مهران سالاريه، رييس ستاد نوسازي ناوگان و اسقاط خودروهاي فرسوده اخيرا در گفت‌وگويي كه با يكي از رسانه‌ها داشته، اعلام كرده كه براساس ماده 10 قانون ساماندهي صنعت خودرو و اصلاحيه اين ماده، يكي از اركان شماره‌گذاري خودروهاي توليدي يا وارداتي، مجوزي است كه از سمت ستاد نوسازي ناوگان و اسقاط خودروهاي فرسوده بايد ارايه شود تا پليس راهور ناجا نسبت به شماره‌گذاري اقدام كند. او در اين مورد توضيح داده كه هماهنگي‌هايي از قبل صورت گرفته كه بايد مجوز شماره‌گذاري و معرفي خودروهاي توليدي از سمت اين ستاد انجام شود بنابراين شماره‌گذاري تعدادي از خودروها اكنون از طريق سامانه‌اي كه براي اين مورد طراحي شده، در حال انجام است. در همين خصوص مكاتبه‌اي هم با رييس پليس راهور ناجا صورت گرفته، مبني بر اينكه همه خودرو‌هايي كه توليد يا وارد شده‌اند و آماده شماره‌گذاري هستند، الزاما از اين ستاد بايد براي دريافت عوارض اسقاط اعم از نقدي يا گواهي اسقاط اقدام شود تا بعد از آن به پليس راهور معرفي شوند. رييس ستاد نوسازي ناوگان و اسقاط خودروهاي فرسوده گفته است: از رييس پليس راهور درخواست داريم كه به همكاران خود اين موضوع را اعلام كنند تا زماني كه مجوزي از سمت اين ستاد صادر نشده نسبت به شماره‌گذاري اقدام نكنند. خودروهاي وارداتي نيز همانند گذشته ملزم به ارايه گواهي اسقاط هستند اما هنوز آيين‌نامه آن تدوين نشده است. بر اين اساس، هرچند هنوز خودروهاي وارداتي همانند گذشته ملزم به ارايه گواهي اسقاط هستند اما هنوز آيين‌نامه آن تدوين نشده است. باتوجه به آزاد شدن بحث واردات خودروهاي دست دوم ستاد نوسازي ناوگان و اسقاط خودروهاي فرسوده به دنبال اين است تا ساز و كار جديدي را براي اين منظور تهيه كند، حال كه آيين‌نامه تدوين نشده، واردكنندگان ملزم شده‌اند به‌ازاي شماره‌گذاري دو خودروي وارداتي، يك گواهي اسقاط ارايه دهند كه با اعلام اين خبر قيمت برخي خودروها نيز روندي كاهشي به خود گرفته است.
بازار تعمير و نگهداري خودرو در ايران پررونق‌تر از اسقاط آن است
اميرحسن كاكايي، كارشناس صنعت خودرو در اين باره به «اعتماد» گفت: اسقاط خودروهاي فرسوده در ايران پديده پيچيده‌اي است و اصلا مشخص نيست كه يك خودرو بعد از 10 سال فرسوده محسوب مي‌شود يا 15 و 20 سال، اين درحالي است كه در كشورهايي نظير هندوستان يا كشورهاي اروپايي به دليل رطوبت بالايي كه اين كشورها دارند خود به خود خودروها پس از 10 سال عمرشان به پايان مي‌رسد، چراكه استهلاك در اين كشورها بالاست و در بخش خودروهاي سنگين هم بعد از 3 سال خودرو مستهلك محسوب مي‌شود به دليل اينكه 24 ساعته از اين خودروها استفاده مي‌كنند و هم به دليل شرايط آب و هوايي كه در اين كشورها وجود دارد. اين كارشناس صنعت خودرو درخصوص وضعيت خودروهاي فرسوده در ايران نيز گفت: در ايران شرايط آب و هوايي و وضعيت به گونه‌اي است كه خودرو كالاي مصرفي نيست و كالايي سرمايه‌اي محسوب مي‌شود و مردم هم از اين كالا مراقبت مي‌كنند و بازار تعمير و نگهداري خودرو هم پررونق است و به نسبت قيمت خودرو كه بالاست هزينه‌هاي نگهداري از خودرو به‌صرفه‌تر است و به همين دليل هم در آمار خودروهاي فرسوده اختلافات زيادي وجود دارد.
با واردات رشد كند بازار اسقاط
هم رونق مي‌گيرد
او در پاسخ به اين پرسش كه چقدر احتمال دارد با اجراي اين قانون، قيمت خودرو به مدار صعودي بازگردد، گفت: افزايش قيمت خودرو با اجراي قانون اسقاط به پارامترهاي زيادي وابسته است، اگر بخواهيم به صورت منطقي قيمت اسقاط خودرو را در نظر بگيريم اين رقم در محدوده 7 تا 8 ميليون تومان خواهد شد كه اين ميزان در مقابل ساير هزينه‌هاي خودرو به خصوص خودروهاي وارداتي رقم بسيار ناچيزي است.
كاكايي خاطرنشان كرد: البته يك بحثي هم از گذشته مطرح بود كه به جاي اينكه اسقاط خودروي فرسوده صورت گيرد هزينه آن را اعلام كنند و اين رقم را پرداخت كنند و دولت هم پيگير فرآيند اسقاط شود اما اينكه اجبار در اسقاط خودرو باشد كم‌كم اسقاط خودرو هم ارزشمند مي‌شود و به دليل اينكه اين فرآيند شرطي است براي واردات خودرو، پس يك بازار به شمار مي‌رود و در صورتي كه ميزان واردات رشد كند بازار اسقاط هم رونق پيدا مي‌كند.
