهت ايمن بودن اين دانش‌آموزان و كمتر شدن خطرات 73 ون و ميني‌بوس براي رفت و آمدشان اختصاص داد.»
عضو شوراي شهرستان نيكشهر نيز در واكنش به اين خبر گفته است: «جاي تاسف است كه دانش‌آموزان منطقه محروم بلوچستان با وانت يا موتوسيكلت شخصي براي رفتن به كلاس درس استفاده مي‌كنند.»
در پيگيري‌هاي «اعتماد» از «اكبر مولابخش» رييس شوراي بخش چاهان هم جزييات بيشتري مشخص مي‌شود: «روزانه بيش از هزار دانش‌آموز به علت نبود سرويس مدرسه با وانت و موتوسيكلت براي تحصيل به مدرسه مي‌روند. آموزش و پرورش هم هيچ نظارتي روي رفت و آمد دانش‌آموزان ندارد. روستاي كوراندپ فقط يك مدرسه آن‌هم در مقطع دبستان دارد. (مدرسه در سال 1365 تاسيس شد) چند بار نيز سقفش هنگامي كه معلم مدرسه در حال تدريس بوده، فرو ريخته است. دانش‌آموزان روستا براي تحصيل در مقطع راهنمايي و بعد از آن مجبورند به چاهان بروند. شهرستان چاهان هم در كل سه مدرسه دارد. دو مدرسه مخصوص پسرها و يك مدرسه مخصوص دختران. اين سه مدرسه هم توسط خيرين براي تحصيل دانش‌آموزان احداث شده است.» يك منبع مطلع نيز در مورد تنها مدرسه‌اي كه در مقطع دبستان در روستاي كوراندپ وجود دارد به «اعتماد» مي‌گويد: «اين مدرسه ساليان پيش در دهه 60 تاسيس شد. خانه خواهر من كنار مدرسه قرار دارد و چون دانش‌آموزان اين مدرسه امكانات ندارند و شيرآلات آبخوري و سرويس بهداشتي‌شان خراب است به خانه خواهر من براي استفاده از سرويس بهداشتي مي‌روند. اين مدرسه مثل يك خرابه است و هر لحظه امكان دارد خطري براي دانش‌آموزان رخ دهد.»
جاده نيكشهر مخصوص سوخت‌بران است
اين سه دانش‌آموز با هم نسبت خويشاوندي داشتند. دو نفر از آنها؛ بهزاد و بهنام رشيدي‌پور، برادر بودند و يكي از آنها نيز با هويت فرشيد رشيدي‌پور پسرعموي‌شان بود. پدر فرشيد در مورد سانحه‌اي كه براي پسرش رخ داده به «اعتماد» مي‌گويد: «ما در روستاي كوراندپ در بخش چاهان زندگي مي‌كنيم. تا پيش از اين حادثه بچه‌ها سرويس داشتند، ولي يك روز دبير مدرسه‌شان با من تماس گرفت و گفت؛ فرزندانت هميشه دير به كلاس درس مي‌رسند. براي همين مجبور شدم براي آنها موتوسيكلت فراهم كنم، چون سرويس مدرسه هميشه يا دير دنبال دانش‌آموزان مي‌آمد يا دير آنها را به خانه‌هاي‌شان مي‌رساند. از روي ناچاري موتوسيكلت دراختيار فرزندانم گذاشتم. البته اين موضوع فقط شامل حال ما نمي‌شود و خيلي از خانواده‌هاي اين منطقه به دليل نبود سرويس مدرسه و همين مشكلاتي كه براي‌تان گفتم براي فرزندان‌شان موتوسيكلت فراهم مي‌كنند و اين مساله يك چيز عادي است.»
او در ادامه مي‌گويد: «وقتي موتوسيكلت براي فرزندم خريدم كه به مدرسه برود تا برگردد، هزار بار مي‌مردم و زنده مي‌شدم، چون جاده نيكشهر جاده‌اي است كه ماشين‌هاي سنگين در آن رفت و آمد مي‌كنند و كلا اين جاده مخصوص حمل سوخت توسط سوخت‌بران است. روز حادثه فرشيد با عمويش پشت موتور بود كه تصادف مي‌كنند. پسرم درجا كشته مي‌شود، ولي برادر كوچك‌ترم زنده مي‌ماند و فعلا هم در بيمارستان زاهدان بستري است. دو برادرزاده‌ام كه با يك موتوسيكلت ديگر بودند در اين تصادف كشته مي‌شوند. برادرم هم براي فرزندانش موتوسيكلت خريده بود تا به مدرسه بروند...»
