واشنگتن‌پست گزارش داد
افغانستان، پايگاه جديد داعش براي حمله‌هاي فرامرزي
گروه جهان
در بخشي از اسناد سري پنتاگون كه اخيرا به بيرون درز كرده است از افغانستان به عنوان «مركز هماهنگي مهم» گروه موسوم به دولت اسلامي (داعش) براي برنامه‌ريزي حملات در امريكا، اروپا و آسيا و نگراني‌هاي فزاينده امنيتي نام برده شده است. به گزارش بي‌بي‌سي، بنا به يافته‌هاي اطلاعاتي امريكا كه روزنامه واشنگتن‌پست مي‌گويد آنها را ديده است، جزييات برنامه‌ريزي حملات و تلاش‌هاي خاص گروه داعش براي هدف قرار دادن سفارت‌ها، كليساها، مراكز تجاري و مسابقات جام جهاني فوتبال در تابستان گذشته را نشان مي‌دهد.
ده‌ها سند طبقه‌بندي‌شده اولين‌بار در اوايل ماه مارس/مارچ در سرويس‌هاي پيام‌رسان ديسكورد، ۴چن و تلگرام فاش شدند. چند روز بعد يك عضو جوان گارد ملي هوايي ماساچوست به نام جك تكسيرا، در اين ارتباط دستگير شد.
بنا به اين اسناد، وزارت دفاع امريكا (پنتاگون) در ماه دسامبر گذشته، از ۹ توطئه حملات هماهنگ شده از سوي داعش مستقر در افغانستان خبر داشتند، اين رقم به ۱۵ مورد در ماه فوريه/فبروري ۲۰۲۳ رسيده بود.
واشنگتن‌پست گزارش داده كه در اين ارزيابي كه روي آن مهر «فوق سري» خورده و داراي آرم چندين بخش پنتاگون است، آمده است: «داعش در حال توسعه يك مدل مقرون‌به‌صرفه براي عمليات‌هاي خارجي خود مبتني بر منابع خارج از افغانستان از جمله عاملان در كشورهاي هدف و شبكه‌هاي تسهيلاتي گسترده متكي است. اين مدل عملياتي به احتمال زياد داعش را قادر مي‌سازد كه از موانع، مانند سرويس‌هاي امنيتي گذشته و برنامه‌زماني طرح را كاهش داده و امكان‌هاي اخلال در كارش را به حداقل برساند.»
اين روزنامه همچنين شمار زيادي اسناد محرمانه اضافي را كه قبلا منتشر نشده نيز در اين ارتباط بررسي كرده است. مقام‌هاي نظامي امريكا قبلا در مورد قابليت‌هاي عملياتي داعش براي حمله به خاك امريكا هشدار داده بودند اما جزييات آن افشا نشده بود.
به گزارش ايسنا، ديگر گزارش‌هاي اطلاعاتي فاش‌شده نشان مي‌دهند كه تروريست‌هاي داعش در ديگر نقاط جهان به دنبال دستيابي به تخصص ساخت تسليحات شيميايي و استفاده از پهپادها هستند. آنها همچنين ممكن است ديپلمات‌هاي عراقي را در فرانسه يا بلژيك گروگان بگيرند تا ۴۰۰۰ زنداني داعشي را آزاد كنند.
به گزارش اسپوتنيك، همچنين برنامه‌هايي براي حمله در جام جهاني فوتبال كه در سال 2022 در قطر برگزار شد، وجود داشته است.
طالبان: داعش را سركوب كرديم
مقام‌هاي طالبان مي‌گويند داعش را در افغانستان سركوب كرده‌اند و به هيچ گروهي اجازه استفاده از خاك اين كشور براي تهديد ساير كشورها نمي‌دهد.
ماه گذشته، ژنرال مايكل كوريلا، فرمانده نيروهاي امريكا در خاورميانه (سنتكام) در يك جلسه كميته بررسي وضعيت امنيتي در خاورميانه و شمال آفريقا در وزارت دفاع امريكا گفت كه شاخه خراسان گروه داعش «به سرعت در حال توسعه توانايي عمليات خارجي خود در اروپا و آسيا» است و اين گروه تهديد قابل توجهي براي امريكا است.
او در اين جلسه گفت: «اگرچه ما همه نيروها [از افغانستان] را به خارج منتقل كرده‌ايم، اما اداره بايدن به تعهد خود را براي اطمينان از استفاده نشدن افغانستان به عنوان پايگاهي براي داعش، القاعده يا ساير گروه‌هاي تروريستي در حملات عليه ايالات متحده يا متحدانش، حفظ كرده است.»
