طالبان سالگرد سقوط كابل را جشن گرفت
روايتي از وضعيت اين روزهاي افغانستان
اعتماد | در حالي كه برخي از افغان‌ها پايان جنگ در افغانستان و آغاز حكومت طالبان را جشن مي‌گيرند، براي برخي ديگر از جمله زنان رنج‌كشيده و افرادي كه مجبور به ترك وطن شده‌اند روز پانزدهم اوت (برابر با ۲۴ مرداد) يادآور لحظات تلخ است. به گزارش يورونيوز، طالبان روز سه‌شنبه دومين سالگرد بازگشت خود به قدرت و تسلط بر كابل و آنچه به گفته آنها «برقراري امنيت در سراسر كشور» تحت لواي يك نظام اسلامي است را جشن گرفتند. دو سال پيش در چنين روزهايي و در حالي كه نيروهاي خارجي ناتو تحت رهبري ايالات متحده در حال بيرون بردن نيروهاي خود از افغانستان بودند، جنگجويان طالبان بدون مواجهه با مقاومت جدي نيروهاي نظامي دولتي، نقاط مختلف كشور از جمله پايتخت را تصرف كردند. در همين حال، اشرف غني رييس‌جمهوري وقت از كشور گريخت. در بيانيه‌اي كه دفتر سخنگوي طالبان اوايل روز سه‌شنبه منتشر كرد؛ «فرارسيدن دومين سالگرد پيروزي كابل را به ملت مومن و مجاهد افغانستان» تبريك گفته و از مردم خواسته شد تا «خداوند متعال را براي اين پيروزي بزرگ شكر كنند». در اين دو سال، مقامات طالبان تفاسير سخت‌گيرانه خود از اسلام را به مردم تحميل كردند و زنان بار سنگين قوانيني را كه سازمان ملل آن را آپارتايد جنسي ناميده است، متحمل مي‌شوند. زنان افغان كه از پيش بارها مراتب نگراني و نااميدي خود نسبت به از دست دادن حقوق اوليه خود را ابراز كرده بودند در قالب تعداد انگشت‌شماري كه بسياري از آنها صورت‌هاي خود را با ماسك پوشانده بودند تظاهرات كوچكي برگزار كردند.
لغو رژه پيروزي
به‌رغم شروع مراسم سالگرد سلطه مجدد طالبان در شهرهاي مختلف افغانستان، ولي رژه نظامي در شهر قندهار، شهري كه مهد جنبش طالبان است و هبت‌الله آخوندزاده، رهبر منزوي طالبان فرامين حكومت‌داري خود را از آنجا صادر مي‌كند، لغو شد. به گفته مقامات محلي، در اين مراسم كه انتظار مي‌رفت تعداد زيادي از خودروهاي نظامي و سلاح‌هاي به جا مانده از نيروهاي بين‌المللي نشان داده شود، هبت‌الله آخوندزاده شخصا رژه را لغو كرده تا باعث ايجاد مزاحمت براي مردم نشود. در كابل اما خيابان‌هاي آرام شهر بامداد سه‌شنبه جاي خود را به كاروان‌ها و تجمعات اعضاي طالبان در ميدان مسعود در نزديكي ساختمان سفارت پيشين ايالات متحده داد. برخي از شبه‌نظاميان سلاح‌هاي خود را به همراه داشتند و برخي ديگر در حالي كه سرود شادي سر مي‌دادند با لبي خندان عكس‌هاي سلفي مي‌گرفتند. چند پسر هم پرچم‌هاي سفيد اين جنبش كه روي آن شهادتين دين اسلام نوشته شده بود را به صورت سربند استفاده كرده بودند. در شهر هرات در غرب افغانستان، جمعي از هواداران طالبان شعار «مرگ بر اروپايي‌ها، مرگ بر غربي‌ها، زنده باد امارت اسلامي افغانستان، مرگ بر امريكايي‌ها» سر مي‌دادند.
شرايط زندگي در افغانستان چگونه است؟
تا قبل از روي كار آمدن حكومت طالبان، نزديك به ۸۰ درصد بودجه دولتي كه بر سر كار بود از سوي جوامع بين‌المللي تامين مي‌شد. اين پول كه بخش زيادي از آن قطع شده، مخارج بيمارستان‌ها، مدارس، كارخانه‌ها و وزارتخانه‌هاي دولتي را تامين مي‌كرد. افغانستان با سومين سال متوالي خشكسالي، سقوط مداوم درآمد خانوارها و محدوديت‌هاي بانكي بين‌المللي دست و پنجه نرم مي‌كند. افزون بر اينكه اين كشور هنوز از آثار دهه‌ها جنگ و بلاياي طبيعي رنج مي‌برد. جامعه بين‌المللي با اين سوال مواجه است كه آيا با وجود اين همه محدوديت‌ها براي حقوق زنان آيا باز هم بايد با مقام‌هاي طالبان تعامل داشته باشد يا نه و اينكه اين تعامل چگونه بايد باشد. گروهي از كارشناسان سازمان ملل متحد روز دوشنبه به وعده و وعيدهاي عمل‌نشده مقامات طالبان مبني بر نحوه برخورد ملايم‌تر با مردم در مقايسه با دوره اول قدرت در سال‌هاي بين ۱۹۹۶ تا ۲۰۰۱ انتقاد كردند. اينكه آيا طالبان مسيري كه در پيش گرفته را تغيير خواهد داد يا نه، تا حد زيادي به رهبر اين گروه يعني هبت‌الله آخوندزاده بستگي دارد. او كسي است كه در پس صدور احكام عليه زنان و دختران قرار دارد. احكامي كه او به اسم شريعت اسلام صادر مي‌كند همچون احكام مطلق است. پس در نتيجه اين ممنوعيت‌ها تنها در صورتي برداشته مي‌شود كه آخوندزاده دستور آن را بدهد. برخي از شخصيت‌هاي طالبان با نحوه اينگونه تصميم‌گيري مخالفت كرده‌اند و اختلاف نظرهايي در مورد ممنوعيت حضور زنان و دختران در فعاليت‌هاي اجتماعي وجود دارد اما ذبيح‌الله مجاهد، سخنگوي ارشد طالبان اين گزارش‌ها را تبليغاتي خواند.
چه مخالفتي با طالبان وجود دارد؟
هم‌اكنون هيچ‌گونه مخالف جدي مسلحانه يا سياسي كه داراي پشتوانه كافي داخلي يا خارجي براي سرنگوني طالبان باشد وجود ندارد. طالبان در شرايطي كه توسط جامعه بين‌المللي به رسميت شناخته نشده است، اقتصاد كشور را تا حدي سرپا نگه دارند. آنها در فقدان اطلاع‌رساني آزاد مدعي هستند كه با سركوب گروه‌هاي مسلح امنيت را بهبود بخشيده‌اند و با فساد و كشت ترياك مبارزه كرده‌اند. تنها نيروي مبارزي كه در برابر حاكميت طالبان از دره پنجشير در شمال كابل مقاومت مي‌كند، با خشونت در حال پاكسازي شدن است. در مورد داعش هم بايد گفت كه هر چند اين گروه تروريستي در بمب‌گذاري‌هاي مرگبار خود به اهداف بلندپايه‌اي از جمله دو وزارتخانه دولتي حمله كرده است، اما ستيزه‌جويان اين گروه هنوز حمله‌اي بزرگ عليه طالبان ترتيب نداده است.