پدر بهزاد و بهنام؛ دو برادر دانش‌آموزي كه در جاده نيكشهر به خاطر اين تصادف كشته شدند نيز به «اعتماد» مي‌گويد: «دختر دارم، ولي پسرانم فقط همين دوتا بودند كه جان‌شان را در راه برگشت از مدرسه ازدست دادند. بهزاد شش ماه از بهنام بزرگ‌تر بود و او را با خود به مدرسه مي‌برد و مي‌آورد. هر چهارتاي آنها تقريبا هم‌سن و سال بودند كه تصادف كردند و جان‌شان را ازدست دادند. فقط برادر كوچك‌ترم زنده مانده است اما صدمه ديده و در بيمارستان بستري است. اينجا روزانه تعداد زيادي دانش‌آموز دختر و پسر به مدرسه مي‌روند و بايد مسافتي طولاني را براي رفت و آمد طي كنند.»
طي 10 ماهه ابتدايي امسال هزار و 183 نفر در جاده‌هاي سيستان و بلوچستان جان باختند
براساس آمار سازمان پزشكي قانوني طي 10 ماهه ابتدايي سال 1401 «هزار و 183» نفر به علت حوادث رانندگي در استان سيستان و بلوچستان جان باختند كه اين آمار در بازه زماني مشابه در سال گذشته 22.3درصد رشد داشته است. يكي از تصادفاتي كه از ذهن اكثر مردم اين استان پاك نشده، تصادف «محمدنعيم اميني‌فرد» نماينده مردم ايرانشهر در مجلس بود؛ نماينده‌اي كه بارها درباره مرگ جوانان تحصيلكرده بلوچ در تصادفات جاده‌اي اين استان به علت سوخت قاچاق هشدار داده بود اما او و راننده‌اش به سرنوشتي مشابه جان باختگان تصادفات جاده‌اي سيستان و بلوچستان دچار شدند.
آذر ماه سال 1398 «حميدرضا رخشاني» مديركل آموزش و پرورش استان سيستان و بلوچستان در مورد هزينه جابه‌جايي دانش‌آموزان گفته بود: «سرويس مدارس روستايي مشمول سهميه ويژه بنزين هستند. سرويس‌هاي مدارس دانش‌آموزي كه در طرح روستا مركزي با آموزش و پرورش قرارداد دارند، تحت نظر وزارت آموزش و پرورش و دولت هستند و براي اين سرويس‌ها سهميه بنزين ويژه درنظر گرفته شده است.»
5 بهمن ماه سال 1401 «جواد اوجي» وزير نفت با بيان اينكه ۵۰ جايگاه عرضه سي‌ان‌جي و ۳۰ جايگاه عرضه فرآورده‌هاي نفتي مايع در سيستان و بلوچستان ساخته مي‌شود، گفت: «افزون بر سهميه ماهانه ۲۰۰ ليتري هر خانوار سيستان و بلوچستان، تخصيص يك سهميه ۱۰۰ ليتري تازه هم مصوب شد. در گذشته فرآورده‌هاي نفتي اعم از بنزين، گازوييل و نفت سفيد با تانكرهاي سوخت‌رسان و ريلي به سيستان و بلوچستان انتقال داده مي‌شد كه مقرر شد احداث خط لوله انتقال فرآورده‌هاي نفتي هم در دستور كار قرار گيرد.»
حادثه مشابه دانش‌آموزان نيكشهري در 15 اسفند سال 1395 در محور روستايي لاشار در شهرستان نيكشهر رخ داده بود و 4 دانش‌آموز بر اثر تصادف با كاميون جان‌شان را از دست داده بودند. «عليرضا نخعي» مديركل آموزش و پرورش استان سيستان و بلوچستان نيز گفته بود: «تعدادي از دانش‌آموزان جهت رفتن به مدرسه در راه روستاي آپدوم بخش لاشار از توابع شهرستان نيكشهر واقع در جنوب استان سيستان و بلوچستان در حال سوار شدن به خودروي يكي از والدين بودند كه يك دستگاه كاميون با خودرو آنها برخورد مي‌كند. آنها در مقطع متوسطه اول تحصيل مي‌كردند. دانش‌آموزان اين مناطق توسط وانت سرويس‌ها از روستاهاي اطراف به مدارس اسپكه و لاشار منتقل مي‌شدند.»