آيا حماس براي گروگانها «مانيكور- پديكور» ميكند؟
گافهاي آزادي سرجوخه زن اسراييلي
رسانههاي معتبر جهان ميگويند دولت كنوني رژيم اسراييل به دليل آنچه بيتوجهي به سلامت اسیران خوانده ميشود، به شدت تحت فشار افكار عمومي هستند و پس از انتشار فيلمي از سه زن اسير و انتقاد شديد آنها از «بنيامين نتانياهو»، تيم رسانهاي اين رژيم قصهاي ساخته كه چندان باورپذير نيست و حالا چند خبرنگار رسانههاي عربي و بسياري از كاربران فلسطيني و حتي ساكنان مناطق اشغالي صحت اين داستان را به پرسش گرفتهاند؛ صحتسنجي اين ماجرا دستكم تاكنون حكايت از چندين گاف آشكار دارد كه تاكنون پاسخي منطقي از سوي رسانههاي حامي رژيم اشغالگر هم ارائه نشده و همين سوژه طنز كاربران شبكههاي اجتماعي شد.
حماس براي اسیران «مانيكور» ميكند؟
پيش از توضيح نخستين گاف خبرساز درباره اين پرونده خوب است يك اصطلاح مرتبط با حوزه زيبايي را توضيح دهيم؛ مانيكور (به انگليسي: Manicure) يك كار زيبايي آرايشي و بهداشتي روي ناخنهاي دست است كه در خانه يا سالن زيبايي انجام ميشود. مانيكور شامل پر كردن، شكل دادن به لبه ناخن، كشيدن و قطع كردن پوست مرده صفحه ناخن، درمان، ماساژ دست و استفاده از لاك ناخن است. هنگامي كه اين كار روي پا و ناخنهاي پا انجام شود، پديكور (به انگليسي: Pedicure) ناميده ميشود. ربط مانيكور و پديكور اما به آزادي يك سرجوخه زن رها شده از دست حماس چيست و چرا اين عبارت در روزهاي گذشته به جنگ اسراييل و حماس گره خورده است؟ خلاصه ماجرا به تصاوير منتشر شده از اين زن نظامي در بين خانواده و دوستانش برميگردد؛ تصاويري كه رسانههاي رژيم اشغالگر آن را منتشر كرده و ميگويند ساعتي پس از آزادي است. در اين تصاوير اما انگشتان دستهاي «Ori Megidish» يعني همين زن نظامي اسراييل خبرساز و سوژه طنز كاربران شده است. ناخنهاي اين سرباز به اصطلاح مانيكور شده و نوع مانيكور به گواه كارشناسان حوزه زيبايي (كه پايشان به صحتسنجي اخبار اين جنگ كشيده شده و همين يكي از طنزهاي ماجراست) به گونهاي نيست كه بتوان گفت در پيش از اسارت انجام شده است. اين ماجرا در بين كاربران عربزبان شبكههاي اجتماعي و حتي شهروندان رژيم اسراييل هم به طنز روز ۲۴ جنگ تبديل شده است. اين ماجرا اما همه پرونده سرباز تازه آزاد شده نيست و قصه جزييات ديگري هم دارد.
آزادي اسیرانی كه تا دو روز پيش در فهرست اسرا نبود؟
يكي ديگر از موارد خبرساز اين پرونده اما فيلم ضبطشدهاي است كه نام اسیران را با تصاوير آنها نشان ميدهد و در ويرايش دو روز پيش اين فيلم نامي و تصويري از «Ori Megidish» به چشم نميخورد، اما ناگهان اين نام و تصوير به چنين پايگاه اطلاعرساني و فهرست آن اضافه ميشود و از آن به عنوان فرد آزاد شده ياد ميشود. كاربران شبكههاي اجتماعي و حتي خانواده بعضي از اسیران هم به اين ماجرا واكنش نشان دادند و آن را تلاشي از سوي دولت وقت رژيم اسراييل براي كمك كردن فشار افكار عمومي قلمداد كردند؛ آنها ميگويند اين دولت با توجه به حمله زميني كه انجام داده توجهي به جان و سلامت اسیران ندارد و به همين دليل و براي كمك كردن فشار افكار عمومي و خانواده اسیران، ناگهان اين قصه را ساخته تا بگويد در اين حمله زميني، اسیران آزاد خواهند شد.
