معاون اول رييس‌جمهور:
دلارزدايي يك پاسخ اجتناب‌ناپذير به «پروژه سلاح‌سازي از دلار» است
معاون اول رييس‌جمهور در پنجاه‌ويكمين جلسه هيات‌مديره اتحاديه پاياپاي آسيا عزم راسخ اعضا براي ايجاد فصل جديدي از روابط اقتصادي و تعاملات مالي و تجاري را ستود، از دلارزدايي به عنوان پاسخ اجتناب‌ناپذير كشورها به پروژه سلاح‌سازي از دلار سخن گفت و پيشنهاداتي مهم براي ارتقاي كارايي و اثربخشي اين سازوكار بين‌المللي ارايه داد.
به گزارش روابط عمومي بانك مركزي؛ معاون اول رييس‌جمهور در پنجاه‌ويكمين جلسه هيات‌مديره اتحاديه پاياپاي آسيا عزم راسخ اعضا براي ايجاد فصل جديدي از روابط اقتصادي و تعاملات مالي و تجاري را ستود، از دلارزدايي به عنوان پاسخ اجتناب‌ناپذير كشورها به پروژه سلاح‌سازي از دلار سخن گفت و پيشنهاداتي مهم براي ارتقاي كارايي و اثربخشي اين سازوكار بين‌المللي ارايه داد.
مخبر در اين نشست، ضمن قدرداني از تلاش‌ها و زحمات بانك مركزي براي ميزباني اين رويداد مهم و حضور مشاركت‌طلبانه كشورهاي عضو، توسعه و تقويت اين نهاد مهم بين‌المللي را فعاليتي ارزشمند توصيف كرد و گفت: «اتحاديه پاياپاي آسيا با بهره‌مندي از سازوكار پاياپاي‌سازي كه باعث تكيه بيشتر بر ارزهاي محلي براي تسويه مبادلات بين كشورهاي عضو اين اتحاديه مي‌شود، طي نزديك به پنج دهه فعاليت خود بر آن بوده است تا باعث تسهيل روابط تجاري ميان كشورهاي عضو شده و بر كارايي و اثربخشي اين سازوكار بيفزايد؛ به‌طوري‌كه طي اين سال‌ها حجم معاملات صورت‌گرفته در اين سازوكار رشد چشمگيري داشته است. با اين حال ما بر اين باوريم اين اتحاديه پتانسيل بالايي در ارتقاي روابط تجاري داشته و تمامي اعضا از جمله ايران مي‌توانند از اين بستر، بهره لازم را در زمينه توسعه روابط تجاري و بانكي ببرند.»
معاون اول رييس‌جمهور در ادامه سخنان خود به بررسي نقش دلار در اقتصاد جهان پرداخت و گفت: «آنچه پس از پرداختن به پتانسيل‌ها و ظرفيت‌هاي اقتصاد ايران مايلم به آن اشاره كنم و مورد تاكيد اين اجلاس نيز هست، نقش دلار در اقتصاد جهان است. در دنياي امروز، موقعيت پيشرو دلار، امتيازات بسياري را به ايالات متحده در همه امور تجارت بين‌الملل اعطا كرده است. كسب‌وكارها و مصرف‌كنندگان ايالات متحده از واردات ارزان، نوسان كم در قيمت‌ها، تاثيرگذاري بالاي سياست‌هاي پولي امريكا بر اقتصاد جهان و سهولت در مبادلات سود برده‌اند و تقاضاي مناسب براي اوراق خزانه‌داري ايالات متحده نيز به اين كشور اين امكان را داده است كه كسري بودجه بالا در اين كشور، هزينه چنداني براي اقتصاد آن همراه نداشته باشد.»
وي افزود: «اين روزها خبرهاي متعددي از اقدام دولت‌ها براي كنار گذاشتن دلار از معاملات و استفاده از ارزهاي محلي شنيده مي‌شود. همانطور كه مي‌دانيد افزايش اخير نرخ تورم در جهان، به ويژه در دوران پساكرونا و ريسك‌هاي سياسي و به ويژه اعمال تحريم‌هاي شديد، موجب شده است تا كشورهاي مختلف دنيا به دنبال يافتن راهكارهاي عملياتي براي كاهش نقش و در نهايت حذف دلار از مبادلات تجاري خود باشند. چند وقت پيش، وزير خزانه‌داري امريكا اعتراف كرد كه: «استفاده از تحريم‌ها مي‌تواند نقش دلار را به عنوان ذخيره جهاني كاهش داده و هژموني دلار را تضعيف كند.» تاكنون، دلار مهم‌ترين اهرم ابرقدرتي و توان تحريمي امريكا بوده كه اكنون زنگ خطر تضعيف اين اهرم قدرتمند به صدا درآمده است.»