برخي خودروها عمر 50 ساله دارند
اين كارشناس صنعت خودرو در ادامه افزود: امروز تريلي‌هايي در كشور تردد مي‌كنند كه 50 سال از عمرشان مي‌گذرد اما در ايران هنوز اسقاط نشده‌اند و برخي هم همچنان با اين تريلي‌ها كار مي‌كنند و اصلا جايگزيني براي آنها نيست.
او ادامه داد: البته چند سالي بود كه موضوع مربوط به اسقاط خودرو مطرح نبود هم به دليل ممنوعيت‌ها در بخش واردات خودرو و هم اينكه دولت بودجه‌اي بابت اسقاط خودرو نداشت و اين روزها هم در صورتي كه بازار واردات پررونق باشد قطعا اسقاط خودرو هم قيمت‌ها را افزايش خواهد داد.
كاكايي ادامه داد: فعلا براساس قيمت‌هايي كه براي اسقاط خودرو وجود دارد و باتوجه به قيمت‌هاي بالاي خودرو كه بيش از 500 ميليون تومان است رقم اسقاط ناچيز است و تاثير زيادي هم بر قيمت نهايي خودرو ندارد، اما اگر تنها اين فرآيند را بخواهند براي پلاك كردن خودرو در نظر بگيرند بايد كسي باشد كه خودروي فرسوده براي اسقاط داشته باشد و حاضر باشد خودرو را هم براي اسقاط بدهد تا اين قانون اجرايي شود.
عمر مفيد خودرو در ايران از 10 به 20 سال رسيد
او در مورد عمر مفيد خودروها در كشورهاي ديگر گفت: عمر مفيد خودرو در كشورهاي اروپايي بين 3 تا 5 سال است به خصوص خودروهاي سنگين كه به سرعت فرسوده مي‌شوند اما در ايران بيش از 6 ميليون خودروي فرسوده وجود دارد به خصوص در مورد تاكسي‌ها و خودروهاي سنگين كه قبلا سن مفيدشان 10 سال بود اما به دليل اينكه مردم اين خودروها را نگه داشتند دولت سن خودروهاي فرسوده را 15 سال اعلام كرد و الان به 20 سال رسيده است.
كاكايي خاطرنشان كرد: مردم در ايران به ندرت به سمت اسقاط خودروهاي‌شان مي‌روند و دولت‌ها هم در طول 20 سال گذشته مرز فرسودگي خودرو را تغيير دادند و به همين دليل در خيابان‌هاي سطح شهر پيكان و يا وانت پيكان‌هاي 40 سال پيش هم همچنان تردد مي‌كنند و ما مي‌بينيم كه اين خودروها با وجودي كه فرسوده شده‌اند اما هنوز اسقاط نشده‌اند و صاحبان اين خودروها هم نمي‌خواهند آنها را اسقاط كنند چون قادر به جايگزيني اين خودروها نيستند، چراكه اگر خودروي خود را 10 ميليون تومان بفروشند، حداقل بايد 250 ميليون تومان بابت خريد خوردوي جديد بدهند.
اين كارشناس صنعت خودرو افزود: در دنيا براي خودروهاي سنگين شرايط اين‌گونه است كه پليس جلوي خودروهاي با سن بالا را مي‌گيرد و در صورتي كه تشخيص دهد خودرو فرسوده شده از تردد آن جلوگيري مي‌كند اما در ايران اين سخت‌گيري‌ها وجود ندارد.
كاكايي تصريح كرد: اسقاط خودرو به فرآيندي گفته مي‌شود كه يك خودروي فرسوده به صورت كامل منهدم شود و در دنيا هم با اسكريپر خودروها را به صورت كامل له مي‌كنند و مواد اوليه آن مانند چدن و غيره را جدا مي‌كنند اما در صورتي كه اين خودروها را قبل از اين فرآيند بخرند و قطعات آن را به صورت جداگانه باز كرده و تميز كنند و بفروشند محلي براي تقلب محسوب مي‌شود.
او در مورد احتمال تقلب براي دريافت گواهي اسقاط نيز افزود: مراكز اسقاط در سطح كشور زيادند و چندان كنترلي هم بر آنها نمي‌شود در نتيجه ممكن است افراد تاييديه هم از مركز اسقاط بگيرند اما خودروي اسقاطي همچنان در حركت باشد كه اصل ماجرا مشكلات اقتصادي در كشور است.
كاكايي با بيان اينكه وضعيت حمل و نقل خودروهاي فرسوده در ايران آشفته است و پليس هم قادر نيست جلوي اين جمعيت بايستد، گفت: اين درحالي است كه در كشورهاي اروپايي اشخاص خودروهاي فرسوده را نمي‌خرند و شركت‌هاي حمل و نقل اين كار را انجام مي‌دهند و يك نوع كسب و كاري هم در اين زمينه به شمار مي‌رود و پس از 5 سال فرد خودرو را با يك رقم معقولي مي‌فروشد و با مشوق‌هايي كه وجود دارد يك خودروي جديد را خريداري مي‌كند.