نخست‌وزير ارمنستان در آستانه ديدار با رييس‌جمهور آذربايجان مطرح كرد
آمادگي مشروط ايروان براي به رسميت شناختن تماميت ارضي آذربايجان
شهاب شهسواري
نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان گفته است كه ايروان به صورت مشروط آمادگي دارد تا حاكميت جمهوري آذربايجان را بر منطقه مورد مناقشه ارمني نشين ناگورنو- قره‌باغ به رسميت بشناسد. نخست‌وزير ارمنستان صبح دوشنبه در يك نشست خبري تاكيد كرد كه در صورت تضمين امنيت شهروندان ارمني در اين منطقه، ايروان آمادگي دارد تا حاكميت باكو را بر اين سرزمين به رسميت بشناسد. اين اظهارات پاشينيان در حالي بيان مي‌شود كه قرار است پنجشنبه اين هفته در مسكو با الهام علي‌اف، رييس‌جمهور آذربايجان ديدار و گفت‌وگو كند. جمهوري‌هاي آذربايجان و ارمنستان از زمان استقلال در سال ۱۹۹۱ تاكنون در مورد وضعيت اين بخش از خاك جمهوري آذربايجان در حالت جنگي قرار دارند. بعد از آتش‌بس در سال ۱۹۹۴ نبرد بين دو كشور بارها تكرار شد تا در پاييز سال ۲۰۲۰ در يك جنگ گسترده جمهوري آذربايجان توانست بخش‌هايي از خاك اين كشور را كه در اشغال ارمنستان قرار داشت، آزاد كند. بر اساس توافقي كه در پي جنگ ۲۰۲۰ با ميانجيگري مسكو بين باكو و ايروان انجام شد، نيروهاي حافظ صلح روس مسووليت حفاظت از امنيت شهروندان ارمني در قره‌باغ و بازنگهداشتن دالان ارتباط مستقيم ميان خاك ارمنستان و اين منطقه را بر عهده گرفتند. از آن زمان دو كشور در سه قالب مختلف براي امضاي يك توافق صلح با يكديگر مذاكره مي‌كنند. گفت‌وگوهاي دو كشور با ميانجيگري امريكا، اتحاديه اروپا و روسيه در سه قالب جداگانه ادامه دارد. سه هفته پيش، وزراي خارجه جمهوري آذربايجان و ارمنستان در واشنگتن‌دي‌سي ملاقات كردند و قرار است كه پنجشنبه اين هفته نيز ديدار سه‌جانبه‌اي ميان ولاديمير پوتين، رييس‌جمهور روسيه، الهام علي‌اف، رييس‌جمهور آذربايجان و نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان در مسكو صورت بگيرد. قرار است دو هفته ديگر هم رهبران جمهورهاي آذربايجان و ارمنستان با حضور شارل ميشل، رييس شوراي اروپا، امانوئل مكرون، رييس‌جمهور فرانسه و اولاف شولتز، صدراعظم آلمان در شهر كيشينف، پايتخت مولداوي با يكديگر ديدار كنند.
نيكول پاشينيان روز دوشنبه در يك نشست خبري گفت: «ارمنستان آماده است كه تماميت ارضي [جمهوري] آذربايجان را در مساحت ۸۶ هزار و ۶۰۰ كيلومتر مربع به رسميت بشناسد، اگر [جمهوري] آذربايجان هم حاضر باشد كه تماميت ارضي ارمنستان را در مساحت ۲۹ هزار و ۸۰۰ كيلومتر به رسميت بشناسد. سرزمين ۸۶ هزار و ۶۰۰ كيلومتر مربعي [جمهوري] آذربايجان شامل ناگورنو- قره‌باغ هم مي‌شود، اما ما لازم مي‌دانيم كه اشاره كنيم كه حقوق و امنيت ارمني‌هاي ناگورنو- قره‌باغ بايد بين باكو و استپناكرت [مركز قره‌باغ] مورد گفت‌وگو قرار گيرد.» نخست‌وزير ارمنستان همچنين خواستار ايجاد سازوكارهاي بين‌المللي براي حفاظت از امنيت و حقوق ارمني‌هاي قره‌باغ شده و تاكيد كرده است كه بدون چنين سازوكارهايي اين احتمال وجود دارد كه جمهوري آذربايجان دست به پاكسازي قومي در منطقه بزند.
