بلومبرگ گزارش داد
صادرات نفت ايران در قله 5 ساله
بلومبرگ در گزارشي براساس آمار به دست آماده ازسوي چند موسسه اطلاعاتي از تداوم روند افزايشي صادرات نفت ايران و رسيدن آن به حدود ۱.۶ ميليون بشكه در روز در ماه گذشته خبر داد. براساس اين گزارش، اين بيشترين مقدار صادرات نفت ايران ظرف ۵ سال اخير است و همزمان با بهبود روابط ژئوپليتيكي ايران در منطقه و جهان در حال رخ دادن است.
بخش‌هايي از اين گزارش كه وبسايت «فرداي اقتصاد» آن را ترجمه كرده، بخوانيد:
به گفته تعدادي از تحليلگران ازجمله كپلر، اس‌وي‌بي، فكت گلوبال انرژي و آژانس بين‌المللي انرژي، صادرات نفت خام ايران به بالاترين سطح از زمان اعمال مجدد تحريم‌هاي ايالات‌متحده در سال ۲۰۱۸ افزايش يافته است. بيشتر اين نفت به چين صادر شده، زيرا بزرگ‌ترين واردكننده جهان علاقه زيادي به بشكه‌هاي ارزان‌قيمت نفت ايران دارد.
همايون فلكشاهي، تحليلگر ارشد شركت كپلر، در اين باره مي‌گويد: «صادرات نفت خام ايران ماه گذشته ركورد تازه‌اي شكست. نفت خام ايران براي كساني كه مي‌خواهند ريسك كنند، بسيار جذاب است.»
به گفته كپلر، با وجود اينكه تحريم‌هاي امريكا همچنان پابرجاست، محموله‌هاي صادراتي نفت خام ايران از پاييز گذشته دو برابر شده و در ماه مه (ارديبهشت) به ۱.۶ ميليون بشكه در روز رسيده است. اين در حالي است كه اين موسسه ميزان فروش نفت ايران در ماه مشابه سال قبل را كمتر از ۴۰۰ هزار بشكه در روز برآورد كرده است. بنابراين آمار كپلر حاكي از ۴ برابر شدن ميزان فروش نفت كشور ظرف يكسال اخير دارد.
طبق برآورد آژانس بين‌المللي انرژي مستقر در پاريس، توليد به ۲.۹ ميليون بشكه در روز رسيده است كه بالاترين ميزان از اواخر سال ۲۰۱۸ است. اما مشاوران SVB، پترولجستيك و فكت گلوبال انرژي معتقدند كه توليد حتي بالاتر از اين مقدار است و شايد از ۳ ميليون بشكه در روز هم فراتر رفته باشد.
بلومبرگ مي‌گويد رشد فروش نفت ايران نشان مي‌دهد كه ايران در حال تثبيت موقعيت سياسي خود است. درواقع اين رشد فروش همزمان با بهبود روابط ايران با رقباي منطقه‌اي چون عربستان، روسيه و حتي آغاز تعاملات ديپلماتيك با واشنگتن است.
در اين گزارش ادعا شده كه مذاكرات تهران و واشنگتن با وساطت عمان و در حاشيه نشست‌هاي سازمان ملل انجام شده و دو كشور به سمت تفاهم براي آزادي زندانيان امريكايي و بررسي محدوديت‌هاي تحقيقات هسته‌اي ايران در ازاي افزايش فروش نفت كشور در حال انجام است.
البته كه مقامات ايراني و امريكايي مذاكره مستقيم را رد كرده‌اند.
چين خريدار اصلي نفت ايران
درحالي كه رديابي نفتكش‌ها نشان مي‌دهد كه چين مشتري اصلي تهران باقي مانده است، داده‌هاي رسمي هيچ وارداتي از ايران را ثبت نكرده است. در عوض، خريد نفت چين از مالزي افزايش يافته است. بلومبرگ مدعي است كه نفت ايران به مالزي ارسال و از آنجا با انتقال به نفتكش ديگري با مبدا مالزي به چين ارسال مي‌شود.
كپلر مي‌گويد پالايشگاه‌هاي چيني به ويژه شركت‌هاي كوچك‌تر و مستقل در استان شاندونگ خريد محموله‌هاي ايراني را افزايش داده‌اند، زيرا تخفيف‌هاي قيمتي ارايه شده توسط تهران به جبران كاهش حاشيه سود اخير آنها كمك مي‌كند. به گفته ايمان ناصري، مديرعامل FGE در دوبي، ايران مجبور شده براي رقابت با هجوم نفت خام روسيه به آسيا كه به دليل تحريم‌ها بازار اروپا را ازدست داده است، تخفيف‌هاي نفتي خود را افزايش دهد. بخش قابل‌توجهي از مقدار افزايش يافته صادرات نفت ايران از نفت‌هاي ذخيره‌شده در نفتكش‌ها بوده است. گرگ برو، تحليلگر گروه مشاوران اوراسيا گفته است: تمايل چين به حمايت از ايران با خريد نفت تحريم شده، حاكي از بهبود در روابط ايران و چين است. همه اينها از اين ديدگاه حمايت مي‌كند كه موقعيت ايران با ساير كشورها در حال بهبود است. اين پكن بود كه ميانجي‌گري تنش‌زدايي بين ايران و سعودي‌ها را برعهده گرفت. علاوه بر افزايش تقاضاي نفت چين، برخي تحليلگران حدس مي‌زنند كه افزايش عرضه نفت ايران به طور ضمني توسط دولت ايالات‌متحده براي كنترل قيمت بنزين مجاز شده است. چشم بستن واشنگتن بر جريان صادرات نفت ايران نيز مي‌تواند به افزايش فروض نفت ايران به چين كمك كند.
تاثير رشد صادرات نفت ايران بر بازار
با اين حال، عرضه اضافي نفت از سوي ايران باعث سست شدن بازار نفت شده است، چراكه بازار همين حالا به دليل رشد اقتصادي متزلزل جهان و سرازير شدن محموله‌هاي ارزان قيمت روسيه چندان استحكامي ندارد و حتي تلاش‌هاي شركاي ايران در ائتلاف اوپك پلاس براي بالا بردن قيمت نفت خام موثر نبوده است.
رشد عرضه نفت ايران در كنار افزايش صادرات ديگر كشورهاي تحريمي عضو اوپك پلاس يعني روسيه و ونزوئلا از عوامل افت ۱۲درصدي قيمت نفت از ابتداي سال ۲۰۲۳ هستند. نفت برنت در حال حاضر در لندن در محدوده ۷۵ دلار معامله مي‌شود و باعث شده موسساتي چون گلدمن ساكس و جي‌پي موراگان به كاهش برآورد خود از بهاي نفت در سال جاري ميلادي دست بزنند.
با اين حال تحليلگران بر اين باورند كه اين رشد صادرات مي‌تواند تا حدودي تاثير توافق ايران و امريكا بر بازار نفت را كاهش دهد.