«اولين توافقنامه جهاني» بين رهبران سياسي امضا شد
«فوريت» و «وحدت» براي مقابله با خطرات هوش مصنوعي
گروه اقتصادي
صد نفر از رهبران كشورها، مديران شركت‌هاي فناوري، دانشگاهيان و محققان هوش مصنوعي در مجموعه «بلچلي پارك» لندن كه در دوران جنگ جهاني دوم مركز فعاليت گروهي بود كه با شكستن رمز پيام‌ها، پيروزي در جنگ را تضمين كردند، در قالب اجلاسي با عنوان «ايمني هوش مصنوعي»AI )S afety Summit )شركت كردند.
آنها درباره بهينه‌سازي كاربردهاي هوش مصنوعي با هم به گفت‌وگو پرداختند. از جمله اينكه چگونه مي‌توان با به حداقل رساندن خطرات، براي توليد داروهاي جديد و يافتن راه‌حل‌هاي بالقوه مقابله با تغييرات اقليمي از هوش مصنوعي استفاده كرد. رويترز درباره دليل برگزاري چنين نشستي با حضور رهبران سياسي چندين كشور از جمله چين نوشته است كه «ريشي سوناك، نخست‌وزير انگلستان مبتكر اين نشست بوده و اين كشور قصد دارد جايگاه خود را به عنوان يك واسطه بين بلوك‌هاي اقتصادي امريكا، چين و اتحاديه اروپا به دست آورد.» رشد چشمگير هوش مصنوعي در سال‌هاي پسين، در كنار متعجب كردن انسان‌ها، سبب نگراني جدي آنان نيز شده است. از دست رفتن فرصت‌هاي كاري، حملات سايبري و چالش‌هايي از اين دست، از نگراني‌هايي است كه هوش مصنوعي براي بشريت
به وجود خواهد آورد. در جريان نشست دو روزه‌اي كه در لندن برگزار شد، كامالا هريس، معاون رييس‌جمهور امريكا، اورزولا فون در لاين، رييس كميسيون اروپا و و جائو هوي معاون وزير فناوري چين و آنتونيو گوترش، دبيركل سازمان ملل متحد، حضور و هر يك سخنراني‌هايي داشتند. اما درنهايت، نمايندگان دولت‌هايي كه در اين نشست حضور داشتند، براي مقابله با خطرات فاجعه‌باري كه هوش مصنوعي مي‌تواند ايجاد كند، «اولين توافقنامه جهاني» در زمينه هوش مصنوعي را امضا كردند. در جريان اين جلسه، دولت بريتانيا اعلام كرد كه روي يك ابررايانه هوش مصنوعي سرمايه‌گذاري خواهد كرد و ايلان ماسك، رييس تسلا و ايكس گفت كه هوش مصنوعي «يكي از بزرگ‌ترين تهديدها براي بشريت» محسوب مي‌شود. با اين حال، بسياري از افراد حاضر در جامعه فناوري نامه سرگشاده‌اي را امضا كردند كه در آن خواستار طيفي از رويكردها شدند.
احتمالا مهم‌ترين پيام اين جلسه، «اولين توافقنامه جهاني» است كه هدف آن شناسايي «خطرات ايمني هوش مصنوعي ناشي از نگراني مشترك» و ايجاد «سياست‌هاي مبتني بر ريسك مربوطه در سراسر كشورها» است. در اين توافقنامه جهاني گفته شده كه هوش مصنوعي، «پتانسيل آسيب‌هاي جدي، فاجعه‌بار، عمدي يا غيرعمدي را دارد كه از مهم‌ترين قابليت‌هاي اين فناوري ناشي مي‌شود.»
هر چند «ميشل دونلان»، وزير امور خارجه بريتانيا در امور علم و نوآوري و فناوري گفت كه اين توافق يك «دستاورد مهم» است، اما كارشناسان استدلال مي‌كنند كه اين توافق به اندازه كافي پيش نمي‌رود.
تقابل چين و غرب
با توجه به نقش چين در توسعه فناوري‌هاي هوش مصنوعي، اين كشور يكي از شركت‌كنندگان كليدي محسوب مي‌شود، اگرچه برخي از قانون‌گذاران بريتانيايي در مورد اينكه آيا بايد از پكن دعوت مي‌شد، ترديد داشتند.
