گروه جهان
«درحالي كه ما رسيدن به يك توافق آتشبس را اعلام ميكنيم، تاكيد داريم كه دستانمان روي ماشه باقي خواهد ماند و گردانهاي پيروز ما آماده دفاع از ملت فلسطين و شكست اشغالگران هستند.» اين جملات بخشي از بيانيه جنبش حماس است كه روز گذشته در راستاي توافق مبادله اسرا و آتشبس موقت با رژيم صهيونيستي اعلام شد.
توافقي كه پس از چهل و هفت روز جنگ تمام عيار و ويرانگر در غزه با ميانجيگري قطر ميان حماس و اسراييل صورت گرفته و طبق اعلام رسانهها به نقل از برخي مقامات آگاه قرار است از امروز يعني پنجشنبه اجرايي شود. در اين ميان هر چند كه تا عصر روز گذشته جزييات دقيقي از توافق آتشبس و مبادله اسرا اعلام نشده، اما به طور كلي قرار است طبق آنچه حماس اعلام كرد در مرحله اول در ازاي آزادي 50 اسير زن و كودك اسراييلي، 150 زن و نوجوان فلسطيني نيز براساس سوابق اسارت آزاد شوند. همچنين درحالي كه گفته ميشود با حصول اين توافق و آزادي اسراي دو طرفه قرار است آتشبس 4 روز اعلام شود، جنبش حماس گفته كه در راستاي اين توافق حملات و پرواز جنگنده - بمبافكنهاي رژيم صهيونيستي طي چهار روز آتشبس در جنوب غزه متوقف و در شمال نوار غزه نيز قرار است به مدت 6 ساعت يعني از 10 صبح تا 4 بعدازظهر وقفه بشردوستانه در جنگ ايجاد شود. همچنين براساس اين توافق، صدها كاميون ويژه حامل كمكهاي بشردوستانه، درماني و سوخت بدون استثنا وارد همه مناطق غزه خواهد شد.
علاوه بر اين حماس تاكيد كرده است كه طي دوره آتشبس رژيم اشغالگر متعهد شده كه به هيچ فردي در تمامي مناطق نوار غزه تعرض و حمله نكند و شهروندان فلسطيني آزادي عبور از شمال غزه به سمت جنوب در امتداد خيابان صلاحالدين را خواهند داشت.
در اين ميان روز گذشته نيز وزارت خارجه قطر موفقيت تلاشهاي ميانجيگري مشترك قطر با مصر و امريكا بين اشغالگران و جنبش حماس را با دستيابي به يك توافق آتشبس بشردوستانه كه به مدت چهار روز ادامه دارد و قابل تمديد است، تاييد كرد.
براساس گزارش الجزيره، وزارت خارجه قطر گفت: اين توافق شامل تبادل ۵۰ زن و كودك اسير در غزه در ازاي آزادي زنان و كودكان فلسطيني توسط اسراييل است. تعداد آزادشدگان در مراحل بعدي اجراي توافق افزايش خواهد يافت.
طبق گفته اين وزارتخانه، اين آتشبس اجازه ورود تعداد بيشتري از كمكهاي بشردوستانه، از جمله سوخت براي نيازهاي انساني و بشردوستانه را ميدهد. دولت قطر بر ادامه تلاشهاي ديپلماتيك خود براي كاهش تشديد تنش، توقف خونريزي و حفاظت از غيرنظاميان را تاكيد ميكند.
ادعاي تازه اسراييل در مورد جنگ غزه
در همين رابطه و درحالي كه سهشنبه شب در جلسه كابينه رژيم صهيونيستي اختلافنظرهايي درخصوص توافق وجود داشته و گفته ميشود كه چند نفر از وزراي تندرو مخالف توافق با حماس بودهاند، دولت نتانياهو با صدور بيانيهاي با طرح كلي اولين مرحله از تبادل اسرا موافقت كرد كه براساس آن طي چهار روز دستكم ۵۰ زن و كودك اسير صهيونيستي آزاد ميشوند و در اين چهار روز آتشبس موقت برقرار خواهد بود.