امريكا پس از خروج از افغانستان نيز در مواردي به حملات پهپادي عليه رهبران القاعده و داعش ادامه داده است.
به گفته ژنرال كوريلا با تسلط طالبان بر افغانستان «گروه‌هاي افراطي فرصت يافتند و شاخه خراسان داعش جسورتر شده، در پي گسترش نيروها و انگيزه، فعال شدن و انجام حملات در منطقه و فراتر از آن، با هدف نهايي حمله به خاك امريكاست». شاخه خراسان داعش عمدتا در جنوب آسيا فعاليت مي‌كند، در ماه دسامبر ويديويي را نشر كرد كه شماري از اعضا، حدود ۷۰ نفر را در حال اعلام بيعت با رهبر جديد اين گروه نشان مي‌داد.
شاخه خراسان گروه داعش در مناطق شرقي افغانستان در سال‌هاي گذشته فعاليت داشته‌اند و اين گروه مسووليت چندين حمله را بر عهده گرفته كه شمار زيادي از غيرنظاميان از جمله كودكان كشته شده‌اند.
داعش همچنين اخيرا حمله به مهمانخانه تاجران چيني در كابل و رييس هيات نمايندگي پاكستان در كابل را نيز برعهده گرفته است و توانست در يك عمليات انتحاري، محمد داوود مزمل، والي طالبان در بلخ را از بين ببرد.
ترس واشنگتن از گسترش فعاليت داعش خراسان
مقامات امريكايي از اظهارنظر در مورد اسناد فاش‌شده پنتاگون خودداري كرده‌اند اما آدرين واتسن؛ سخنگوي شوراي امنيت ملي اين كشور در بيانيه‌اي گفته كه ايالات متحده «توانايي حذف تروريست‌ها را بدون حضور دايمي نيروهاي نظامي در يك منطقه دارد.»
سخنگوي شوراي امنيت امريكا به عنوان نمونه از توانايي‌هاي امريكا براي ضربه زدن به تروريست‌ها در هر گوشه دنيا، به عمليات كشتن بلال السوداني در ژانويه ۲۰۲۳ اشاره كرد كه در منطقه‌اي از كشور سومالي صورت گرفت و اين رهبر داعش را كه با تروريست‌هاي اين گروه در افغانستان رابطه نزديكي داشت، به قتل رساند.
يك مقام ارشد دفاعي امريكا به واشنگتن‌پست گفت كه حملات داعش نسبت به قبل كاهش يافته است، زيرا طالبان در افغانستان مدام در حال ضربه زدن به شاخه خراسان داعشند.
به گزارش اينديپندنت، اين مقام گفت هرچند امريكا مبارزه با تروريسم در افغانستان را به طالبان واگذار نكرده، طالبان از لحاظ عملياتي، داعش را در افغانستان به‌شدت تحت فشار قرار داده‌اند. با اين حال اين مقام ارشد دفاعي امريكا تاييد كرد كه شاخه خراسان داعش به لحاظ سازماندهي گسترده‌تر شده و در حال افزايش فعاليت‌هايش است و مناطق بيشتري را زير چتر خود گرفته است.
ديگر مقام‌هاي ارشد نظامي امريكا نيز مي‌گويند گزارش‌هاي افشاشده حاكي از هشدارهاي قبلي در مورد احتمال ظهور مجدد تروريست‌ها در افغانستان پس از خروج ايالات متحده‌اند. ناتان سيلز، هماهنگ‌كننده مبارزه با تروريسم در وزارت خارجه دولت ترامپ، مي‌گويد شاخه خراسان داعش از زماني كه امريكا از افغانستان عقب‌نشيني كرد، در اين كشور صاحب پناهگاهي امن شد.
سلز كه خواستار تدوين فوري طرحي براي حمله به رهبري و زيرساخت‌هاي گروه است، گفت: «در حالي كه حملات داعش عمدتا افغان‌ها را هدف قرار داده است، اين گروه آن جاه‌طلبي را دارد كه به منافع امريكا در منطقه و در نهايت به خود سرزمين ايالات متحده حمله كند.
گزارش پنتاگون نشان مي‌دهد كه بر خلاف داعش، شبكه القاعده در افغانستان در حال زوال است و اگرچه حملات داعش در افغانستان روز‌به‌روز بيشتر گسترش مي‌يابد، القاعده كوچك‌ترين تغييري در فعاليت‌هايش نداده است و به نظر مي‌رسد پس از كشته شدن ايمن الظواهري، رهبر القاعده در كابل، در فكر بازسازي نبوده است.