به بهانه درگذشت ديپلمات سرشناس امريكايي
ماجراي حضور كیسينجر و ديكتاتور آرژانتين در رختكن تيم پرو
آيا كیسينجر پايهگذار سبك كاتناچيو بود؟
وزير امور خارجه سابق امريكا قبل از شكست بزرگ سال 1978 از رختكن پرو بازديد كرد و مدعي شد تاكتيكهايي را ابداع كرده است كه مقدمه كاتناچيو است!
به گزارش روزنامه اعتماد و به نقل از گاردين، آخرين بازي مرحله گروهي دوم جام جهاني 1978 بود. پيش از اين، برزيل 3-1 لهستان را شكست داده بود كه به اين معني بود كه آرژانتين بايد با 4 گل پرو را شكست ميداد تا به فينال جام جهاني 1978 ميرسيد.
قبل از شروع، تيم پرو در رختكن خود با خورخه ويدلا، رهبر حكومت نظامي كه در سال 1976 در آرژانتين قدرت را به دست گرفته بود و هنري كیسينجر كه تا ژانويه قبل وزير امور خارجه ايالات متحده بود، ملاقات كردند. چيزي كه بازيكنان پرو در مورد اين ملاقات احساس كردند، عميقا عجيب بود.
كیسينجر كه روز چهارشنبه درگذشت، عاشق فوتبال بود و اغلب در بازيها شركت ميكرد. به عنوان مثال، در سال 1976، پس از پرواز به بريتانيا براي بحث در مورد بحران رودزيا، به همراه وزير امور خارجه، توني كراسلند كه يكي از طرفداران پرشور گريمزبي بود، براي پيروزي گريمزبي بر گيلينگهام به پارك بلوندل رفت. 8 ماه بعد، كروسلند او را به تماشاي تساوي 3-3 چلسي مقابل وولوز در ليگ دسته دوم برد. بعد از بازي او با گيجي زيادي به اتاق رختكن رفته بود.
استيو فينيستون، مهاجم چلسي گفت: «او گفت كه عاشق فوتبال است. نظرات بازيكنان از «خب كه چي رفيق؟» تا «آن آدم متحير كيست؟» متغير بود... در مجموع احترام زيادي نشان داده نشد.»
اما آنچه در روزاريو اتفاق افتاد، شومتر بود. هكتور چومپيتاز، كاپيتان وقت پرو گفت: «به نظر ميرسيد كه آنها فقط براي خوشامدگويي به ما آنجا بودند. آنها همچنين گفتند كه اميدوارند بازي خوبي باشد زيرا انتظارات زيادي در بين مردم آرژانتين وجود داشت. براي ما آرزوي موفقيت كرد و تمام شد. ما شروع كرديم به نگاه كردن به يكديگر و فكر كرديم: آيا آنها نبايد الان به جاي رختكن ما به رختكن آرژانتين ميرفتند؟ چه خبر است؟ يعني براي ما آرزوي خوشبختي كردند؟ چرا؟ اين ما را به تعجب واداشت.» دفتر كیسينجر گفت كه او چيزي از اين حادثه «به ياد نميآورد.»
آرژانتين در ادامه با نتيجه 6-0 پيروز شد كه باعث افزايش تعجب شد. شواهد غيرمستقيم زيادي براي رفع مشكل وجود دارد: ادعاهاي اثبات نشده مبني بر اينكه دولت آرژانتين 35 هزار تن غلات و احتمالا مقداري اسلحه به پرو ارسال كرده است و بانك مركزي آرژانتين 50 ميليون دلار از داراييهاي مسدود شده پرو را آزاد كرده است، اينها نگرانكنندهترين ادعاهايي بود كه توسط يك سناتور پرويي، ژنرال لدسما، به قاضي بوئنوس آيرس در سال 2012 مبني بر تقلب در اين مسابقه به عنوان بخشي از عمليات كندور گفت. كندور طرحي شوم به اين معني بود كه ديكتاتوريهاي امريكاي جنوبي مخالفان خود را شكنجه ميكردند و كسينجر در آن دخيل بود. ويدلا در ازاي آن 13 زنداني از پرو را پذيرفت.