در اين بيانيه همچنين آمده است كه با آزادي هر ۱۰ اسير بيشتر، يك روز به مدت زمان آتشبس افزوده خواهد شد. با اين حال دولت نتانياهو مدعي شده كابينه، ارتش و نيروهاي امنيتي تا زمان بازگرداندن همه اسرا، نابودي حماس و تضمين عدم هرگونه تهديد مجدد عليه رژيم صهيونيستي از سوي نوار غزه، جنگ را ادامه ميدهند.
در اين ميان برخي رسانههاي صهيونيستي گزارش دادهاند كه تقريبا تمامي وزراي كابينه نتانياهو غير از سه وزير تندرو از حزب قدرت يهود با اين توافق موافقت كردهاند. اين درحالي است كه اسموتريچ وزير دارايي اسراييل به عنوان رهبر حزب راستگراي صهيونيسم مذهبي به همراه دو وزير ديگر از اين حزب پس از تماس با مقامات امنيتي و نظامي دست از مخالفت كشيده و درنهايت به توافق راي دادهاند.
پيام اميرعبداللهيان از بيروت
در همين راستا لازم به ذكر است علاوه بر استقبال برخي كشورها از توافق صورت گرفته، حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه كشورمان نيز روز گذشته به لبنان سفر و در جمع خبرنگاران در بيروت تاكيد كرد: با گذشت ۶ هفته از مقاومت قهرمانانه در غزه ثابت شد كه زمان به سود رژيم صهيونيستي نيست. وي با بيان اينكه ملت فلسطين خودش سرنوشت غزه و فلسطين را تعيين خواهد كرد، گفت: ما از رهبران مقاومت شنيدهايم تا به نتيجه رسيدن مقابله با اشغالگري و آزادي كامل ملت فلسطين دستان مقاومت روي ماشه باقي خواهد ماند.
اميرعبداللهيان تصريح كرد: ما امروز در بيروت هستيم تا در رايزني با مقامات لبنان درباره امنيت حداكثري منطقه و احقاق حقوق ملت فلسطين گفتوگو كنيم. همچنين 6 هفته مقاومت در غزه اثبات كرد كه بازنده قطعي اين جنگ امريكا و رژيم صهيونيستي بودند.
صحبتهاي اميرعبداللهيان روز گذشته درحالي انجام شد كه موسي ابومرزوق، عضو دفتر سياسي حماس با بيان اينكه آتشبس از امروز (پنجشنبه) در ساعت 10 صبح اجرايي ميشود، گفت كه اغلب ۵۰ اسيري كه آزاد خواهند شد تابعيت خارجي دارند. به گفته اين مقام ارشد حماس در ازاي هر يك اسير صهيونيستي نزد ما سه اسير فلسطيني از زندانهاي اشغالگر آزاد خواهند شد. ما زندان نداريم و اسراي موجود نزد ما در منازل فلسطينيها هستند و به همين دليل هنگام بمباران خانهها اسرا كشته شدند. همه اسراي فلسطيني در زندانهاي رژيم صهيونيستي آزاد خواهند شد و ما آماده برقراري آتشبس و تبادل اسرا هستيم.
علاوه بر اين احمد عبدالهادي، نماينده جنبش حماس در لبنان در يك نشست خبري در فرودگاه بينالمللي رفيق حريري كه حسين اميرعبداللهيان، وزير خارجه ايران نيز در آن حضور داشت، روز گذشته اعلام كرد: وزير خارجه ايران در سفر اولش اين پيام را به دشمن و حاميان آن رساند كه تهران در كنار ملت فلسطين و مقاومت آن ايستاده است. سفر امروز وزير خارجه ايران در زمان مهمي انجام شد، زيرا مقاومت پيروزيهاي بزرگي عليه رژيم صهيونيستي در جنگ زميني محقق كرد. مقاومت فلسطين توانسته است ضمن كسب پيروزيهاي بزرگ، دشمن را بدون دستيابي به هيچ موفقيتي وادار به پذيرش آتشبس كند. نماينده حماس همچنين تصريح كرده، پيروزي اخير با حمايت محور مقاومت و در راس آن جمهوري اسلامي ايران حاصل شده است.