علي‌اف: امضاي معاهده صلح اجتناب‌ناپذير است
الهام علي‌اف، رييس‌جمهور آذربايجان نيز در كنفرانس مطبوعاتي مشترك با گيتاناس ناوسدا، رييس‌جمهور ليتواني در ويلنيوس گفت: «ما اميدواريم كه پايان مذاكرات صلح با ارمنستان، صلح بلندمدت را در قفقاز به ارمغان آورد.» وي گفت: «ما معتقديم كه امضاي معاهده صلح اجتناب‌ناپذير است و تلاش مي‌كنيم براي رسيدن به اين هدف تلاش سازنده‌اي انجام دهيم. البته اين توافقنامه صلح بايد بر اساس هنجارها و اصول بين‌المللي باشد.»
پاشينيان: پيمان صلح هفته جاري امضا نخواهد شد
نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان در نشست خبري روز گذشته خود تاكيد كرد كه انتظار ندارد در نشست پنجشنبه هفته جاري با الهام علي‌اف پيمان صلح ميان دو كشور امضا شود. وي تاكيد كرد: «ارمنستان همچنان به صلح در منطقه متعهد است و ما اميدواريم كه به زودي بتوانيم بر متن پيمان صلح توافق و آن را امضا كنيم.» وي با اين حال نسبت به احتمال امضاي چنين پيماني در ديدار سه‌جانبه‌اش با پوتين و علي‌اف ابراز ترديد كرد. پاشينيان گفت: «اميدوارم كه بتوانيم به توافقي برسيم كه مسيرهاي ارتباطي در منطقه را برقرار كنيم.» وي با اشاره به مذاكراتي كه ماه گذشته بين وزراي خارجه جمهوري‌هاي آذربايجان و ارمنستان در پايتخت امريكا برگزار شد، گفت: «از يك زمان مشخص دو طرف وارد گفت‌وگوهاي صريح‌تر و مستقيم‌تري با يكديگر شده‌اند.»
پاشينيان: سطح اعتماد به روسيه در ارمنستان كاهش يافته است
نيكول پاشينيان، نخست‌وزير ارمنستان روز گذشته تاكيد كرد كه موضوع خروج ايروان از سازمان پيمان امنيت جمعي در دستور كار ايروان قرار دارد. ايروان پيش از اين بارها نسبت به عدم اجراي تعهدات پيمان امنيت جمعي در دفاع از اين كشور در مقابل تجاوزهاي جمهوري آذربايجان اعتراض كرده بود. سازمان پيمان امنيت جمعي شامل ۶ كشور ارمنستان، بلاروس، قزاقستان، قرقيزستان، روسيه و تاجيكستان است. وي با اشاره به اينكه موضوع ورود يك گروه نظارتي از معاهده امنيت جمعي به ارمنستان همچنان مطرح است، گفت: «ارمنستان تعليق عضويت يا فسخ آن را بر اساس قانون بعيد نمي‌داند.» وي افزود: «اگر اين سازمان تصميم بگيرد كه تعهدات خود را متوقف كرده يا اگر وضعيت كشور عضو با بررسي مسائل مربوط به امنيت آن تعارض داشته باشد، ايروان رسما اين سازمان را ترك خواهد كرد.» نيكول پاشينيان همچنين گفت كه سطح اعتماد به روسيه در ارمنستان كاهش يافته است.
شكايت ارمنستان از باكو به ديوان دادگستري بين‌المللي
نماينده ارمنستان در امور حقوقي بين‌المللي، اعلام كرد كه ايروان دومين شكايت خود را در مورد ايجاد يك ايست بازرسي توسط جمهوري آذربايجان در كريدور لاچين بين ارمنستان و قره‌باغ به دادگاه بين‌المللي ارايه كرده است. به گزارش ايسنا و به نقل از خبرگزاري تاس، ايگشي كراكوسيان، نماينده ارمنستان در امور حقوقي بين‌المللي گفت: «پس از ايجاد يك ايست بازرسي در مسير كريدور لاچين كه ارمنستان را به قره‌باغ متصل مي‌كند، ما براي دومين بار به دادگاه بين‌المللي شكايت كرديم.» اين نماينده افزود: «ايروان انتظار دارد تا زماني كه تصميم نهايي در مورد درخواست‌هاي ما گرفته مي‌شود دادگاه يك اقدام موقت را در مورد باكو اعمال كند و خواستار رفت‌وآمد بدون مانع در طول كريدور لاچين شود.» وي ادامه داد: «باكو از تصميمات موقت دادگاه بين‌المللي تبعيت نمي‌كند و احكام دادگاه حقوق بشر اروپا را ناديده مي‌گيرد.»