گزارشی از یک طرح با مشکلات زیاد
ستاد توسعه سواحل مكران با مخالفان متعدد و منتقدان متكثر رو به رو است
اين سازمان، چه جايگاهي براي مالكيت عرفي مردم و بوميان بر اراضي قائل است؟
انديشه شرق| يك فوريت طرح تشكيل سازمان توسعه سواحل مكران در صحن علني مجلس شوراي اسلامي به تصويب رسيد تا با فوريت بررسي شود! اين درحالي است كه همه نمايندگان سيستانوبلوچستان و هرمزگان با فوريت آن مخالف بودند و مجلس شوراي اسلامي نيز با دو فوريت آن مخالفت كرد و طرح به كميسيون اقتصادي جهت بررسي كارشناسي ارجاع شد. طرح تشكيل سازمان توسعه سواحل مكران در حالي مورد بحث در مجلس شوراي اسلامي است كه تدوين‌كنندگان آن (ستاد توسعه سواحل مكران) نتوانسته‌اند نسبت به جامعه‌پذيري طرح موصوف اقدامات شايسته‌اي انجام دهند! اين طرح و فوريت آن مخالفان بسيار و منتقدين متكثري دارد كه دلايل عديده‌اي را در مخالفت و نقد اين طرح و ضرورت ايجاد آن يا فوريت مورد تاكيد ستاد، مطرح مي‌كنند. ستاد توسعه سواحل مكران كه تدوين‌كننده اين طرح است طي قريب به دو سال كه از فعاليت آن با دبيري سرتيپ پاسدار حسين دهقان مي‌گذرد، نتوانسته اعتماد و اقبال عمومي را در جغرافياي مكران، نخبگان، دانشگاهيان، علما و حتي نمايندگان مجلس ايجاد كند. به رويكرد سرتيپ پاسدار حسين دهقان در دبيري اين ستاد و نوع ديالوگ با جامعه محلي و ارتباط‌گيري با طيف‌ها و رده‌هاي مختلف ساختار اجتماعي نقد‌هاي جدي مطرح است كه عموما هم در حضور ايشان در جلسات مختلف مطرح شده است. طبيعتا جامعه محلي، علما، فرهيختگان، دانشگاهيان و نمايندگان مردم انتظار دارند ملاحظات مردم محلي در اين دو سال در فرآيند‌هاي ستاد توسعه سواحل مكران اعمال مي‌شد و از ظرفيت نيروي انساني اين سازمان در هسته مركزي اين ستاد به‌طور شايسته‌اي استفاده مي‌شد! سرتيپ پاسدار حسين دهقان حتي فرصت حضور يك نفر از بوميان منطقه مكران را در ستاد توسعه سواحل مكران فراهم نكرد! و عملا اين ستاد به پاركينگ شايسته و مناسبي تبديل شد تا دوستان ايشان از سازمان‌هاي مختلف به آن مامور و در ساختمان شيشه‌اي پاسداران مستقر شوند و براي مردم مكران نسخه اشتباه بپيچند!
نگراني‌هاي جامعه محلي شامل چه مواردي است؟
جامعه محلي حق دارد نگران باشد و بداند كه سازمان توسعه سواحل مكران در صورت استقرار در منطقه مكران با چه فرآيندي قرار است بند 1 ماده 5 اساسنامه (برنامه‌ريزي براي توسعه پايدار و متوازن در سواحل مكران) اين سازمان را محقق كند؟ تضمين تحقق آن چيست؟ با كدام دانش، نسخه و نيروي انساني؟
جامعه محلي حق دارد بداند بند 4 ماده 5 اساسنامه (هماهنگي و انجام فعاليت‌هاي مناسب براي توانمندسازي و بهره‌مندي جامعه محلي) اين سازمان چرا در فضا و چارچوب ستاد به آن پرداخته نشد؟ چرا نخبگان محلي مكران ناديده گرفته شدند؟ و مراد از فعاليت‌هاي مناسب در اين بند جز كلي‌گويي چيست؟!
