آشپزخانه كاترين و زندگي غم‌انگيزش

 روناك حسيني

اگر با نام چارلز ديكنز، ياد اوليور توييست، پسر بچه يتيم گرسنه‌اي مي‌افتيد كه براي درخواست يك كاسه سوپ آبكي بيشتر، تنبيه شد، بايد بدانيد كه زندگي خانوادگي نويسنده، شرايطي كاملا متفاوت داشته است. كاترين ديكنز، همسر نويسنده، علاقه زيادي به مهماني شام و تدارك غذا براي مهمان‌ها داشت. خود ديكنز هم از اينكه براي مهماني‌هاي شام، برنامه‌ريزي كند و آداب پذيرايي مخصوص خود را ترتيب بدهد، خوشش مي‌آمد. كاترين، براي ديكنز 10 فرزند به دنيا آورد كه البته اين يكي از موارد اختلاف‌شان هم بود. ديكنز ناراحت بود كه اين تعداد بچه، باعث شده براي تامين مخارج‌شان دچار مشكل شود و براي اينكه مشكل بين‌شان حل شود، تخت‌هاي‌شان را جدا كردند و يك قفسه كتاب هم ميان‌شان گذاشتند. جل‌الخالق! انگار كه تولد 10 بچه، همه و به‌طور كامل تقصير كاترين بوده است. البته كار نويسنده و همسرش به جدايي كشيد و جورجينا، خواهر كاترين مدتي رتق و فتق امور خانواده را به عهده گرفت. شايعات زيادي پيرامون رابطه ديكنز و همسرش وجود داشت. اينكه ديكنز با زنان ديگري در رابطه بود كه بعدها خود نويسنده تكذيب كرد و البته داستان‌هاي زيادي پيرامون دليل جدايي او از كاترين. حتي گفته مي‌شود كه ديكنز، همسرش را به عنوان بيمار رواني در آسايشگاه بستري كرد، در حالي كه در تشخيص بيماري او اشتباه كرده بود. شايعات پيرامون زندگي آنها آنقدر زياد بود كه ديكنز ناچار شد بيانيه‌اي بنويسد و در روزنامه‌ها منتشر كند. در بيانيه ديكنز كه در تايمز منتشر شد آمده است: «تمام شايعاتي كه اين اواخر در مورد مشكل من زمزمه‌شان به گوش مي‌رسد، به طرز وحشتناكي دروغ است. هر كس بعد از اين تكذيب يكي از آنها را تكرار كند، دروغگويي بيش نيست.» زندگي او و كاترين البته هميشه به اين منوال نبود. كاترين در سال 1815 در ادينبرا، اسكاتلند به دنيا آمد و در سال 1824 به همراه خانواده خود به انگلستان نقل مكان كرد. او بزرگ‌ترين دختر از ده فرزند جورج هوگارت بود. پدرش روزنامه‌نگار ادينبرا كورانت بود و بعدها نويسنده و منتقد موسيقي مورنينگ كرونيكل شد، جايي كه ديكنز به عنوان يك روزنامه‌نگار جوان در آن كار مي‌كرد. ديكنز خيلي زود عاشق كاترين 19 ساله جذاب شد و او را به جشن تولد 23 سالگي خود دعوت كرد. كاترين و ديكنز در 1835 نامزد كردند و يكسال بعد در كليساي سنت لوك چلسي ازدواج كردند. آنها زندگي خانوادگي خود را در بلومزبري ساختند، چيزي كه چارلز درباره‌اش نوشت كه اگر بسيار ثروتمند و مشهور هم شود، هرگز به اندازه وقتي كه با كاترين در آپارتمان كوچك‌شان زندگي‌شان را آغاز كردند، خوشحال نخواهد بود.  در حالي كه چارلز ديكنز درباره بچه‌هاي يتيمي مي‌نوشت كه براي غذاي بيشتر التماس مي‌كردند، كاترين ديكنز در اتاق كناري با دستور پخت غذاهايش مشغول آشپزي بود. كاترين، كتاب آشپزي‌اش را در اواسط قرن نوزدهم با عنوان جذاب «شام چه بخوريم؟» (What Shall We Have for Dinner) نوشت. كتاب آشپزي او با مقدمه همسرش با نام مستعار سرچارلزكولدستريم آغاز مي‌شود. همسر ديكنز نيز كتاب را با نام مستعار ليدي ماريا كلاترباك نوشته است. فهرست اين كتاب نه بر اساس انواع بخش‌هاي وعده غذايي فهرست‌شده (مانند پيش‌غذا، غذاي اصلي، دسر) و نه بر اساس نوع غذاي اصلي (سبزيجات، ماهي، مرغ و...)، بلكه بر اساس تعداد مهماناني كه دور ميز شام خود خواهيد داشت، نوشته شده است. مهماني‌هاي شام زماني براي ما به خاطره‌اي دست‌نيافتني تبديل شده بودند. بخش آخر كتاب اوميز براي چهارده، هجده يا بيست نفر است... تصورش را بكنيد كه زماني دور هم جمع شدن اين تعداد مهمان يك‌جا، چقدر براي‌مان دور از تصور بود. شايد باقي تصورات‌مان هم مانند جمع شدن بساط كوويد، ناپديد شوند. اگرچه پذيرايي از اين تعداد مهمان، در هر شرايطي سخت است، اما ديكنز مهمانداري مي‌كرد و فضاي بزرگ و مناسبي براي دعوت كردن از مهمانان فراهم كرده بود. اولين نسخه از اين كتاب آشپزي در موزه چارلز ديكنز در لندن نگهداري مي‌شود. پخت غذا با گوشت گوسفند، خامه ايتاليايي و يك وعده كامل شام ويكتوريايي را مي‌توانيد در اين كتاب ببينيد. مي‌توانيد ببينيد كه چارلز ديكنز هم پوره سيب‌زميني و ماكاروني رادر يك وعده غذايي مي‌خورد و نويسندگان هم درست مثل ما هستند. اگرچه هر روز درگير سوال تكراري «شام چه بخورم» هستيم و گاهي به جواب مناسبي نمي‌رسيم، اما خوشبختانه براي پاسخ به سوال «خانواده چارلز ديكنز شام چه مي‌خوردند» لازم نيست به خودمان سختي بدهيم. شايد هم نگاهي به منوي غذاهاي كاترين، با آن زندگي عجيب و غريبش، يك وقتي براي پذيرايي، كار ما را هم راه بيندازد.