محمدحسن نجمي
هفته‌اي كه گذشت، خبرها پيرامون بازداشت دو تن از رهبران جريان «حسينيون» در فضاي مجازي و رسانه‌ها، حواشي زيادي را در پي داشت. اخبار در ارتباط با «شيخ اورخان محمداف» و «توحيد ابراهيم بيگلي» بود كه گفته مي‌شود از رهبران «حسينيون» هستند. بر مبناي خبرهاي منتشره، اين دو تن در شهر قم بازداشت شده بودند.
ويديوي دو رهبر آزادشده
با اين وجود تكذيب بازداشت اين دو از سوي خبرگزاري دولت، ايرنا، اما «شيخ ابراهيم» و «شيخ اورخان» روز گذشته در دو ويديوي جداگانه اما در يك مكان و با دكوري تقريبا مشابه درباره بازداشت‌شان صحبت كردند. نكته مشترك ويديوهاي اين دو رهبر حسينيون كه در كانال تلگرامي اين جريان منتشر شد، آن بود كه پشت سر هر دوي آنها، يك پرده آبي‌رنگ ديده مي‌شد و البته در ويديوي «شيخ توحيد»، پرچمي با نماد حسينيون ديده مي‌شود. نماد حسينيون، مانند اكثر ساير «جريانات مقاومت»، يك دست كه حامل سلاح است، ديده مي‌شود. سلاح موجود در پرچم حسينيون يك سلاح مجهز به دوربين است كه به نظر مي‌رسد اسلحه مخصوص تك‌تيرانداز باشد؛ برخلاف ساير نمادهاي «جريانات مقاومت» كه اسلحه حاضر در نمادشان، شبيه به مسلسل ديده مي‌شود. شيخ «توحيد ابراهيمي» يكي از رهبران «نهضت مقاومت اسلامي حسينيون آذربايجان» در فايل ويديويي كه پس از آزادي‌اش منتشر كرده، مي‌گويد: «براساس يكسري اتهامات زيادي كه رژيم صهيونيستي علي‌اف بر مسوولان حسينيون وارد كرده بود، چند روزي مهمان دوستان بوديم كه اتهامات را بررسي كنيم. جوري شده كه اگر دكل‌هاي نفت‌شان را در قمارشان باخته‌اند هم مي‌گويند كار حسينيون است. رژيم علي‌اف اتهامات شديدي به ما زدند.» او افزوده كه «دوستان آمدند و ما را مهمان كردند. بعد از 11 روز، در خدمت شما هستيم. رسانه‌ها و فعاليت‌هاي حسينيون در قرارگاه‌هاي مختلف ادامه دارد.» «اورخان محمداف» ديگر رهبر اين جريان كه با «شيخ توحيد» در بازداشت بوده نيز در يك فايل ويديويي گفت كه «ما با برخي ارگان‌ها جلساتي داشتيم كه بسيار پر بركت هم بودند.» او همچنين در اين ويديو از نمايندگان مجلس كه از آنها حمايت كرده بودند و همين‌طور علي‌اكبر رائفي‌پور كه او را «استاد رائفي‌پور» خطاب مي‌كند، تشكر كرده است. «محمداف» تاكيد كرد كه «خداوند از اين امتحان مقاومت سربلند بيرون آورد و جز اتهامات ساختگي حكومت آذربايجان، هيچ اتهامي متوجه ما نبود.» به نظر مي‌رسد، نام اين دو رهبر حسينيون در ليست 20 نفره‌اي بوده كه سال 2018 الهام علي‌اف به حسن روحاني داده است و خواستار استرداد آنها شده بود كه البته هيچ پاسخي از سوي دولت وقت ايران دريافت نكرد.
تكذيب «ايرنا»!
اين در حالي است كه «ايرنا» خبرگزاري دولت دوشنبه 11 ارديبهشت ماه به نقل از «يك مقام آگاه امنيتي» بازداشت افرادي از گروه حسينيون را رد كرد، اما در عين حال گفت كه «برخي اتباع كشور آذربايجان براي بررسي اتهامات مطرح شده، تحت نظر هستند.» اين منبع آگاه ايرنا، افزوده بود كه «برخي اتهاماتي درخصوص ۲ تبعه آذربايجان مطرح شده كه بررسي اين اتهامات نيازمند تحقيقات بيشتري است و به همين خاطر افراد مذكور براي بررسي اين موضوعات تحت نظر هستند.»
