«اعتماد» از اهميت امسال مجمع عمومي سازمان ملل گزارش مي‌دهد
غايبان بزرگ نيويورك
به نظر مي‌رسد امريكا به دنبال تغيير تركيب شوراي امنيت سازمان ملل است
گروه جهان
هفتاد و هشتمين مجمع عمومي سازمان ملل با شركت رهبران و مقامات بيش از 140 كشور جهان در حالي از امروز (سه‌شنبه) آغاز به كار مي‌كند كه انتظار مي‌رود اين نشست مانند سال گذشته زير سايه جنگ اوكراين و نيز بحران تغييرات آب و هوايي قرار بگيرد. در همين رابطه آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل متحد به خبرنگاران گفته كه اين فرصت بي‌نظيري براي ارزيابي وضعيت جهاني است؛ جايي كه موضوع آن در نشست امسال نيز با عنوان بازسازي اعتماد و همبستگي جهاني در دستور كار قرار گرفته است. لازم به ذكر است مجمع عمومي سازمان ملل متشكل از 193 عضو يكي از مهم‌ترين اركان سازمان ملل بوده و موضوعات مختلفي از جمله حقوق بين‌الملل، حقوق بشر، همكاري‌هاي همه‌جانبه را دنبال مي‌كند. همچنين اين مجمع توانايي تصويب قطعنامه‌ها و اعلاميه‌هايي را به منظور تعيين اصول كلي سازمان ملل داراست. همچنين بر اساس منشور سازمان ملل، نهاد مجمع عمومي مسووليت رسيدگي به موضوعات صلح و امنيت بين‌المللي را نيز برعهده دارد.
سخنرانان مهم و غايبان چه كساني هستند؟
ترتيب و نوع سخنرانان در مجمع عمومي سازمان ملل از الگوريتم پيچيده‌اي پيروي مي‌كند؛ با اين حال طبق گزارشي‌هايي كه تاكنون منتشر شده، علاوه بر سيد ابراهيم رييسي، رييس‌جمهوري كشورمان، لولا داسيلوا رييس‌جمهوري برزيل و ولودمير زلنسكي رييس‌جمهوري اوكراين نيز از جمله نفراتي هستند كه به نظر مي‌رسد سخنراني آنها در مجمع عمومي امسال از اهميت زيادي برخوردار باشد.
همچنين طبق گزارشي كه رويترز منتشر كرده از ميان رهبران پنج عضو دايم شوراي امنيت سازمان ملل، جو بايدن رييس‌جمهوري امريكا تنها رييس دولتي است كه اين هفته در سطح عالي مجمع عمومي سازمان ملل شركت خواهد كرد. در واقع ريشي سوناك، نخست وزير بريتانيا اعلام كرده كه به دليل مشغله كاري در نشست امسال حاضر نخواهد شد. علاوه بر اين امانوئل ماكرون هم گفته شده كه به دليل اختلافات زمانبندي در مجمع عمومي حاضر نخواهد شد. از سوي ديگر طبق گزارشي كه روزنامه وال استريت ژورنال منتشر كرده، به جاي شي جين پينگ، رييس‌جمهوري چين نيز قرار است يا معاون وي يا وانگ يي، وزير خارجه اين كشور به نيويورك سفر كنند.
چه موضوعاتي مورد بحث قرار خواهد گرفت؟
طبق گزارشي كه به تازگي خبرگزاري الجزيره منتشر كرده، به نظر مي‌رسد امسال نيز جنگ اوكراين، تلاش‌ها براي بازگشت شرايط به دوران پيش از همه‌گيري كرونا و نيز تغييرات اقليمي از جمله مهم‌ترين دستور كارهاي اجلاس امسال باشد. در اين ميان برخي ناظران معتقدند كه كشورهاي غربي قصد دارند از فرصت به وجود آمده در جهت اعمال فشار روي روسيه استفاده كنند.
همچنين يكي ديگر از دستور كارها نيز احتمالا مربوط به موضوع تنش‌هاي غرب به خصوص امريكا با چين و بحث امنيت در اقيانوس آرام باشد. از سوي ديگر موضوع كودتاهاي پي در پي در مركز و غرب آفريقا هم از ديگر موارد بسيار مهمي است كه امسال به احتمال زياد در مجمع عمومي سازمان ملل در دستور كار قرار خواهد گرفت.
تلاش براي ياركشي در شوراي امنيت
آن‌طور كه برخي مقامات و ناظران تاكيد دارند، جهان امروز بر سر يك دو راهي مهم قرار دارد. مسيري كه آينده نظم جهاني را تعيين خواهد كرد. اين دو راهي هم در فرآيندهاي سياسي نمايان است و هم در مورد تغييرات اقليمي كه در آينده يكي از مهم‌ترين مسائل پيش روي نظام جهاني خواهد بود. در همين راستا، شاهد هستيم در آستانه آغاز مجمع عمومي امسال امريكا و كشورهاي غربي به منظور فشار آوردن روي چين و روسيه به دنبال تغيير در تركيب شوراي امنيت سازمان ملل هستند؛ به‌طوري كه روز گذشته جان كربي هماهنگ‌كننده ارتباطات استراتژيك شوراي امنيت امريكا در گفت‌وگويي كه با روزنامه ديلي تلگراف كرده، مي‌گويد قرار است جو بايدن در مجمع عمومي در اين خصوص صحبت كند. به گفته كربي زمان آن رسيده كه در ساختار شوراي امنيت سازمان ملل تغييراتي ايجاد شود.
در اين رابطه برخي ناظران معتقدند كه امريكا علاوه بر اينكه قصد دارد در خصوص حضور 10 عضو غيردايم شوراي امنيت يارگيري انجام دهد، در عين حال به دنبال حضور پررنگ‌تر هند، آلمان و ژاپن در اين نهاد مهم سازمان ملل است.
البته اين صحبت‌هاي كربي با واكنش روسيه نيز همراه شده، به‌طوري كه دميتري پسكوف، سخنگوي كرملين در پاسخ به صحبت‌هاي كربي تصريح كرده كه شوراي امنيت سازمان ملل واقعا بايد متحول شود تا اثربخشي اين نهاد بين‌المللي بسيار مهم به حداكثر برسد. البته اين امر مستلزم اجماع همه شركت‌كنندگان و البته فراگيري بيشتر از نظر مشاركت دولت‌هايي است كه اخيرا نقشي مضاعف پيدا كرده‌اند و تاثير بسيار بيشتري بر امنيت و اقتصاد جهاني دارند و به‌طور فزاينده‌اي در حال رشد هستند.