ردپاي چينيها در اتصال ريلي ايران به افغانستان
نخستين قطار باري تركيه از مسير ريلي ايران به افغانستان به تازگي به راه افتاد تا آغازي براي احداث كريدور ريلي چين - افغانستان - ايران باشد و در ادامه كريدور ريلي شرق به غرب جهان از چين، افغانستان و ايران به اروپا را تكميل كند. راهآهن برونمرزي خواف- هرات در آذرماه سال ۱۳۹۹ بهرهبرداري شد و بهمن ماه همان سال با تشكيل كميسيون تحويل موقت، قطعه سوم راهآهن خواف- هرات حدفاصل ايستگاه شمتيغ تا ايستگاه روزنك به طول ۶۲ كيلومتر تحويل اداره كل خطآهن دولتي افغانستان شد؛ اما در زمان تغييرات سياسي در اين كشور بخشهايي از محور و ايستگاه روزنك دچار خسارات تخريبي و سرقت شد و در نتيجه عمليات اجرايي در باقيمانده مسير ممكن نبود.
در عين حال آذرماه سال گذشته بود كه اعلام شد ايران و افغانستان براي ترميم خسارات وارد شده به مسير از سوي افغانستان توافق كردند تا پس از تاييد شركت ساختوتوسعه به عنوان مجري طرح، عمليات بخش باقيمانده كه در تعهد ايران بود، آغاز و اين خط مجدد آماده بهرهبرداري شود.
با توجه به اهميت بهرهبرداري راهآهن خواف- هرات براي دو كشور، تسهيل صادرات و واردات كالا و جابهجايي مسافر و همچنين دسترسي ريلي كشور افغانستان به آبهاي آزاد و كشورهاي همسايه راهآهن خواف- هرات از مهمترين اولويتهاي زيرساختي دو كشور در توسعه ترانزيت بينالمللي به حساب ميآيد و از اينرو دو كشور براي تكميل اين خط آهن عزم جدي دارند. از اينرو هفته گذشته بود كه بهرهبرداري از راهآهن خواف- هرات كه در جريان تغيير حكومت افغانستان آسيب ديده بود پس از اصلاح با اعزام يك قطار حامل ريل آغاز شد.
در اين راستا سيدحسين ميرشفيع، مشاور و نماينده وزير راه و شهرسازي در امور زيربنايي به ايسنا گفت: اعزام قطارهاي تجاري با مقصد روزنك- هرات در افغانستان در توسعه تجارت دو كشور بسيار موثر است. بهرهبرداري تجاري از اين پروژه مقدمهاي براي احداث راهآهن هرات به سمت چين با سرمايهگذاري و اجرا توسط شركتهاي ايراني محسوب ميشود و گام موثري در توسعه همكاريهاي دو ملت است.
در عين حال، يكي از مسيرهايي كه چين را به ايران متصل ميكند، كشور افغانستان است. مسير ريلي خواف- هرات نخستين قدم براي اين اتصال است تا كشورهاي شرقي را به كشورهاي غربي متصل كند. اين يك نقش راهآهن خواف-هرات است. نقش ديگر راهآهن خواف -هرات كه به سود هر دو كشور است، خروج افغانستان از محصور بودن در خشكي است. ايران دسترسي افغانستان به آبهاي آزاد را ميسر ميكند.
ميرشفيع به تازگي با اشاره به قرارداد همكاري ميان ايران و افغانستان گفت: مقرر شده است كنسرسيوم توسعه ريلي افغانستان نواقص قطعه سوم خواف - هرات را طي 6 ماه برطرف و ظرفيت خط را به حداكثر برساند. قطعه چهار اين راهآهن نيز توسط كنسرسيوم ريلي احداث ميشود و در مورد نحوه تامين هزينه توافق شد. همچنين بر اساس توافق همكاري مشترك اداره خط آهن افغانستان و كنسرسيوم توسعه ريلي افغانستان، دو طرف بر اهميت احداث كريدور ريلي چين - افغانستان - ايران توافق دارند و پيگيريهاي لازم از سوي دو كشور براي جلب سرمايهگذاري و مشاركت كشور چين انجام ميشود.
مشاور و نماينده وزير راه و شهرسازي در امور زيربنايي، طرح راهآهن خواف - هرات را موجب اتصال ريلي ايران و افغانستان دانست و گفت: اين خط ريلي تكميلكننده مسيري ۲۰۰۰ كيلومتري در كريدور ريلي شرق به غرب جهان از چين، افغانستان و ايران به اروپاست و افغانستان را كه كشوري محصور در خشكي و بدون دسترسي به آبهاي آزاد جهان است، به شبكه ريلي ايران و بنادر جنوبي كشورمان متصل كرده و از مسيري امن براي ارتباط با اروپا برخوردار ميكند. اين خط ريلي براي تجارت ايران و افغانستان راهبردي است و سالانه ظرفيت جابهجايي ۵ ميليون تن كالا و يك ميليون مسافر را ميان دو كشور ايجاد ميكند.