«آيا تحت فشار بوديم؟ بله، ما تحت فشار بوديم. فشار از سوي دولت. از دولت گرفته تا مديران تيم، از مديران تيم تا مربيان.»
شايد اين درست باشد، اما هر كسي كه بازي را تماشا ميكند از اين ايده نااميد خواهد شد. پرو در نيمه اول به تيرك دروازه زد و دروازهبان آنها، رامون كويروگا، چندين سيو خوب انجام داد. براي چشمان بيطرف به نظر ميرسد كه پروي بيانگيزه در نيمه دوم تحت فشار حملات بيامان آرژانتين و تماشاگران خشن ميزبان پژمرده شد.
در مورد حضور كیسينجر، (او يكي از متحدان ويدلا بود) بنا بر گزارشها، او پس از كودتاي 1976 به او گفت: «اگر كارهايي وجود دارد كه بايد انجام شود، بايد آنها را سريع انجام بدهيد.»
به عنوان پسري كه در باواريا بزرگ شده بود او طرفدار باشگاه زادگاهش، گروتر فورت بود كه سه بار بين سالهاي 1916 و 1929 قهرمان آلمان شد. هنگامي كه در سال 1969 مشاور امنيتي ريچارد نيكسون شد، كاركنان گزارشهايي را در اين مورد ارائه ميكردند.
او ابتدا به عنوان دروازهبان و سپس پس از شكستن استخوان دست، به عنوان مهاجم فوتبال بازي كرده بود. او تاكتيكهاي جديدي ابداع كرد كه برايان كيلميد در كتابش The Games Do Count ادعا كرده كه كه پايهگذار كاتناچيو بوده است. او ميگويد: «سيستم اين بود كه ديگر تيمها را با سيستم دفاعي و با نگه داشتن افراد زيادي به عنوان مدافع، ديوانه كند. وقتي 10 بازيكن مقابل دروازه خودي صف آرايي ميكنند، گلزني بسيار سخت است. اينكه هدف براي او مهمتر از وسيله بود، چندان جاي تعجب ندارد.»
اگرچه فرار خانوادهاش به امريكا براي فرار از آزار نازيها او را از فوتبال دور كرد، اما كسينجر همچنان آن را ابزاري مفيد براي ديپلماسي ميدانست، بهويژه با لئونيد برژنف كه با او در اجلاسي در مسكو در سال 1973 گفتوگوي طولاني درباره گارينچا داشت. در سال 1969 در كوبا، زمينهاي فوتبال را روي عكسهاي هواپيماهاي جاسوسي در كوبا ميديد كه باعث شد متوجه شود نيروهاي شوروي در جزيره مستقر هستند. او در سال 1974 به ژائو هاولانژ كمك كرد تا استنلي روس را به عنوان رييس فيفا بركنار كند و يكسال بعد ترتيب انتقال پله به نيويورك كاسموس را داد. هر دو به عنوان بخشي از يك برنامه گستردهتر براي بهبود روابط بين ايالات متحده و برزيل.
با اين حال هاولانژ با كیسينجر اختلاف داشت، ظاهرا به خاطر ناكامي ايالات متحده براي گرفتن ميزباني جام جهاني 1986. كیسينجر همچنين او را متهم كرد كه در بازي مرحله دوم جام جهاني 1974 كه هلند 2-0 برزيل را شكست داد، دخالت كرده است. در آن زمان، شهرت او به حدي بود كه هر جا چرخدندهاي در چرخدندهاي ميچرخيد ميشد او را متهم كرد كه در چرخش آنها نقش داشته! و چرا با توجه به اينكه او يكي از اولين شخصيتهاي ارشدي بود كه پتانسيل ورزش جهان را در سياست تشخيص داد، آنها را در فوتبال تغيير نداد؟