يادي از ابوالحسن صبا
بر بلنداي موسيقي كلاسيك ايراني
گروه هنر و ادبيات|«ابوالحسن صبا» در سال 1281 خورشيدي در خانوادهاي كه اهل هنر، ادبيات و طبابت بودند، به دنيا آمد. صبا تحصيلات مقدماتي را در مدرسه علميه و سپس در كالج امريكايي به پايان رساند و به زبان و ادبيات فارسي و انگليسي آشنايي يافت. در سال 1308 به مديريت مدرسه «صنايع ظريفه رشت» منصوب شد و شاگردان زيادي تربيت كرد. او خانه موروثي خود را در كوچه ظهيرالاسلام براي تدريس موسيقي در نظر گرفت كه بعدا به «موزه صبا» تبديل شد. صبا از كودكي در نواختن انواع سازهاي اصيل ايراني مهارت داشت اما شگفتي هنر او را بايد از زمان تاسيس «مدرسه عالي موسيقي» دانست كه در سال 1302 به همت استاد «علينقي وزيري» و با ياري سردار سپه در تهران آغاز به كار كرد. تاسيس اين مدرسه ميداني براي عرضه مهارت و نبوغ او بود. آن طور كه گفته ميشود 14 فروردين زادروز اين موسيقيدان بدون جانشين است. آلبوم «بهار مست 1» اثري از ابوالحسن صبا و حسينعلي ملاح و عبدالله جهانپناه است. اين آلبوم در سبك كلاسيك ايراني و شامل ۲۴ عدد قطعه موسيقي است. آثار صبا در شماره دوم همين آلبوم نيز منتشر شده است. آلبوم «بهار مست 2» نيز در سبك كلاسيك ايراني و شامل ۲۱ قطعه موسيقي است. او در اين آلبوم قطعاتي ازجمله چهارمضراب مخالف سهگاه و چهارمضراب بيات اصفهان را نواخته است. «گلهاي ناز ۵» نيز مجموعهاي از قطعات ايراني بيكلام است. اين آثار ارزشمند از ميان قطعات اساتيدي از جمله ابوالحسن صبا و همچنين موسي معروفي و فرامرز پايور گردآوري و منتشر شدهاند. بخش قابل توجهي از اين آثار از روي صفحات منتقل شدهاند. گردآوري اين آثار در كنار هم كاري زيبا و به خصوص مورد توجه موسيقي دوستان و موسيقيپژوهان ايراني است. قطعات زنگ شتر، غم دل، اركستر و پيانو و صيد دل از جمله آثار در اين آلبوم هستند. آلبوم «رديف چپكوك (لوح دوم)» اثر ديگري از ابوالحسن صبا است. اين آلبوم هم در سبك كلاسيك ايراني و شامل ۳۷ قطعه موسيقي منتشر شده است. چكاوك، ليلي و مجنون، بيداد، عشاق و مويه و فرود از جمله قطعات اين آلبوم هستند.
صبا يكي از بزرگترين اساتيد موسيقي كلاسيك ايراني قرن حاضر است. او اغلب سازهاي ايراني را مينواخت. ابوالحسن صبا 28 آذر سال 1336 وقتي 55 سال داشت چشم از دنيا فروبست و در قبرستان «ظهيرالدوله» به خاك سپرده شد.