خبرگزاري رويترز در گزارشي اختصاصي مدعي است كه چهار منبع ايراني و يك ديپلمات آگاه به اين خبرگزاري اطلاع دادهاند كه مقامات چيني از همتايان ايراني خود خواستهاند تا در مهار حملات انصارالله يمن به كشتيها در درياي سرخ كمك كنند، در غير اين صورت خطر آسيب به روابط تجاري ايران با پكن وجود دارد.
منابع ايراني گفتند كه بحث در مورد حملات و تجارت بين چين و ايران در چندين نشست اخير در پكن و تهران انجام شده است. رويترز مدعي است كه مقامهاي ايران از ارايه جزييات درباره زمان برگزاري اين نشست و شركتكنندگان خودداري كردند. طبق ادعاي رويترز، چين به ايران هشدار داده است اگر به هر نحوي به منافع پكن آسيب وارد شود، بر تجارت آن با تهران تاثير ميگذارد. يكي از مقامات ايراني كه در جريان مذاكرات قرار گرفته است و به شرط فاش نشدن نامش به رويترز گفت كه چين از ايران خواسته تا انصارالله يمن را به خويشتنداري دعوت كند. اين منابع ايراني همچنين اذعان داشتند كه بحث در مورد حملات و تجارت بين چين و ايران در چندين نشست اخير در پكن و تهران انجام شده است هر چند آنها از ارايه جزييات درباره زمان وقوع و شركتكنندگان در آن خودداري كردند. حملاتي كه انصارالله يمن در حمايت از فلسطينيهاي غزه انجام ميدهند، با ايجاد اختلال در مسير تجاري كليدي بين آسيا و اروپا كه به طور گسترده از سوي كشتيهاي چيني مورد استفاده قرار ميگيرد، هزينه حمل و نقل و بيمه را بالا برده است. اين چهار منبع ايراني گفتند، با اين حال، مقامات چيني هيچ اطلاعاتي در مورد جزييات اينكه چگونه روابط تجاري پكن با ايران ممكن است تحت تاثير حملات انصارالله قرار گيرد، ارايه نكردند. درحالي كه چين در دهه گذشته بزرگترين شريك تجاري ايران بوده است، روابط تجاري دو كشور نامتعادل است. براي مثال، طبق دادههاي رديابي نفتكشهاي شركت تحليل تجاري كپلر، پالايشگاههاي نفت چين، بيش از 90درصد از صادرات نفت ايران را در سال گذشته خريداري كردند، زيرا تحريمهاي ايالاتمتحده بسياري از مشتريان ديگر را دور نگه داشت و شركتهاي چيني از تخفيفهاي سنگين سود بردند. با اين حال، به عقيده كارشناسان حوزه انرژي، نفت ايران تنها 10درصد از واردات نفت خام چين را به خود اختصاص ميدهد و پكن مجموعهاي از تامينكنندگان انرژي دارد كه ميتوانند كمبودها را از جاهاي ديگر برطرف كنند. منابع ايراني گفتند كه پكن به صراحت اعلام كرده است كه اگر به كشتيهاي مرتبط با چين آسيب وارد شود، يا منافع اين كشور به هر نحوي تحت تاثير قرار گيرد، از تهران بسيار نااميد خواهد شد. يكي از اين مقامات ايراني اذعان داشت، درحالي كه چين براي ايران مهم است، تهران در غزه، لبنان، سوريه و عراق، به جز انصارالله در يمن، متحداني دارد و اتحادها و اولويتهاي منطقهاياش نقش عمدهاي در تصميمگيري اين بازيگر خواهد داشت. وزارت خارجه چين در پاسخ به پرسشي درباره ديدار با مقامهاي ايران براي بحث در مورد حملات درياي سرخ، گفت: چين دوست صميمي كشورهاي خاورميانه است و متعهد به ارتقاي امنيت و ثبات منطقه و به دنبال توسعه و رفاه مشترك است. اين نهاد به رويترز گفته است كه چين قويا از كشورهاي خاورميانه در تقويت استقلال راهبردي خود و اتحاد و همكاري براي حل مسائل امنيتي منطقه حمايت ميكند. از سوي ديگر، مقام ارشد ايراني به رويترز گفت كه اگرچه مقامات چيني نگرانيهاي خود را به طور كامل در اين ديدارها مورد بحث قرار دادند، آنها هرگز به هيچ درخواستي از سوي واشنگتن اشاره نكردند.
