نمايش «پدر» پس از يكسال به تئاتر شهر برميگردد
متن فرانسوي، محبوب تماشاچي ايراني
گروه هنر و ادبيات
نمايش «پدر» نوشته فلوريان زلر كه با كارگرداني آروند دشتآراي از ۸ شهريور سال ۱۴۰۱ در سالن اصلي مجموعه تئاتر شهر روي صحنه رفته و با استقبال مخاطبان هم روبرو شده بود، به دليل شرايط اجتماعي و متوقف شدن تمامي فعاليت هنري از اجرا باز ماند و اجراي مانده آن به زمان ديگري موكول شد. حالا با گذشت قريب يكسال دوباره اين اثر نمايشي با حضور رضا كيانيان در مهر سال جاري در سالن اصلي مجموعه تئاتر شهر اجراهايش را از سر خواهد گرفت. «پدر» داستان مردي است به نام آنتوان كه دچارِ بيماري آلزايمر يا زوالِ عقل شده اما پذيرش اين امر براي او ناممكن است. آنتوان مدام درحالِ انكارِ اين زوال است اما با گذشت روزها و پيشرفتِ بيماري، پيرمرد ديگر نامِ خود را نيز فراموش ميكند. شايد ادعاي آنتوان درست است و دختر و دامادش در حال توطئه براي تصاحبِ خانه او هستند اما بعد از مدتي درمييابد فريب خورده است. بخش مهمي از ماجرا بر تقابل ارتباطي اين دو عضو خانواده و تنگناهايي كه در اين موقعيت وجود دارد، ميگذرد. در كنار طرح مسووليت، عشق و تعهد، زواياي مثلثي را تشكيل ميدهند كه زلر آن را پيش روي مخاطب ميگذارد. زلر، با طرح كاراكترهاي جايگزين، تصويري از ذهن پدر را بازسازي ميكند كه چطور فراموشي به نزديكترين افراد و عزيزترين خاطرات يورش ميبرد و آنان را از معنا و كاركرد تهي ميكند. دنياي غريبگي كه وهمانگيز و هراسآوراست. چنانكه حتي ديگر خانه هم امن نيست و هر لحظه انتظار ناروخوردن در بين است چه از پرستار چه از فرزند و نزديكان...
شايد يكي از رمزهاي اقبال نمايش پدر، به خاطر انتخاب هوشمندانه آروند دشتآراي براي انتخاب متن پدر اثر فلوريان زلر باشد. متنهاي زلر، ديالوگ محور و واقعگرا و مصداق نظريه «همهچيز ميتواند تئاتر باشد» است. او موضوعات امروزي را كه اغلب افراد در زندگي روزمره خود با آن مواجهند دستمايه نوشتههايش قرار ميدهد و با كمي چاشني طنز البته به شيوه كمدي سياه، آنان را طوري براي صحنه ميآرايد كه اغلب مورد اقبال تماشاگران قرار ميگيرد. همذاتپنداري مخاطب با نمايشهاي رئال زلر و ارتباطگيري با آنچه در صحنه و در زندگي خود با آن مواجه است، يكي از رازهاي موفقيت متنهاي او در اجراي صحنهاي است. اگرچه سطح نمايشنامههاي او يكسان نيست و حتي بعضي از آنها به متنهاي عامهپسند نزديك ميشود، اما با اين وصف، به دليل اشارات درخشان و بازنمايي «روابط انسانها»ي امروزي و پرداختي عميقتر در لايههاي پنهان، قابل توجه است كه هم تماشاگر را راضي ميكند و هم ميتواند در گيشه فروش خوبي داشته باشد.
نمايشنامه «پدر» يكي از مهمترين و پرطرفدارترين آثار زلر، نمايشنامهنويس فرانسوي در جهان است كه اولينبار در سال ۲۰۱۲ منتشر و در پاريس اجرا شد.