مخبر ادامه داد: «ديگر دلارزدايي يك «انتخاب داوطلبانه» توسط كشورها نيست، بلكه يك پاسخ اجتناب‌ناپذير كشورها به «پروژه سلاح‌سازي از دلار» است. «سلاح‌سازي از دلار» در چند دهه گذشته از جمله مهم‌ترين عواملي است كه كشورها را وادار كرده به‌دنبال يافتن راهي براي رهايي از عواقب تحريم‌هاي دلاري احتمالي در آينده باشند. تضعيف دلار مي‌تواند تهديدي جدي براي نفوذ امريكا در صحنه جهاني باشد. اين چشم‌انداز براي امريكايي‌ها نگران‌كننده است و اين نگراني در گزارش‌هاي اخير انديشكده‌هاي امريكايي نيز به وضوح منعكس شده است. كشورها به‌طور فزاينده‌اي به دنبال كاهش اتكاي خود به دلار هستند. از نشانه‌هاي كاهش وابستگي كشورها به استفاده از دلار، كاهش سهم دلار در ذخاير ارزي كشورهاست.مطابق آمار صندوق بين‌المللي پول، سهم دلار در ذخاير ارزي كشورها، از ۷۱ درصد در سال ۲۰۰۰ به ۵۸ درصد در سال ۲۰۲۲ كاهش پيدا كرده است.»
وي با اشاره به اينكه همانطور كه دلارزدايي فقط محدود به كاهش استفاده از دلار نيست، بلكه كاهش استفاده از نظامات و زيرساخت‌هاي دلاري را هم شامل مي‌شود، افزود: «يكي از ابزارهاي مورد استفاده در توسعه استفاده از ارزهاي ملي كشورها در تجارت دوجانبه، استفاده از پيمان‌هاي پولي است. اتحاديه پاياپاي آسيا با بهره‌مندي از سازوكار پاياپاي‌سازي كه باعث كاهش نياز و وابستگي به ارزهايي همچون دلار و يورو مي‌شود، طي نزديك به پنج دهه فعاليت خود بر آن بوده است تا باعث تسهيل روابط تجاري ميان كشورهاي عضو و توسعه همكاري‌هاي پولي شده و بر كارايي و اثربخشي اين سازوكار بيفزايد؛ به‌طوري كه طي اين سال‌ها حجم معاملات صورت‌گرفته در اين سازوكار رشد چشمگيري داشته است. متاسفانه در سال‌هاي اخير به دنبال تحريم‌هاي ناعادلانه، حجم معاملات جمهوري اسلامي ايران با ساير اعضا كاهش يافته است. ولي ما بر اين باوريم كه با تلاش‌هاي صورت‌گرفته در يكسال اخير، اين اتحاديه مي‌تواند پويايي خود را دوباره به دست آورده و تمامي اعضا از جمله ايران از اين بستر به نحو احسن در توسعه روابط تجاري و بانكي بهره لازم را ببرند. با توجه به تاكيد اساسنامه ACU مبني بر استفاده از ارزهاي ملي و لزوم تقويت جايگاه اين ارزها در مراودات مالي و بانكي بين كشورهاي عضو، اين اتحاديه ظرفيت مناسبي براي توسعه استفاده از ارزهاي ملي كشورها در مراودات بانكي في‌مابين دارد. همچنين اين نهاد ظرفيت مناسبي براي تسهيل مبادلات تجاري كشورهاي عضو داشته و فرصت مناسبي را ايجاد كرده تا با عضويت كشورهاي جديد و افزايش تعداد كشورهاي عضو، نقش تسهيل‌گر اين اتحاديه در تجارت خارجي كشورها با يكديگر افزايش يابد.»
معاون اول رييس‌جمهور خطاب به مهمانان حاضر در اين نشست خاطرنشان ساخت: «اينجانب قويا معتقدم، اتحاديه پاياپاي آسيا مي‌تواند در شرايطي كه تحولاتي در عرصه پولي و بانكي بين‌المللي در حال شكل‌گيري است، نقش موثري در بهبود همكاري‌هاي منطقه‌اي داشته و موجبات برخورداري و انتفاع كليه اعضا را فراهم نمايد. ما صميمانه بر اين باوريم كه اعضاي ACU توانسته‌اند با عزمي راسخ فصل جديدي از روابط اقتصادي و تعاملات مالي و تجاري بين خود در چارچوب اتحاديه باز كنند. در اينجا آمادگي جمهوري اسلامي ايران براي توسعه روابط بانكي و تجاري خود با ساير كشورها، خصوصا كشورهاي عضو اتحاديه ACU را اعلام مي‌دارم.»
همچنين وي از اعضاي هيات‌مديره اتحاديه پاياپاي آسيايي خواست چهار مورد مهم شامل: توسعه ارز ديجيتال مشترك بانك‌هاي مركزي اعضاي اتحاديه؛ عملياتي‌سازي سامانه پيام‌رسان بانكي اختصاصي ميان كشورهاي عضو؛ تشكيل سبد ارزي محلي در مرحله تسويه و همچنين گسترش تعداد اعضاي اتحاديه و پذيرش سريع اعضاي جديد را مد نظر قرار دهند.
معاون اول رييس‌جمهور در پايان سخنان خود ضمن تشكر مجدد از حضور كشورهاي عضو اظهار اميدواري كرد نتايج حاصل از اين نشست منجر به ارتقاي جايگاه بين‌المللي اتحاديه پاياپاي آسيا و نيز افزايش كارايي و اثربخشي اين اتحاديه گردد.