«اعتماد» همزمان با نشست سران ناتو در ليتواني بررسي مي‌كند
سازِ ناكوكِ ماكرون در ناتو
گروه جهان
نشست سران سازمان آتلانتيك شمالي يا همان ناتو در حالي در ليتواني برگزار مي‌شود كه همچنان سايه جنگ اوكراين بر سر اين نشست افتاده است. در اين رابطه نشريه پوليتكو، روز گذشته گزارش داد كه رهبران غربي اكنون درخصوص طولاني شدن جنگ اوكراين و هزينه‌هايي كه اين جنگ بر آنها تحميل كرده به‌شدت نگران هستند. همچنين در شرايطي كه كارشناسان معتقدند فعلا دورنمايي براي پايان جنگ وجود ندارد، سوالات زيادي نيز مطرح است كه پاسخي مشخص به آنها داده نشده است. از اين رو وضعيت نشست سران ناتو در ليتواني به نوعي بن‌بست‌گونه است، چرا كه ايالات متحده همچنان بر حمايت از اوكراين در جنگ پافشاري مي‌كند؛ در حالي كه كشورهاي اروپايي به خصوص اروپاي شرقي در محيط امنيتي بي‌ثبات جنگ قرار داشته و در عين حال هزينه‌هاي اقتصادي آن را نيز با سختي متحمل مي‌شوند.
طبق اين گزارش به نظر مي‌رسد كه ولودمير زلنسكي رييس‌جمهوري اوكراين به مانند روال قبل به دنبال حمايت‌هاي نظامي بيشتر از اوكراين باشد كه چنين مساله‌اي نيز مي‌تواند به اختلافات موجود دامن بزند. چرا كه علاوه بر معادلات پيچيده جنگ اوكراين، بحث عضويت سوئد در ناتو و همچنين صحبت‌هاي مطرح‌شده در خصوص پيوستن اوكراين به اين پيمان نيز مطرح است. در واقع هنوز مشخص نشده كه تركيه با پيوستن سوئد به ناتو موافقت خواهد كرد يا خير؟
واگرايي در ناتو
از سوي ديگر در حالي كه اردوغان چند روز قبل در ديدار با زلنسكي، اوكراين را شايسته عضويت در ناتو دانسته، نشريه ديلي تلگراف در گزارش اخير خود آورده است كه آلمان مخالف پيوستن اوكراين به ناتو بوده و احتمالا با صراحت چنين سياستي را در نشست فعلي بيان خواهد كرد. به گفته منابع آگاه، دولت آلمان مخالف پيشنهاد عضويت فوري اوكراين در ناتو بوده و به دنبال اين است كه به جاي مطرح شدن چنين خواسته‌اي، تضمين‌هاي امنيتي به كي‌يف داده شود.
اين مسائل وقتي در كنار ساير اختلاف‌نظرها ميان سران ناتو قرار مي‌گيرد، نشان مي‌دهد كه روند اين سازمان همزمان با جنگ اوكراين بر پايه نوعي واگرايي در حال حركت است. يكي از پايه‌هاي اصلي اين واگرايي نيز هم‌اكنون از سوي فرانسه قابل مشاهده است. در واقع فرانسه در حالي با آلمان‌ها اختلاف نظر شديدي بر سر موضوعات اتحاديه اروپا دارد كه در عين حال در بحث ناتو نيز اكنون به عنوان يك ساز مخالف شناخته مي‌شود.
بازي ماكرون
به عنوان مثال، خبرگزاري بلومبرگ روز گذشته در گزارشي آورده است، نظر امانوئل ماكرون در مورد ناتو تغيير كرده است؛ چرا كه او مدعي است نفوذ كشورهاي اروپاي شرقي در ناتو در حال افزايش است و به همين دليل نيز لحنش در قبال اين سازمان تغيير كرده است. در واقع ماكرون در حالي بر خلاف آلمان‌ها از عضويت اوكراين در ناتو حمايت مي‌كند كه در طول سال‌هاي اخير مخالفت‌هاي اساسي و مهمي را با ناتو داشته است. مانند جمله معروفي كه ماكرون در سال 2019 بيان و تاكيد كرد كه ناتو دچار مرگ مغزي شده است. علاوه بر اين شاهد هستيم كه رييس‌جمهوري فرانسه بارها روي ايجاد ارتش مستقل اروپايي و نيز لزوم اتكاي امنيتي اروپا به خود صحبت كرده است.
رمز گشايي از اين گفته‌ها به معناي استقلال نظامي و امنيتي اروپا از امريكاست. در چنين شرايطي است كه فرانسوي‌ها در يك بازي دوگانه به لهستان به عنوان يكي از حاميان جدي عضويت اوكراين در ناتو نزديك شده و به شكاف‌ها دامن مي‌زنند. در اين خصوص است كه يكي از ديپلمات‌هاي فرانسوي به بلومبرگ توضيح داد كه ماكرون متوجه شده بايد كدام طرف را بگيرد.
از اين رو وقتي قرار باشد كه 3 درصد از توليد ناخالص داخلي خود را براي ناتو و جنگ اوكراين هزينه كند، به دنبال نهايت بهره‌برداري به نفع خود خواهد بود. اين مساله زماني حائز اهميت مي‌شود كه بدانيم، به تازگي رييس‌جمهوري فرانسه با انتصاب بن والاس وزير دفاع بريتانيا به دبيركلي ناتو نيز مخالفت كرده است. در واقع در حالي دبيركلي استولتنبرگ دوباره تمديد شده كه برخي از كارشناسان معتقدند، پاريس به واسطه خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا با گزينه انگليسي براي دبيركلي ناتو مخالفت كرده و حتي عده‌اي عنوان كرده‌اند كه ماكرون گفته ترجيح مي‌دهد نماينده‌اي از درون اتحاديه اروپا همچنان در راس سازمان پيمان آتلانتيك شمالي باقي بماند. علاوه بر اين لازم به ذكر است فرانسه با طرح اخير ائتلاف ناتو با هدف افتتاح يك دفتر ارتباطي در ژاپن و گسترش دامنه دسترسي‌هاي اين ائتلاف به آسيا نيز مخالفت كرده و شكافي را در اين ائتلاف امنيتي در آستانه برگزاري اجلاس مهمش در هفته جاري به وجود آورده است.