تاييد نماينده‌ها
پيش از اين موضع‌گيري خبرگزاري دولت، احمد نادري، نماينده تهران در مجلس در حساب توييتري خود بازداشت اين افراد را تاييد كرده بود: «سال‌هاست كه جمهوري باكو به آلت دست اسراييل و محلي براي اقدامات ضد ايراني تبديل شده. در روزهايي كه اين رژيم به تشديد اقدامات روي آورده، دستگيري برخي رهبران حسينيون در ايران اقدامي غلط و برخلاف منافع ملي و ادامه سياست‌هاي انفعالي گذشته در قبال رژيم است كه بايد تغيير كرده و اصلاح شود.»
تاييد بازداشت از سوي خبرگزاري دانشگاه آزاد
با وجود آنكه «ايرنا» به نقل از «مقام آگاه امنيتي» ماجراي بازداشت دو تن از رهبران گروه حسينيون را تكذيب كرده بود، شامگاه سه‌شنبه 12 ارديبهشت، خبرگزاري «ايسكانيوز» وابسته به دانشگاه آزاد، از آزاد شدن اين دو عضو حسينيون نوشت: «به نقل از يك منبع آگاه در وزارت خارجه، دو تن از رهبران حسينيون آذربايجان به نام‌هاي «اورخان محمد اف» و «توحيد ابراهيم بيگلي» كه چند روز پيش در قم بازداشت شده بودند، صبح روز (سه‌شنبه) آزاد شدند.» اين خبرگزاري افزود كه «بازداشت اين دو رهبر حسينيون آذربايجان موجي از انتقادات را در بين مذهبيون ايران و جمهوري آذربايجان در پي داشت.»
رائفي‌پور وارد مي‌شود
اما غير از اينها، علي‌اكبر رائفي‌پور از تئوري‌پردازان جريان محافظه‌كار در فايل ويديويي يك‌ساعته، به موضوع جمهوري آذربايجان پرداخته و ادعاهايي در اين موضوع مطرح كرده است. رائفي‌پور را كه مي‌توان از حاميان سرسخت «تئوري توطئه» دانست، در بخشي از اين فايل مي‌گويد: «قصه جمهوري آذربايجان به هيچ‌وجه با بقيه جاهايي كه ايران درگيرش است، يكسان نيست. با سوريه، عراق و يمن اصلا قابل مقايسه نيست.» اين چهره محافظه‌كار مدعي «همزماني دستگيري رهبران حسينيون و طلاب آذري، در ايران و جمهوري آذربايجان» شده و گفته: «دستگاه امنيتي در سطح كلان، خيلي وقت‌ها سياسيون مشخص مي‌كنند. بين 50 تا 70 نفر از حسينيون و مذهبي‌هاي‌شان در جمهوري آذربايجان دستگير شدند، 2 تن از رهبران‌شان هم در ايران.» به گفته رائفي‌پور، «الشاد اكرم حاجي‌زاده مسوول بخش رسانه‌اي حسينيون پيامي به آذري نوشت كه براي خودشان مصرف داخلي داشت و خطاب به هواداران‌شان نوشت هيچ مساله‌اي رخ نداده و دوستان ما پيش سربازان امام زمان (نيروهاي امنيتي ايران) رفته‌اند.» او افزود: «اين نگاه ممكن است در بقيه اعضاي محور مقاومت پيش بيايد؛ ايراني كه تا آخرين قطره خود از هم‌پيمانش دفاع مي‌كند چه اتفاقي افتاده كه اين‌گونه شده است؟»
او با بيان اينكه «مسوولان پرونده جمهوري آذربايجان چه كرده‌اند؟» مدعي شد: «30 سال پرونده دست شما بوده است. 30 سال گفتيد اينها كمونيست بودند و آرام آرام بايد نماز خواندن يادشان دهيم؛ اما روز به روز متدينين محدودتر مي‌شوند. مسوولان پرونده جمهوري آذربايجان پاسخ دهند؛ مساله امنيتي را درست كرديد؟ خب هر پهپاد و تروري اتفاق مي‌افتد از جمهوري آذربايجان است؛ خب چه كار كرده‌ايد؟»
ادعاي شراكت با همسر الهام علي‌اف
او مدعي شد: «يكسري افرادي كه 30 سال است سر جاي‌شان هستند؛ برخي از آنها با «مهربان علي‌اف» (همسر الهام علي‌اف) شركت دارند. سخنراني اينها را در شبكه سحر آذري ببينيد؛ مدت‌ها شبكه‌هاي ما براي اردوغان رپورتاژ مي‌رفتند و مي‌گفتند ما داريم اينها را جذب مي‌كنيم.» مشابه اين ادعاي رائفي‌پور، پيش از اين در حساب توييتري حسينيون گفته شده بود: «حيدر علي‌اف پايه‌گذار عادي‌سازي روابط با رژيم صهيونيستي در بين كشورهاي اسلامي بود و با زرنگي كامل توانست به كمك لابي خود در ايران حساسيت جمهوري اسلامي را به روابط آذربايجان و اسراييل به پايين‌ترين حد ممكن برساند و ايران را از ايجاد قدرت بازدارندگي در آذربايجان و قفقاز بازدارد.»