روابط چين و غرب در بسياري از حوزه‌هاي فناوري نامطلوب است. با اين حال وو ژائو هويي، يكي از فرستادگان بلندپايه دولت چين به اين همايش اعلام كرده كه كشورش مايل است در زمينه هوش مصنوعي سياستي شفاف را دنبال كند. سفير ايالات‌متحده در بريتانيا به رويترز اعلام كرد: «اين اجلاس بريتانياست و گردهمايي امريكا نيست. زماني كه دولت بريتانيا با ما صحبت ميكرد، ما گفتيم كه اين نشست شماست؛ بنابراين اگر مي‌خواهيد چين را دعوت كنيد، اين كار را انجام دهيد.» معاون رييس‌جمهور امريكا تلاش‌هاي جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات‌متحده، در زمينه تعيين پارامترهاي مربوط به هوش مصنوعي را -كه پيشرفت قابل توجهي داشته، اما قوانين محدودي در رابطه با آن وجود دارد- تشريح كرد. بايدن روز دوشنبه گذشته يك فرمان اجرايي را امضا كرد تا به دولت اين كشور نظارت بيشتري بر سيستم‌هاي هوش مصنوعي بدهد، چراكه هوش مصنوعي مي‌تواند خطراتي براي امنيت ملي، اقتصاد، سلامت عمومي و ايمني ايجاد كند. موضوعاتي مانند چگونگي استفاده از سيستم‌هاي هوش مصنوعي توسط تروريست‌ها براي ساخت سلاح‌هاي خطرناك و پتانسيل اين فناوري براي پيشي گرفتن از انسان و ايجاد ويراني در جهان،
در دستور كار اين اجلاس است. در مقابل وو ژائو هويي، معاون وزير علوم و فناوري چين در راس هيات در اين اجلاس شركت و در مراسم افتتاحيه سخنراني كرد. نماينده چين در سخنراني خود خاطرنشان كرد كه اين اجلاس بستر مهم گفت‌وگو و فرصت‌هاي تبادل‌نظر و همكاري در زمينه امنيت هوش مصنوعي و مسائل حاكميتي بين‌المللي براي كشورها فراهم مي‌كند. حكمراني هوش مصنوعي با سرنوشت همه بشريت مرتبط است، نيز موضوعي مشترك است كه همه كشورهاي جهان با آن مواجه هستند. در توسعه هوش مصنوعي، ما بايد فعالانه ضمن حمايت از محوريت مردم، هوشمندي درست، تقويت مديريت و كنترل ريسك فني، براساس احترام به يكديگر و برابر، همه طرف‌ها را به هماهنگي و حكومت براساس اصول احترام متقابل، برابري و منافع متقابل دعوت كنيم، نيز طرف‌ها را به هماهنگي و حكمراني مشترك تشويق كرده، نمايندگي و حق بيان كشورهاي در حال رشد در حكمراني هوش مصنوعي را افزايش داده و شكاف هوشمندي و شكاف توانايي حكمراني را كاهش دهيم.
خطرات هوش مصنوعي
ايلان ماسك، كارآفرين ميلياردر حوزه فناوري يكي از افرادي بود كه درباره خطرات هوش مصنوعي صحبت كرد:
«ما قوي‌تر يا سريع‌تر از موجودات ديگر نيستيم اما باهوش‌تر هستيم و حالا، براي اولين‌بار در تاريخ بشريت، با چيزي روبه‌رو شده‌ايم كه بسيار باهوش‌تر از ما خواهد بود.» ماسك گفته كه او مطمئن نيست كه انسان بتواند بر هوش مصنوعي، كنترل داشته باشد، اما تاكيد كرده كه فقط مي‌توان اميدوار بود تا هوش مصنوعي را به سوي خير انسانيت هدايت كرد. ماسك كه يكي از بنيان‌گذاران
OpenAI، توسعه‌دهنده ChatGPT است، در ادامه سخنان خود گفت كه بايد يك «داور» براي شركت‌هاي فناوري وجود داشته باشد و مقررات بايد با احتياط اجرا شود.
او همچنين هشدار داده است كه اگر هوش مصنوعي توسط افرادي در «جنبش محيط‌زيستي» برنامه‌ريزي شود، احتمال دارد به انقراض بشريت منجر شود، چراكه به اعتقاد وي «كساني هستند كه براي محافظت از سياره، با استفاده از فناوري به زندگي بشر پايان خواهند داد.» او در اين باره گفت: «اگر پيش‌فرض‌تان اين باشد كه انسان‌ها موجودات بدي هستند، به شكل طبيعي به اين نتيجه خواهيد رسيد كه انسان‌ها بايد منقرض شوند.» چارلز سوم پادشاه بريتانيا نيز در سخنراني ويديويي خود در كنفرانس هوش مصنوعي، از كشورهاي پيشرو جهان خواست تا با خطرات هوش مصنوعي با «فوريت، اتحاد و قدرت جمعي» مقابله كنند تا اطمينان حاصل شود كه اين فناوري به «نيروي خير در اين جهان» تبديل مي‌شود. «اورسولا فون در لاين»، رييس كميسيون اروپا نيز در جريان اين اجلاس هشدار داد كه هوش مصنوعي با خطرات و فرصت‌هايي همراه است: «ما در حال وارد شدن به دوران كاملا متفاوتي هستيم. ما اكنون در طلوع عصري هستيم كه در آن ماشين‌ها مي‌توانند هوشمندانه عمل كنند. آرزوي من براي پنج سال آينده اين است كه از گذشته درس بگيريم و سريع عمل كنيم.» «كامالا هريس»، معاون رييس‌جمهور ايالات‌متحده نيز گفت كه براي رسيدگي به «طيف كاملي» از خطرات هوش مصنوعي اقدامات لازم است كه انجام شوند.
حاشيه‌ها و آينده اجلاس
يكي از انتقادات مطرح شده به اين اجلاس، حضور پررنگ غول‌هاي فناوري امريكايي در فهرست مهمانان اين همايش بود. از جمله نمايندگاني از شركت‌هاي اوپن‌اي‌آي خالق چت‌جي‌پي‌تي، آنتروپيك، مايكروسافت، گوگل و آمازون در كنار ايلان ماسك، صاحب شركت‌هاي تسلا و ايكس (توييتر سابق) حضور دارند. دولت بريتانيا همچنين اعلام كرد كه جلسه‌هاي ديگري در آينده درباره ايمني هوش مصنوعي برگزار خواهد شد. همچنين كره‌جنوبي در 6 ماه آينده جلسه مجازي ديگري را در زمينه هوش مصنوعي برگزار خواهد كرد و فرانسه ميزبان نشست حضوري بعدي هوش مصنوعي در سال آينده خواهد بود.