جناب سرتيپ پاسدار، جامعه محلي حق داردكه بداند بند 12 ماده 5 اساسنامه (استفاده و واگذاري اراضي مطابق ماده (۲۴) قانون چگونگي اداره مناطق آزاد...) اين سازمان، چه جايگاهي براي مالكيت عرفي مردم و بوميان بر اراضي قائل است؟ منطقه آزاد براي فروش اراضي كافي بود! راضي به زحمت شما نيستيم.
جامعه محلي حق دارد كه بداند بند 14 ماده 5 اساسنامه (انجام اقدامات لازم جهت جمعيت‌پذير كردن منطقه و ايجاد بستر‌هاي لازم جهت رقابت‌پذير كردن فعاليت‌هاي منطقه) اين سازمان با چه هدفي در اساسنامه آمده است؟ آيا اين سازمان در صورت تشكيل، بنا دارد تركيب جمعيتي منطقه را تغيير دهد تا بوميان اقليت مطلق باشند؟ همان‌گونه كه در ستاد هم از ظرفيت بوميان استفاده نشد در سازمان هم طرد خواهند شد؟ جامعه محلي حق دارد كه بداند بند 15 ماده 5 اساسنامه (انجام اقدامات لازم براي توسعه متوازن منطقه) اين سازمان قرار است به پشتوانه كدام دانش نظري تحقق يابد؟ باز هم از ساختمان شيشه‌اي پاسداران بناست فرمان توسعه متوازن دهيد و محقق شود!! جامعه محلي حق دارد كه بداند شما تاكنون با چند نهاد عمومي غيردولتي و مردم‌نهاد همكاري موثر داشته‌ايد كه به پشتوانه آن تجربه، براي تحقق بند 17 ماده 5 اساسنامه اميدوار باشيم! جناب دهقان! چرا در مجمع عمومي اين سازمان استاندار سيستانوبلوچستان، رياست مجمع نمايندگان استان، نماينده اعضاي شوراي اسلامي منطقه مكران و نماينده سازمان‌هاي مردم‌نهاد اين خطه حضور ندارند! طرح شما به قدري ناپخته است كه حتي نتوانسته‌ايد مبتني بر مطالعات، مشخص كنيد كه در چه مناطقي نياز به ايجاد دفتر نمايندگي داريد و به كلي‌گويي در خصوص آن بسنده كرده‌ايد! جناب سرتيپ پاسدار! براساس بند 3 ماده 24 اساسنامه سازمان توسعه سواحل مكران بنا داريد از محل واگذاري و اجاره اراضي منطقه مكران براي سازمان‌تان توليد درآمد كنيد! اين را كه بنگاه املاك گلشهر چابهار بهتر از شما مي‌تواند انجام دهد! براساس ماده 25 اين اساسنامه مجري برگزاري انتخابات هم شما خواهيد بود؟! به پشتوانه كدام توان و دانش! تصور نمي‌كنيد ماده 26 اساسنامه سازمان توسعه سواحل مكران، اين سازمان را به حكومتي جديد و آن محدوده را به كشوري مستقل تبديل خواهد كرد كه حكمران آن‌هم نه قابل استيضاح است و نه امكان طرح سوال از آن وجود دارد!
جناب دهقان! به مردم، نخبگان، علما و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي حق دهيد كه با وجود چنين سوالات مهمي نگران باشند! و از اصرار شما بر فوريت آن شگفت‌زده! لذا پيشنهاد مي‌شود در اقدامي شجاعانه در قبال اعمال نظر جامعه محلي توسط نمايندگان مردم در كميسيون اقتصادي مجلس شوراي اسلامي متعهدانه برخورد كنيد و اجازه دهيد ساختار درست ايجاد شود اگر بر ايجاد آن اصرار داريد! از فوريت در آن بپرهيزيد و اجازه دهيد آنچه شايسته مردم اين سامان است، محقق شود!