عبور درياي سرخ از نقطه جوش!
با توجه به تحولات اخير، به نظر ميرسد هيچ حكم يا روند ديپلماتيكي نتوانسته از تنشها در خاورميانه جلوگيري كند. اين درحالي است كه خطر منطقهاي و حتي جهاني شدن جنگ غزه بيش از پيش جدي شده است. با اين اوصاف و تحولات، به نظر ميرسد روزها و هفتههاي آينده منطقه ميتواند شاهد تشديد تنش در همه سطوح باشد. در تازهترين دور از اين تنشها، شهرخان يونس در نوار غزه زير شديدترين بمبارانها شب را به صبح رسانده است و اكنون رويترز به نقل از آژانسهاي دريايي و سنتكام گزارش ميدهد يك نفتكش در خليج عدن پس از حمله موشكي انصارالله يمن در شامگاه جمعه دچار آتشسوزي شده است.
سخنگوي انصارالله يمن نيز ضمن تاييد اين رخداد اذعان داشت كه اين حمله در حمايت از «مردم فلسطين» و در پاسخ به «تجاوز امريكايي-انگليسي به كشورمان» صورت گرفته است.
مالك اين كشتي، شركت ترافيگورا، در بيانه خود تاكيد كرد كه كشتي مارلين لواندا روز جمعه حين عبور از درياي سرخ مورد اصابت موشك قرار گرفت. اين بيانيه افزود كه تجهيزات اطفاي حريق براي مهار و كنترل آتشسوزي ناشي از يك مخزن بار در سمت راست آن مستقر است. ترافيگورا، شركتي بازرگاني كه دفاتري در لندن دارد، گفت كه هنوز با اين نفتكش در حال سوختن 250 متري در تماس است. مقامات امريكايي نيز به انبيسي نيوز گفتند كه خدمه براي احتياط سوار قايقهاي نجات شدند اما هيچ آسيبي گزارش نشده است. گفته ميشود كه نفتكش با مايع قابل اشتعال نفتا پر شده است كه اين امر ميتواند خطر آتشسوزي و غرق شدن را حتي محتملتر كند. اسكاي نيوز نيز به نقل از مقامات نظامي ايالاتمتحده گزارش داد كه ناوشكن يواساس كارني و ناوچهاي فرانسوي به تماسهاي اين نفتكش براي كمك پاسخ دادند. براساس گزارش عمليات تجارت دريايي بريتانيا (UKMTO) كه بر اين منطقه نظارت دارد، اين حادثه در 60 مايلي جنوب شرقي عدن در يمن رخ داده است.
اطلاعات آتشسوزي ناسا براي سيستم مديريت منابع (FIRMS) روز جمعه آتشسوزي را در ميانه خليج عدن در نزديكي آخرين مكان شناخته شده مارلين لواندا شناسايي كرد. به گفته فرماندهي مركزي ايالاتمتحده، ناوشكن يواساس كارني در همان روز يك موشك بالستيك ضد كشتي نيروهاي انصارالله را كه ناو جنگي امريكا را هدف قرار داده بود، ساقط كرد. طبق اعلام سنتكام، اين حمله خسارت يا تلفاتي در بر نداشت. پس از هشدار دولت بايدن و متحدانش مبني بر اينكه اين گروه عواقب حملات خود را در خط كشتيراني بينالمللي متحمل خواهد شد، ايالاتمتحده و بريتانيا حملاتي را عليه اهداف انصارالله در يمن انجام دادهاند. مقامات انصارالله گفتهاند تا زماني كه جنگ بين اسراييل و حماس در غزه به پايان نرسد، حملات خود را متوقف نميكنند. عبدالمالك الحوثي، رهبر انصارالله يمن نيز در سخناني گفت: «مقابله مستقيم با امريكا مايه افتخار و بركت است.»
