آغاز ساخت خط ريلي 25 ساله
ميان ايران و عراق
ميعاد صالحي، مديرعامل راهآهن از آغاز ساخت خطآهن شلمچه به بصره خبر داد. به گفته وي امروز باحضور مقامهاي عاليرتبه كشورهاي ايران و عراق ساخت خطآهن شلمچه به بصره در خاك عراق آغاز ميشود.
صالحي اضافه كرد: از اين مسير حدود ۱.۴ كيلومتر پس از يك هزار و ۶۰۰ فقره مينروبي و مينزدايي ساخته شد و به نقطه صفر مرزي رسيديم.
صالحي ادامه داد: كشور ايران مسووليت مينزدايي به طول ۱۶ كيلومتر در محدوده طرح را بر عهده گرفت و اين كار را به سرانجام رساند؛ همچنين ۱۶ تا ۱۸ كيلومتر مينزدايي بعدي به عهده كشور عراق است. وي اظهار كرد: پس از پايان كار يك پل روي اروندرود ساخته ميشود كه به لحاظ فني پيچيدگيهايي دارد و به همين علت توسط مهندسان متخصص ايراني ساخته خواهد شد. مديرعامل شركت راهآهن عنوان كرد: مسير ريلي ۳۲ كيلومتري شلمچه - بصره قرار است در ۲ سال احداث شود.
طرح اوليه ساخت اين خط به حدود ۲۵ سال پيش بازميگردد كه مطالعات اوليه بخش داخل كشور عراق (حدفاصل شلمچه تا بصره) به طول ۳۵ كيلومتر شامل يك پل بزرگ روي شطالعرب به طول ۷۰۰ متر (با دهانه بازشو براي تردد شناورهاي رودخانهاي) توسط كارشناسان راهآهن عراق در سال ۲۰۰۶ انجام شده است.
پرونده ساخت اين پروژه بار ديگر در سال ۹۹ و در جريان سفر مقامات ارشد وزارت راه ايران به عراق در تاريخ ۱۶ اسفند ماه همان سال و ديدار با وزير وقت حمل و نقل اين كشور گشوده شد و دو طرف تفاهمنامهاي در خصوص اجراييسازي اين پروژه با يكديگر امضا كردند.
در سال ۹۸ نيز البته قرار بود كار تامين مالي ساخت اين پروژه را بنياد مستضعفان انقلاب اسلامي بر عهده بگيرد كه بنا به دلايلي اين طرح عملياتي نشد. به همين دليل نيز در شهريور ماه سال ۹۹، اجراي پروژه خط ريلي شلمچه - بصره با تصويب هيات دولت وقت، به شركت ارزشآفرينان فدك (بخش خصوص) سپرده شد كه بر اساس آن، مقرر شد اين شركت مبلغ ۱۰۰ ميليون يورو براي ساخت اين پروژه به صورت BoT هزينه كند و شبيه طرح بزرگراه تهران - پرديس، هزينه و سود خود را از طريق در اختيار گرفتن اين خط ريلي تامين كند.
آغاز مطالعات نهايي و عمليات اجرايي پروژه ريلي شلمچه- بصره در سال ۱۴۰۰، به نتيجه تصميمات مقامات عراقي موكول شده بود؛ به خصوص اينكه مسير مورد نظر براي ساخت راهآهن ميان دو كشور، به مينروبي نياز داشت؛ همان زمان رستم قاسمي، وزير فقيد راه و شهرسازي ديدارهايي با مسوولان عراقي داشت تا زمينه توافق با عراق در خصوص اتصال ريلي ايران با اين كشور را فراهم كند.
با اين فرض كه طرف عراقي به وعدههايش عمل كند، ساخت اين پروژه حداقل ۱۸ ماه زمان ميبرد. هرچند اين مسير به گفته مقامات عراقي، نميتواند براي انتقال كالا مورد استفاده قرار گيرد كه دليل آن دور بودن بنادر ايران از مسافت تعيين شده است؛ اما با راهاندازي خط ريلي شلمچه - بصره، اين مسير ميتواند به عنوان يك مسير خوب براي جابهجايي زايران ايراني به سمت كربلا در طول سال مورد استفاده واقع شود؛ همچنين زايران عراقي ميتوانند با استفاده از قطار به ايران سفر كنند و به شهرهاي زيارتي قم و مشهد مشرف شوند.