نقطههاي روشن اميد
فاطمه باباخاني
چند سال پيش (وقتي ميگويم چند سال پيش يعني بايد حداقل از بهمن 1396 به قبل را حساب كنيد) هومن جوكار مدير اسبق پروژه يوز آسيايي به عنوان كارشناس در يك برنامه تلويزيوني حضور داشت. موضوع برنامه به تنوع زيستي ايران برميگشت و موضوع درباره گونههاي گياهي كشورمان بود. در برنامه از اين صحبت شد كه چطور تخريب جنگلهاي كشورمان باعث ميشود گونههاي گياهي و جانوري در معرض خطر قرار بگيرند و با اين وضعيت چه آيندهاي در انتظارمان خواهد بود. مجري برنامه از هومن جوكار پرسيد در اين شرايط كه با فشارهاي متعدد به اين عرصهها مواجهيم، ميتوانيم اميدي به آينده داشته باشيم؟ او مثل هميشه از اميدواري گفت و اينكه بايد براي آينده بهتر بايستي تلاش كنيم. اتفاقاتي كه بعدتر براي هومن جوكار و دوستانش افتاد باعث شد گروهي بگويند نه، جايي براي اميد و اميدواري نيست. بسياري از آنها تصميم به مهاجرت گرفتند و گروهي كه در آن سوي آبها درس ميخواندند از آن زمان تاكنون به كشور بازنگشتهاند مبادا مشكلي برايشان ايجاد شود! با اين حال اگر همين الان هم از هومن جوكار درباره آينده بپرسيد، او باز به شما اميد ميدهد و شرمنده او و خودتان خواهيد شد. همين اعتقاد و تلاش هومن جوكار و گروه ديگري از كارشناسان حياتوحش و دلبستگان اين سرزمين است كه باعث ميشود ميان انبوه خبرهاي بد، بتوان زندگي را تاب آورد. وقتي در ميان كارهاي روزمره ميدانم مهدي نبيان در شمال غرب ايران در حال حفاظت از ميشمرغ است، مرتضي آريانژاد در هرمزگان توانسته دامداران را در حفاظت از پلنگ همراه كند يا آصف رضاييان ميان مشغلههاي پاياننامه خود يك لحظه از حفاظت در پارك ملي صيدوا غافل نميشود. روز را با شنيدن خبري از باربد صفايي شروع ميكنم كه ميگويد مقاله جامع دوزيستان ايران در مجله معتبر زوتاكسا توسط او، هانيه غفاري و آيدين نيامير منتشر شده است و ساعتي بعد در مراسمي حاضر ميشوم كه در آن از علي پارسا به واسطه اهداي سندهاي متعدد تاريخي به آرشيو ملي تجليل ميشود. حين مراسم بار ديگر مطلبي كه به پژوهش محمود صوفي مربوط و در آن توانسته است با بهرهگيري از دادههاي محيطبانان، برآوردي از تلفات پلنگ در كشورمان داشته باشد را مرور ميكنم. خبرهاي بد كم نيست و كم نخواهد بود، از بيلبوردهاي شهري گرفته تا خبرهاي ديگري كه هر روز با هم دربارهشان حرف ميزنيم و زندگيمان را دشوار كرده است. با اين حال در ميان اينهمه خبرهاي بد، اين اتفاقهاي ناخوشايند، شايد همه ما نياز به همين نقطههاي روشن اميد داريم كه بتوانيم آنها را هم با خود به اشتراك بگذاريم. بار ديگر به آن تصوير برميگردم، به گفتههاي هومن جوكار در آن برنامه كه از اميد براي طبيعت ايران گفت، اميدي كه چندي بعد به هشتگي براي آزادياش تغيير يافت، هر چند او همچنان دلبسته به اين عبارت مانده است.