شكافها در واشنگتن و تلآويو
درحالي روز سهشنبه اسماعيل هنيه، رييس دفتر سياسي حماس و همچنين برخي ديگر از رهبران ارشد اين جنبش اعلام كرده بودند كه به يك توافق براي تبادل اسرا نزديك شدهايم، آمارهاي منتشر شده نشان ميدهد كه در ظرف مدت 24 ساعت يعني از سهشنبه تا چهارشنبه به واسطه تداوم حملات اسراييل به نوار غزه بيش از 200 نفر جان خود را ازدست داده و وضعيت بيمارستانها و مراكز درماني غزه نيز بسيار وخيم اعلام شده است. در همين رابطه در طول چهل و هفت روز گذشته بيش از 14 هزار نفر در نوار غزه به شهادت رسيدهاند كه 5600 نفر از آنها كودك هستند.
به همين دليل كارشناسان معتقدند كه رژيم صهيونيستي به واسطه فشارهاي داخلي و خارجي فعلا مجبور به برقراري آتشبس شده و اين نگراني وجود دارد كه آتشبس 4 روزه شكننده بوده و تمديد نشود. در اين رابطه خبرگزاري يورونيوز در گزارشي آورده است: از ابتداي بحران غزه، بسياري در داخل اسراييل، بنيامين نتانياهو را مقصر اين وضعيت ميدانستند و دولتش را به خاطر شكست اطلاعاتي در پيشبيني حمله حماس و همچنين درگير كردن اين رژيم در بحرانهاي داخلي و دوقطبيسازي در جامعه اسراييل مورد انتقاد قرار دادهاند. در واقع از همان فرداي حمله حماس به اسراييل، بسياري او را تحت فشار قرار دادند كه هرچه سريعتر با اين جنبش فلسطيني به توافقي دست يابد كه زمينهساز آزادي اسرا شود. در همين حال خانواده اين اسرا هم تجمعات فراواني برگزار كرده و از دولت خواستهاند آنها را از نوار غزه خارج كند.
همچنين امريكا تلاش بسياري كرده تا زمينه براي اجراي اين توافق و آزادي اسرا و شهروندان خود را فراهم سازد. در نتيجه توافق نتانياهو با حماس ميتواند او را از اين فشارهاي داخلي و بينالمللي نزد متحدانش راحت كند، اما در مقابل متحدان داخلي او و به ويژه كساني كه در كابينه دست راستي وي حضور دارند كاملا با هرگونه توافق و امتياز دادن به حماس مخالف هستند،
چراكه پيشتر بتسلئيل اسموتريچ، وزير دارايي كابينه نتانياهو از ارتش اسراييل خواسته بود كه «وحشيانه به حماس ضربه بزند و به موضوع اسرا توجهي نكند.» اظهارات اين وزير اسراييلي بيانگر ديدگاهي در ميان تندروهاي اسراييلي است كه تصور ميكنند هرگونه توافق با حماس ميتواند نشانهاي از ضعف اسراييل در مقابل گروههاي فلسطيني و دشمنان اين رژيم باشد.
از سوي ديگر روزنامه نيويورك تايمز امريكا نيز در گزارشي با اشاره به توافق صورت گرفته به نقل از يك مقام ارشد كاخ سفيد اعلام كرد كه وقفه در جنگ يك گام به سمت پيشرفت نهايي براي صلح است اما براي چنين احتمالي راه درازي در پيش است. اين روزنامه در ادامه گزارش خود آورده است: پذيرفتن شروط توافق آزادي اسرا از سوي اسراييل در اواخر روز سهشنبه نشاندهنده فشار شديد دولت بايدن براي دستيابي به توافقي بود كه طبق آن برخي افراد تحت اسارت حماس آزاد شده و فرصتهاي بالقوه درازمدت براي كاهش تنش ايجاد ميشود. تاييد اوليه توافق از سوي كابينه اسراييل پس از آن صورت گرفت كه يك گروه مخفي از مشاوران ارشد بايدن طي چند هفته گذشته به شدت روي مذاكرات با مشاركت دوحه، قاهره و تلآويو كار كرد. با اين حال اين توافق در شرايطي صورت گرفته كه
دو دستگي بين دموكراتها به علت سياست بايدن درقبال اسراييل افزايش مييابد؛ زيرا آمار تلفات غيرنظامي در غزه بالا ميرود و نظرسنجيها پيش از انتخابات رياستجمهوري ۲۰۲۴ نشان ميدهد كه رضايت از عملكرد بايدن براي مديريت اين بحران وجود ندارد.