بهروزرساني فيسبوك در غزه؟
موضوع خبرساز ديگر درباره اين پرونده كه باز هم از سوي كاربران شبكههاي اجتماعي مطرح و برجسته شده، صفحه منتسب به اين سرباز زن اسراييلي است كه چند روز پس از هفت اكتبر يا همان روزي كه عمليات «توفان الاقصي» از سوي حماس انجام شد و بيش از ۲۰۰ نفر اسیران گرفته شدند، بهروزرساني شده است. كاربران شبكههاي اجتماعي ضمن برخورد طنز با تصويري كه مسوولان دولت كنوني رژيم اشغالگر از حماس ميسازد و آنها را از داعش بدتر ميخواند و در برخي موارد هم از آنها انسانزدايي ميكند، ميگويند اين چه از داعش بدتري است كه به اسیران اجازه ميدهد صفحه فيسبوك خود را بهروزرساني كنند و از خريدهاي روزانه يا بازارگرديهايشان بنويسند. شايان ذكر است كه بررسي صحت اين موضوع مستقلا از سوي «اعتماد» امكانپذير نيست و به نظر ميآيد به راحتي نميتوان نظر قطعي داد كه آيا اين صفحه موجود در شبكه اجتماعي فيسبوك، متعلق به همين سرجوخه زن است؟ دستكم تا لحظه تنظيم اين گزارش تيم رسانهاي دولت كنوني رژيم اشغالگر قدس و همچنين رسانههاي نزديك به اين دولت در اين باره توضيحي ارائه نكردهاند.
ويرايش پشت ويرايش خبر آزادسازي اسیران زن از سوي رژيم اسراييل
پس از انتشار خبر آزادي اين اسیران از سوي ارتش اسراييل، فعالان رسانهاي اين رژيم و همچنين بعضي از مسوولان دولت كنوني حملات فراواني را به رسانههاي معتبر جهان مانند «گاردين» و «سيانان» شكل دادند و مدعي شدند كه در خبررساني اخبار اين جنگ، از فلسطين و حماس حمايت ميكنند؛ بهانه اين حمله تازه اما به همين قصه آزادي يا آزادسازي اين زن اسیران برميگردد. پيش از ورود به اين بخش از بحث، نخست و براي بررسي يك مثال تيتر و ليد خبر گاردين در اين باره را ببينيم:
«Hostage soldier released in Gaza, says Israel/ Ori Megidish said to have been freed as Hamas issues video of three others still in captivity»
اين تيتر اما بلافاصله با واكنش تند رسانهها و خبرنگاران نزديك به رژيم اسراييل روبهرو شد و در نهايت هم منجر به آن شد تنها در فاصله حدود دو ساعت اين رسانههاي معتبر هم تيتر و متن خبر خود را تغيير بدهند؛ بحث درباره دو كمله rescued و released اولي به معناي نجات دادن و دومي به معناي آزاد كردن است؛ به عبارت سادهتر تيتر نخست اين رسانهها ميگفت كه اين سرباز زن اسراييلي آزاد شده و فاعليت آن به سمت ارتش اسراييل نبود، اما در حالت دوم و پس از تغيير معناي تيتر آن ميشد كه اين سرباز با فاعليت ارتش اسراييل آزاد شده است. هرچه كه بود، اما رسانهها معتبر جهان در زماني به شدت كوتاه به خواسته اين كاربران و همچنان مسوولان رسانهاي اسراييل پاسخ دادند و خواسته آنها را اعمال كردند. ماجراي مهم اما ريشه بهكارگيري اين دو كلمه است؛ نكته اساسي درباره بحث اين است كه حساب رسمي ارتش رژيم اسراييل در شبكه اجتماعي اكس يا همان توييتر سابق، هم نخست از كلمه released استفاده كرد و ساعتي بعد آن را به rescued تغيير داد. اين ويرايش اما به همين جا ختم پيدا نكرد و ساعتي بعد هم اين حساب رسمي نام ارتش اسراييل را به توييت اضافه كرد كه بگويد اين ارتش با عمليات در خاك غزه اين سرباز زن را آزاد كرده است. اين موارد بخشي از نكات مطرحشده از سوي كاربران عموما عربزبان يا كاربران ساكن در مناطق اشغالي بوده است و موردي اساسيتر اينكه حتي حماس هم اين ماجرا را از اساس رد كرده و آن را قصهپردازي ارتش رژيم اسراییل خوانده است. در اين باره «عزت الرشق» يكي از رهبران حماس گفت: «ادعاي اشغالگران مبني بر آزادي يك سرباز زن با هدف مختل كردن فيلم سه اسير زن است كه شوك بزرگي به جامعه صهيونيستي وارد كرد. هيچ كس روايات دروغين صهيونيستي را باور نميكند و حتي خود جامعه صهيونيستي هم رهبران خود را باور ندارد و مقاومت حرف آخر را ميزند.»