«پس از ادبيات تطبيقي» منتشر شد
سازگار كردن «ادبيات تطبيقي» با زمينه‌هاي فرهنگي-تاريخي جديد
كتاب «پس از ادبيات تطبيقي» نوشته آدريانا مارچتيچ توسط انتشارات مرواريد منتشر شد. به گزارش مهر، اين كتاب را مسعود فرهمند و پگاه فرهمند به فارسي برگردانده‌اند. ترجمه كتاب حاضر با هدف ابهام‌زدايي از مفاهيم مرتبط با ادبيات تطبيقي انجام شده است. نويسنده كتاب، آدريانا مارچتيچ، دانشيار ادبيات تطبيقي و نظريه ادبي در گروه فيلولوژي دانشگاه بلگراد است. وي شش كتاب درباره ادبيات داستاني مدرن منتشر كرده است كه از مهم‌ترين‌هاي‌شان مي‌توان به «تاريخ و داستان» و همين كتاب اشاره كرد. مارچتيچ در كتاب پيش‌رو تاريخچه مطالعات ادبي تطبيقي را به شكلي آكادميك و علمي بررسي مي‌كند. مهم‌ترين مفاهيمِ اين حوزه را توضيح مي‌دهد و ديدگاه‌هاي مهم‌ترين نويسندگان و نظريه‌پردازان -از گوته تا وسلوفسكي، از ولك و آورباخ تا مورتي و كازانووا- را معرفي و واكاوي مي‌كند. نويسنده مي‌كوشد به اين پرسش‌هاي مهم پاسخ دهد كه آيا ادبيات تطبيقي مرده است؟ آيا با بحران‌هاي هويتي روبه‌رو است؟ آيا توانسته است از چالشِ اوج‌گيري مطالعات ميان‌رشته‌اي فرصت بسازد؟ گرچه او مطالعه تطبيقي ادبيات را در بازه زماني 200 سال، موضوعِ بررسي‌اش قرار مي‌دهد، دغدغه اصلي او در اينجا مطالعات تطبيقي «جديد» يا ميان‌رشته‌اي است كه فقط به فرم و نظريه ادبي محدود نمي‌شو، بلكه چشم‌اندازهاي ايدئولوژيكي، سياسي و فرهنگي مدرن را نيز در ارتباط با مطالعات تطبيقي مدنظر دارد. اين واقعيت كه ادبيات ديگر يگانه موضوع مطالعه يا موضوع مرجح در «ادبيات تطبيقي جديد» نيست، موجب شده بسياري از تطبيق‌گران به اين نتيجه برسند كه ادبيات تطبيقي درگير جدي‌ترين بحران تاريخ خود شده است. اگرچه تطبيق‌گران امريكايي در ابتداي قرن بيستم بحران ادبيات تطبيقي را مطرح كردند، همچنان كساني هستند كه چنين تشخيصي را بيش از حد بدبينانه و حتي نادرست مي‌دانند. ديدگاه آنان نسبت به بحران پيش آمده براي ادبيات تطبيقي اين است كه اين رويداد صرفا آخرين مورد از مجموعه‌اي از چرخش‌هاي پارادايمي است كه به روش‌شناسي‌هاي جديد و تكوين رشته مطالعاتي جديدي منتج مي‌شود. تغيير روش و موضوعِ مطالعه به معني مرگ ناگزيرِ يك رشته نيست؛ بلكه برعكس، اشاره دارد به پويايي و توان انقلابي شگرفِ رشته، يعني توانايي آن براي سازگار كردن روش‌شناسي خود با زمينه‌هاي فرهنگي-تاريخي جديد. «پس از ادبيات تطبيقي» در 248 صفحه و به قيمت 155 هزار تومان منتشر شده است.