در جمهوري آذربايجان باورشان نشده!
اين چهره محافظه‌كار ادامه داد: «برخلاف ديگر اعضاي محور مقاومت مانند فاطميون، زينبيون، حشد الشعبي و .. كه غلبه‌شان نظامي است، حسينيون كه در سوريه هم رفته‌اند و جنگيدند، غلبه‌شان، غلبه تئوريك است و كنش نظامي‌شان همان سوريه و در سطح محدود بود.» رائفي‌پور افزود: «عموم بچه‌هاي انقلابي از اين خبر ناراحت و مبهوت شدند؛ خبر را هم ما رسانه‌اي نكرديم بلكه از بين خودشان درز كرد. در جمهوري آذربايجان كه اصلا اين قصه را باور نكردند.» رائفي‌پور با اشاره به برخي اكانت‌هاي سايبري توييتري كه خطاب به او و جريانش انتقاد كرده‌اند، گفت: «يكسري اكانت مجهول‌الهويه كه بيشتر هم فيك (جعلي) هستند جملاتي را تكرار و غيرمحترمانه هم صحبت مي‌كنند. مي‌گويند ما كار رسانه‌اي كرديم؛ اگر مي‌خواستيم كار رسانه‌اي كنيم، يك هفته زودتر خبر را مي‌گفتيم يا جلساتي كه بارها اينجا داشتيم را رسانه‌اي مي‌كرديم.»
در همين حال «الشاد اكرم حاجي‌زاده»، مسوول رسانه‌اي حسينيون در فايلي صوتي مي‌گويد: «در جمهوري آذربايجان رسانه‌ها مي‌گويند، ديديد ما مي‌گفتيم ايران شما را مي‌فروشد و هيچ اهميتي به شما نمي‌دهد. بخش روسي يكي از كانال‌هايي كه اسمش ... است، نوشته كه احتمال دارد ايران اين شيخ‌ها را به جمهوري آذربايجان ديپورت كند كه خيلي زياد بازخورد داشته است.» او همچنين مي‌گويد كه «درباره اين موضوع حرفي نمي‌زنم و خود شيخ‌ها مي‌آيند و توضيح مي‌دهند. اما بعضي فكر نكنند كه اتفاقي نيفتاده است؛ خدا مي‌داند كه دل ما چقدر از اين كج‌سليقگي‌ها خون است.»
حسينيون چگونه تشكيل شد؟
اما با اينكه بازداشت اين دو رهبر «حسينيون» سر و صداي زيادي در پي داشته، جزييات زيادي از اين جريان در دست نيست، با اين وجود منابع داخلي در گزارش‌هايي پراكنده به اين جريان پرداخته‌اند.
«شيخ توحيد» يكي از رهبران حسينيون، انتقادات تند و تيزي نسبت به حكومت علي‌اف دارد؛ در يك سخنراني «شيخ توحيد» مي‌گويد: «امروز حساب رژيم علي‌اف، از حساب صهيونيست‌ها و تكفيري‌ها جدا نيست؛ فقط حساب مردم از حساب دشمن جداست». «شيخ توحيد» كه از او به عنوان «بنيانگذار» جريان حسينيون ياد مي‌شود، در يك سخنراني ديگر به مناسبت سالگرد 12 فروردين، گفته كه «مردم ايران بين حكومت‌الله و حكومت شيطان، حكومت‌الله را انتخاب كردند. راي آري به جمهوري اسلامي، راي آري به ظهور منجي بشريت و اعلام آمادگي براي خدمتگزاري در ركاب امام زمان بود.»
آنها همچنين بنا به نوشته حساب توييتري‌شان، در جريان زلزله خوي به «توزيع غذا و البسه گرم» بين مردم زلزله‌زده پرداختند. در تصوير منتشره از سوي حسينيون، «شيخ موسي اسدزاده» مسوول آموزش نظامي حسينيون نيز حضور دارد. حساب توييتري آنها ارتباط نزديكي هم با حساب توييتري موسسه رائفي‌پور (مصاف) دارد و توييت‌هايي از آنها را بازنشر كرده‌اند.
پا گرفتن در جنگ سوريه
اما تاسيس اين گروه، به سال‌هاي ابتدايي جنگ داخلي سوريه برمي‌گردد. به گفته «شيخ توحيد» در سال 2013، با 6 نفر كارشان را آغاز كردند و خواستار اعزام به سوريه شدند كه «پس از رايزني‌هاي بسيار اواخر سال ۲۰۱۳ براي اولين‌بار به سوريه» رفتند و «اين حضور تا سال‌هاي بعد نيز ادامه يافت». به گفته او «با مساعدت‌هاي حاج قاسم سليماني توانستيم در اين جبهه حاضر شويم. سنگ بناي تشكيل گروه حسينيون از اعزام همين بچه‌ها به جبهه مقاومت اسلامي زده شد.»
