كاهش خطر تورمي بازار كار امريكا
كاهش رشد نرخ اشتغال در ايالاتمتحده نگرانيهاي تورمي را كاهش داده است اما همچنان خطري براي كارگران محسوب نميشود
صبا نوبري
پس از شيوع كرونا، دولت ايالاتمتحده با اتخاذ سياستهاي محرك اقتصادي زمينه را براي افزايش تورم آماده كرد. با رسيدن تورم اين كشور به سطوحي تاريخي، فدرال رزرو با افزايش نرخ بهره و سياستهاي انقباضي تورم را كنترل كرد اما ركوردشكنيهاي نرخ اشتغال در اين كشور طي ماههاي گذشته همچنان خبر از بالا بودن انتظارات تورمي ميداد. در چنين شرايطي بانك مركزي امريكا به افزايش نرخ بهره در سال جديد ميلادي نيز ادامه داد. اما آمارهاي جديد نشان ميدهد بازار كار امريكا اندكي از سرعت خود كاسته و خطر تورمي آن كمي كاهش يافته است.
به گزارش ووكس، روز جمعه 7 آوريل، دفتر آمار كار ايالاتمتحده اعلام كرد كه در ماه مارس ۲۳۶ هزار شغل در اقتصاد اين كشور ايجاد شده است. هرچند اين ميزان رشد اشتغال نسبت به ماههاي گذشته كاهش چشمگيري را نشان ميدهد؛ اما هنوز هم حاكي از قدرت بالاي بازار كار است. نرخ بيكاري نيز با اندكي كاهش به ۳.۵درصد رسيده است. اين موضوع نشان ميدهد كه بازار كار در مجموع و بهرغم اخراجهاي گسترده در برخي صنايع، همچنان قوي باقي مانده است.
اين گزارش نكتههايي را براي ما روشن ميكند. براي مثال به كساني كه جوياي كار هستند اين پيام را ميدهد كه با رشد مشاغل، هنوز فرصتهاي بسياري براي كار وجود دارد و آنها ميتوانند به راحتي تقاضاي دريافت دستمزد بيشتري را داشته باشند، به ويژه در بخشهايي مانند خدمات و درمان كه همچنان تقاضاي قابلتوجهي وجود دارد؛ كارگران در موقعيت محكمي قرار دارند.
مدير تجزيه و تحليل اقتصاد كلان موسسه روزولت در اين رابطه ميگويد: «براساس نشانهها و آمار و اينكه مردم هنوز ميتوانند مشاغل خوب با دستمزد بالا پيدا كنند ميتوان نتيجه گرفت كه وضعيت بازار كار همچنان قوي و مستحكم است.»
با اين حال كارشناسان معتقدند زماني كه از سلامت اقتصاد صحبت ميشود بايد بدانيم كه اين ميزان كاهش در ايجاد اشتغال همچنان نشاني از وقوع ركود اقتصادي در آينده نزديك نميدهد. هيدي شيرولز، رييس موسسه سياست اقتصادي معتقد است: «من در گزارش آمار كار ماه مارس هيچ نشانهاي از ركود اقتصادي نميبينم و وضعيت به نظر بسيار قدرتمند ميآيد. ما در اين گزارش نشانههايي از آرامگرفتن اقتصاد و خنك شدن بازار كار را مشاهده ميكنيم اما عوامل كليدي مثل نرخ بيكاري همچنان ثابت مانده و تغيير زيادي نكرده است. واضح است كه بازار كار نسبت به رشد سريعي كه سال گذشته تجربه كرده بود، اندكي كاهش را نشان ميدهد. اما همچنان وضعيت ايجاد شغل حاكي از قدرت بالاي بازار كار است.»
ايجاد ۲۳۶ هزار شغل در ماه مارس بسيار كمتر از فوريه بود كه در آن ۳۱۰ هزارل شغل به اقتصاد اضافه شد. در ژانويه نيز ۵۱۷ هزار شغل ايجاد شده بود. اين وضعيت نشان ميدهد كه نرخ رشد مشاغل از ماههاي گذشته اندكي عقب مانده است. دليل آن نيز ادامه روند افزايش نرخ بهره توسط فدرال رزرو براي كنترل هزينهكرد مصرفكننده و سرمايهگذاري كسبوكارها بوده است. هرچند رقم ايجاد شغل همچنان قابل توجه است.
