صنايع يك سوزن به خودشان بزنند يك جوالدوز به صنعت برق

در پي درج گزارشي درباره «قطعي برق صنايع در تابستان امسال» و تاثير اين اتفاق بر توليد بنگاه‌هاي توليدي در تاريخ اول مهر 1402، روابط عمومي شركت مديريت توليد، انتقال و توزيع نيروي برق ايران (توانير) پاسخي به روزنامه ارسال كرده كه عينا منتشر مي‌شود: 
مديرمسوول محترم روزنامه اعتماد باسلام و احترام؛ با عنايت به چاپ گزارشي با عنوان «۳ چالش صنايع در ميانه تابستان» مورخ اول مهر ۱۴۰۲ در آن روزنامه، پاسخ ذيل ارسال مي‌گردد. دستور فرماييد حسب قانون مطبوعات نسبت به درج آن در اولين فرصت ممكن اقدام گردد. 
۱- در شرايطي از «قطعي برق» به عنوان يكي از ۳ چالش صنايع در ميانه تابستان ياد مي‌شود، اما درباره اينكه اين موضوع در كنار دو چالش ديگر چه ميزان در كاهش توليد و فروش شركت‌هاي صنعتي بورسي نقش دارد و چگونه تاثير آن محاسبه شده است، سخني به ميان نيامده است. اين در حالي است كه وقتي از چالشي با عنوان «كمبود مواد اوليه» سخن به ميان مي‌آيد، بديهي است دست توليدكننده بدون مواد اوليه (حتي با وجود برخورداري از نعمت گرانقدر برق) براي توليد بسته و عملا خلع سلاح است. 
۲- بعد از اين مقدمه بايد گفت كه برنامه مديريت مصرف در بخش صنعت براي تابستان امسال به گونه‌اي طراحي شد كه بيش از ۵۸۰ هزار مشترك در بخش صنايع كوچك و كارگاه‌هاي صنعتي كه ۹۲ درصد از مشتركان بخش صنعت را تشكيل مي‌دهند، توانستند بدون محدوديت در زمينه مصرف برق به توليد بپردازند. همچنين شهرك‌هاي صنعتي و صنايع مستقل خارج از شهرك، اغلب يك روز در هفته آن‌هم به مدت ۱۲ ساعت از ساعت ۱۱ تا ۲۳ مشمول برنامه مديريت مصرف برق شدند كه اين ۱۲ ساعت را نيز مي‌توانستند با جابه‌جايي شيفت يا در روزهاي تعطيل جبران كنند.
 3- برخلاف آنچه گفته شده، برق صنايع بزرگ براساس سه برنامه پيش‌بيني‌شده، سهميه‌بندي نشده و براي ۳۰۲ واحد صنعتي شامل فولاد، سيمان، مس، آلومينيوم و ساير فلزات معدني و صنايع سنگين نيز در تعامل با وزارت صنعت، معدن و تجارت برنامه‌اي در نظر گرفته شد كه اين صنايع در زنجيره توليد با مشكل مواجه نشوند؛ برنامه‌اي كه خروجي آن اين شد كه اين واحدها در چهار ماه گرم امسال نسبت به سال گذشته، ۵.۵ درصد و نسبت به سال، ۱۴۰۰، ۱۹.۶ درصد رشد مصرف برق داشتند و از آنجايي كه رشد مصرف برق در صنعت متناظر با رشد توليد است، بنابراين مي‌توان گفت كه صنايع بزرگ و انرژي‌بر نسبت به پارسال و سال ۱۴۰۰ در تابستان افزايش توليد داشته‌اند. 
۴- افزون بر اين طبق ماده ۴ قانون مانع‌زدايي از توسعه صنعت برق، صنايع انرژي‌بر با هماهنگي وزارت صنعت، معدن و تجارت و وزارت نيرو مكلفند، حداقل ۹ هزار مگاوات نيروگاه حرارتي با بازدهي حداقل ۵۵ درصد و هزار مگاوات نيروگاه تجديدپذير و پاك تا پايان سال ۱۴۰۴ از محل منابع داخلي خودشان احداث كنند كه در صورت عدم تحقق اين مهم، تامين برق اين صنايع در شرايط كمبود برق در اولويت طرح‌هاي مديريت مصرف برق وزارت نيرو قرار مي‌گيرد. 
5- به دفعات گفته مي‌شود كه در تمام دنيا تامين برق صنايع نسبت به ساير بخش‌ها در اولويت قرار دارد، اما به اين مهم توجه نمي‌شود كه در ايران برق ارزان‌قيمت در اختيار صنايع قرار مي‌گيرد، در حالي كه در ساير كشورها برق اينچنين ارزان و با قيمتي حتي پايين‌تر از نرخ تمام‌شده آن در اختيار بخش توليد و صنعت قرار نمي‌گيرد. توليدكنندگان خود نيز به خوبي به اين مهم واقف هستند. (در ايران قيمت تمام‌شده برق به ازاي هر كيلووات ساعت بدون احتساب قيمت سوخت ۹۰۰ تومان است درحالي كه صنايع انرژي‌بر نظير فولاد، آلومينيوم، مس و... براي هر كيلووات ساعت مصرف برق فقط ۶۰۰ تومان پرداخت مي‌كنند) و مهم‌تر آنكه صنايع ايران ۲ برابر كشور سوييس برق مصرف مي‌كنند، اما ميزان توليد ناخالص داخلي سوييس ۷ برابر صنعت ايران است كه مويد آن است كه صنايع ما برق را بهينه مصرف نمي‌كنند. علاوه بر اين، رشد مصرف برق خانگي نسبت به سال ۱۴۰۰ (يعني طي دو سال)، فقط يك درصد بوده و امسال براي نخستين‌بار ميزان برق تامين‌شده براي بخش صنعت از برق تامين‌شده براي بخش خانگي در فصل تابستان پيشي گرفت. 
6- درحالي از توقف ۱۰ ساله در سرمايه‌گذاري در صنعت برق سخن به ميان مي‌آيد كه در دو سال گذشته و در دولت سيزدهم در كنار تلاش براي مديريت مصرف برق در بخش خانگي كه با همراهي و مشاركت مردم براساس آمارها موفق هم بوده (مشاركتي كه صنايع كمترين ميزان آن را از خود نشان دادند)، بيش از ۷ هزار و ۷۰۰ مگاوات به ظرفيت توليد برق كشور افزوده است تا اثر اين ناترازي‌ها را كاهش دهد؛ ناترازي‌هايي كه همانطور كه گفته شد خود صنايع نقش پررنگي در ايجاد آن دارند، به‌طوري‌كه بنابر گفته كارشناسان و صاحب‌نظران، در صورتي كه فقط صنعت فولاد ايران به اندازه استاندارد دنيا براي توليد محصول، برق استفاده مي‌كرد، كشور با ناترازي انرژي مواجه نمي‌شد. 
7- خلاصه كلام آنكه متاسفانه صنايع كشور به برق ارزان عادت كرده و نقش خود را در زمينه‌هاي ديگر از جمله بهبود كارايي تجهيزات به منظور افزايش راندمان توليد و مهم‌تر از آن كاهش مصرف برق فراموش كرده و انتظار دارند وزارت نيرو در تمام طول سال و بي‌وقفه در خدمت تامين برق آنها باشند بدون اينكه ذره‌اي از ولتاژ آن كم شود كه اين نه عاقلانه است و نه ممكن.