اين اعزام‌ها تا سال‌هاي 2015 و 2016، در قالب گروه حسينيون نبوده، اما از آن سال‌ها، كم‌كم تصميم بر آن شد كه مانند فاطميون و زينبيون آنها هم داراي پرچم و نماد و نام و گروه باشند. «شيخ توحيد» در گفت‌وگويي كه دو سال پيش با روزنامه محافظه‌كار «جوان» انجام داده، گفته بود كه «يك عده از دوستان مي‌گفتند شما بي‌سر و صدا بياييد در جبهه مقاومت حضور داشته باشيد و بي‌سر و صدا هم برويد. نيازي به تشكيل يك گروه نيست. حرف‌شان اين بود كه به خاطر مناسبات بين ايران و جمهوري آذربايجان، مصلحت نيست چنين گروهي با نام و پرچم مشخص تشكيل بشود. اما ما پاي حرف‌مان ايستاديم. اگر سال ۲۰۱۶ جنبش حسينيون را بين خودمان مطرح كرديم، سال ۲۰۱۷ در ديداري كه با شهيد حاج قاسم سليماني داشتيم، به تشكيل اين گروه رسميت داده شد. در آن ديدار بنده گلايه‌هايي را طرح كردم و به حاجي گفتم برخي از دور و بري‌هاي شما هم محدودمان مي‌كنند. ايشان خيلي ناراحت شدند و ضمن حمايت از حركت ما دستوراتي را صادر كردند كه راهگشاي ما شد.»
جرياني كه مي‌خواهد حزب‌الله باشد
«شيخ توحيد» دو سال پيش گفته بود: «از بدو تاسيس تصميم گرفتيم علاوه بر بعد نظامي كه جنگ در جبهه مقاومت اسلامي بود، مسائل فرهنگي را مد نظر داشته باشيم. ديگر گروه‌هاي مقاومت عمده توجه‌شان به مسائل نظامي بود، اما ما از همان ابتدا به مباحث فرهنگي هم توجه داشتيم.» با وجود اينكه اين جريان از جمله جريانات كمتر خبري شده در ميان جريانات مشابه است، اما آنها خودشان هم سعي دارند تا بيش از اينكه بر وجه نظامي‌شان تاكيد كنند، وجه فرهنگي و عقيدتي‌شان پررنگ شود؛ با تاكيد بر اين نقش، تلويحا مي‌خواهند تا نقش و جايگاهي كه حزب‌الله در لبنان دارد را، براي منطقه خودشان داشته باشند. از سوي ديگر با توجه به حضور اسراييل در جمهوري آذربايجان، شايد بتوان گفت كه «حسينيون» مي‌تواند «حزب‌الله» منطقه قفقاز باشد؛ «حزب‌الله قفقاز».
«اورخان محمداف» دیگر رهبر این جریان که با «شیخ توحید» در بازداشت بوده نیز در یک فایل ویديویی گفت که «ما با برخی ارگان‌ها جلساتی داشتیم که بسیار پر برکت هم بودند.» او همچنین در این ویديو از نمایندگان مجلس که از آنها حمایت کرده بودند و همین‌طور علی‌اکبر رائفی‌پور که او را «استاد رائفی‌پور» خطاب می‌کند، تشکر کرده است. «محمداف» تاکید کرد که «خداوند از این امتحان مقاومت را سربلند بیرون آورد و جز اتهامات ساختگی حکومت آذربایجان، هیچ اتهامی متوجه ما نبود.»
شیخ «توحید ابراهیمی» یکی از رهبران «نهضت مقاومت اسلامی حسینیون آذربایجان» در فایل ویديویی که پس از آزادی‌اش منتشر کرده، می‌گوید: «بر اساس یکسری اتهامات زیادی که رژیم صهیونیستی علی‌اف بر مسوولان حسینیون وارد کرده بود، چند روزی مهمان دوستان بودیم که اتهامات را بررسی کنیم. جوری شده که اگر دکل‌های نفت‌شان را در قمارشان باخته‌اند هم می‌گویند کار حسینیون است. رژیم علی‌اف اتهامات شدیدی به ما زدند.» او افزوده که «دوستان آمدند و ما را مهمان کردند. بعد از 11 روز، در خدمت شما هستیم. رسانه‌ها و فعالیت‌های حسینیون در قرارگاه‌های مختلف ادامه دارد.»