فهرست موقعيتهاي شغلي نيز بهطور كلي كاهش يافته است. براساس گزارشي كه توسط اداره كار منتشر شده؛ براي اولينبار طي دو سال گذشته كمتر از ۱۰ ميليون موقعيت شغلي در ماه فوريه موجود بود. در واقع در ماه فوريه؛ ۹.۹ ميليون فرصت شغلي وجود داشت درحالي كه در ژانويه ۱۰.۶ ميليون فرصت شغلي وجود داشت. البته مطابق اين آمار، هنوز ۱.۷ شغل براي هر متقاضي وجود دارد.
در هر دو مورد مشاغل اضافهشده و تعداد فرصتهاي شغلي موجود؛ كاهشي كه مشاهده ميشود پس از رسيدن اين شاخصها به سطوح بالا اتفاق افتاده است. يعني اين شاخصها همچنان وضعيت مناسبي داشته و قدرتمند هستند. با اين حال يك نشانه ديگر از كندشدن اقتصاد اين است كه تقاضاها براي بيمه بيكاري در هفتههاي اخير افزايش يافته است. اگرچه هنوز هم در محدودهاي قرار دارد كه در يك اقتصاد پايدار انتظار ميرود.
خنككردن بازار كار يكي از اهداف فدرال رزرو است كه با كاهش تقاضا در بازار كار و كندكردن سرعت موتور اقتصاد از طريق افزايشهاي مداوم نرخ بهره آن را دنبال ميكند. دليل تمركز فدرال رزرو بر بازار كار اين است كه افزايش اشتغال، فرصت چانهزني و رقابت كارگران بر سر افزايش دستمزدشان و همچنين افزايش قيمت محصولات نهايي را بالا ميبرد. شيرولز معتقد است كه آخرين آمار اداره كار ايالات متحده در رابطه با رشد دستمزد به مقابله با اين نگرانيها كمك كرده و پيشنهاد ميكند كه اقتصاد امريكا ميتواند حتي با وجود نرخ بيكاري پايين، شاهد كاهش و كنترل نرخ تورم باشد. مطابق اين گزارش رشد دستمزد براي ميانگين درآمد ساعتي در ماه مارس ۴.۲ درصد در سال بوده در حالي كه در ماه فوريه اين رشد ۴.۶درصد بوده است. كريس بكر، يك اقتصاددان ارشد در اين زمينه ميگويد: «بهرغم بازار كار قوي، تورم پايين آمده است. بنابراين ديگر دشوار است كه شرايط قدرتمند بازار كار را دليل افزايش تورم بدانيم.»
بهطور كلي؛ اقتصاددانان معتقدند كه وضعيت بازار كار براي كارگران ثابت و قدرتمند باقي خواهد ماند. هرچند اين وضعيت در صنايع مختلف اندكي متفاوت خواهد بود.
در حالي كه حوزههاي خاصي مانند فناوري و تكنولوژي شاهد اخراج گسترده كارمندان بودند بخشهاي ديگر مانند خدمات پس از از دست دادن بسياري از كارگران طي شيوع كرونا، به استخدام فوري نيروي كار روي آوردند. براساس گزارش مشاغل، اشتغال در بخشهايي مانند خدمات و هتلداري، مراقبتهاي بهداشتي و دولتي افزايش يافته است. در حالي كه صنايعي مانند ساختوساز، توليد و خردهفروشي شاهد كاهش اشتغال بودهاند.
اين گزارش همچنين نشان ميدهد كه نرخ بيكاري براي كارگران سياهپوست -گرچه هنوز هم بالاتر از كارگران سفيدپوست بوده- اما به پايينترين سطوح خود رسيده است.
همچنين مشاركت نيروي كار نيز در ماه مارس از ۶۲.۵درصد به ۶۲.۶درصد افزايش يافته كه نشان ميدهد افراد بيشتري وارد بازار كار ميشوند كه اقتصاددانان آن را نشانه ديگري از قدرتمند باقي ماندن بازار كار ميدانند.
بنابراين اين گزارشها نشان ميدهد كه آرام شدن موتور داغ بازار كار در كنار كاهش تورم ميتواند سياستگذاران ايالاتمتحده را اندكي نسبت به كنترل تورم بدون وقوع يك ركود اقتصادي اميدوار كند. با اين حال بايد ديد فدرال رزرو از شدت سياستهاي انقباضي خود خواهد كاست يا همچنان به افزايش نرخ بهره ادامه ميدهد؟