اين حملات برخي از بزرگترين شركتهاي كشتيراني و نفتي جهان را مجبور كرده تا ترانزيت را از يكي از مهمترين مسيرهاي تجارت دريايي جهان متوقف كنند و نفتكشها و كشتيهاي كانتينري به جاي عبور از كانال سوئز، هزاران مايل به مسيرهاي كشتيراني بينالمللي ميافزايند و مسير دماغه اميد نيك در جنوب آفريقا را ميپيمايند.
سيانان نيز مدعي شد كه مقامات اطلاعاتي امريكا بارها ايران را به حمايت از انصارالله يمن براي حملات به كشتيراني در درياي سرخ و خليج عدن متهم كرده است، ادعايي كه مقامات ايران آن را رد ميكنند.
ادعاي اسراييل و كمكهايي كه متوقف شد
به گزارش نيويورك تايمز، در ادامه تحولات مربوط به جنگ غزه، پس از اينكه اسراييل ادعا كرد كه برخي از كاركنان سازمان ملل در حملات 7 اكتبر حماس به اسراييل دست داشتهاند، ايالاتمتحده كمك مالي به آژانس سازمان ملل را متوقف كرده است.
در همين راستا، آژانس آوارگان فلسطيني سازمان ملل متحد ميگويد كه تحقيقاتي را در مورد برخي از كاركناني كه اسراييل ادعا ميكند در حملات 7 اكتبر حماس به اسراييل دست داشتهاند، آغاز كرده و روابط خود را با آن كاركنان نيز قطع كرده است.
فيليپ لازاريني، كميسر كل آژانس امداد و كار سازمان ملل براي آوارگان فلسطيني در خاور نزديك (آنروا) روز جمعه اذعان داشت كه مقامات رژيم اسراييل اطلاعاتي را در مورد ادعاي دخالت چند كارمند در حملات 7 اكتبر حماس به اسراييل دراختيار آنروا قرار دادهاند.
لازاريني افزود كه براي محافظت از توانايي آژانس در ارايه كمكهاي بشردوستانه، تصميم گرفته است كه قراردادهاي اين كاركنان را فورا فسخ كرده و تحقيقاتي را آغاز كند تا بدون تاخير حقيقت مشخص شود.
لازاريني تعداد كارمنداني كه ادعا ميشود در اين حملات دخيل بودهاند و ماهيت دخالت ادعايي آنها را فاش نكرد. او گفت، با اين حال، هر كارمند آنروا كه در حملات 7 اكتبر حماس به اسراييل دست داشته باشد، ازجمله از طريق پيگرد كيفري، پاسخگو خواهد بود.
به گزارش آسوشيتدپرس به نقل از استفان دوجاريك، سخنگوي دبيركل سازمان ملل، آنتونيو گوترش از اين خبر ادعايي وحشتزده شد. او افزود كه دبيركل سازمان ملل متحد از لازاريني خواسته است تا تحقيقاتي را انجام دهد تا اطمينان حاصل شود كه هر يك از كارمندان آنروا كه در حملات 7 اكتبر نقش داشته است، براي تعقيب كيفري احتمالي به مراجع مربوطه ارجاع داده شوند. وزارت خارجه ايالاتمتحده نيز در اطلاعيهاي گفت كه از اين اتهامات كه به گفته اين وزارتخانه، مربوط به 12 كارمند آنروا است، نگران است و افزود تا
زماني كه به اتهامات رسيدگي نشود، هيچ كمك مالي اضافي به آنروا ارايه نخواهد كرد. همچنين، با افزايش نگراني از تشديد تنش، گزارشها حاكي از آن است جو بايدن قصد دارد اقدامي تازه براي آتشبس موقت در غزه را به كار گيرد. در همين رابطه، به گزارش نيويورك تايمز، ويليام برنز، رييس سيا، قصد دارد اين هفته با ديويد بارنيا، رييس موساد و همتاي مصري خود عباس كامل و نخستوزير قطر در اروپا ديدار كند تا بتواند توافقي را براي آزادي اسراي اسراييلي در دست حماس و ايجاد وقفه در جريان نبرد به دست آورد. هر توافق جديدي احتمالا شامل آزادي مرحلهاي اسرا خواهد بود، اگرچه كاخ سفيد به توافق بلندپروازانهتري اميد دارد؛ توافقي كه زمينهساز آزادي همه اسرا شود.