هراس از بحران انرژي؛ عامل همگرايي غرب در درياي سرخ

طبق شواهد موجود، اخيرا جلسه‎اي با حضور نمايندگان كشورهاي فرانسه، ايتاليا، آلمان، دانمارك، سوئد، نيوزيلند، استراليا، ژاپن، يونان، بلژيك و سنگاپور در واشنگتن برگزار شد و امريكا جزيياتي از عمليات امريكايي- بريتانيايي «نگهبان رفاه» را به آگاهي آنان رساند و از كشورهاي شركت‌كننده در عمليات خواسته شد كه در عمليات تهاجمي نيز مشاركت كنند. در حال حاضر فقط نيروهاي امريكايي و بريتانيايي مواضع حوثي‎هاي يمن را مورد حمله موشكي قرار مي‎دهند.  امريكايي‎ها مدعي‎اند حملات عليه مناطق غيرنظامي انجام نخواهد شد و فقط تاسيسات نظامي چريك‎هاي حوثي در غرب يمن مورد هدف قرار خواهند گرفت. نيروهاي ارتش يمن نيز متعهد شده‌اند تا زماني كه رژيم اسراييل حملات خود به غزه را متوقف نكند، حملات به كشتي‌هاي اين رژيم يا كشتي‌هاي عازم سرزمين‌هاي اشغالي را در درياي سرخ ادامه خواهند داد. كشتيراني در خليج عدن و درياي سرخ براي ساير كشتي‌ها آزاد است و آنها از امنيت كامل برخوردار هستند. به گفته اين كشور بخشي از تلاش گسترده براي حفاظت از امنيت ناوبري تجاري بين‎المللي است. امريكايي‎ها به كشورهاي فوق گفتند كه مشاركت آنها لزوما جنگي نخواهد بود، بلكه مي‎توانند با تامين تداركات، پرسنل يا وسايل در اين عمليات مشاركت كرده يا حتي با انتشار بيانيه از عمليات تهاجمي حمايت سياسي كنند.  جوزپ بورل، مسوول سياست خارجي اتحاديه اروپا در سومين اجلاس وزيران اتحاديه اروپا و اقيانوس آرام در بروكسل اعلام كرد كه اين اتحاديه در حال برنامه‌ريزي يك ماموريت «صرفا دفاعي» و براي محافظت از كشتي‎هاي تجاري در برابر حملات حوثي‎ها (انصارالله يمن) در درياي سرخ است. اختلال در تردد آزاد كشتي‎ها پيامدهايي فراتر از خسارات اقتصادي دارد. اين مساله فقط به دلار يا زمان مربوط نمي‎شود، بلكه مربوط به صلح و ثبات است. به همين دليل است كه ما فعالانه با شركاي بين‎المللي خود براي بازگرداندن امنيت دريايي در درياي سرخ همكاري مي‎كنيم. ما در حال كار روي عمليات دريايي جديد هستيم. هدف ما حمله نيست، فقط دفاع است.  در يونان منابع وزارت دفاع با اشاره به عمليات اروپايي Aspides (كلمه يوناني به معني سپر) تاكيد دارند مشاركت يونان جنبه دفاعي خواهد داشت. ماموريت ناوچه يوناني كه در عمليات اتحاديه اروپا مشاركت خواهد كرد، اسكورت و دفاع از كشتي‎هاي تجاري است. ناوچه يوناني در فاصله كمتر از 100 متر در كنار كشتي تجاري حركت كرده و در صورت حمله توسط موشك يا پهپاد، با استفاده از سامانه Phalanx اين حملات را خنثي خواهد كرد. يونان مدعي است مشاركت در عمليات Aspides نقش بين‎المللي يونان را ارتقا بخشيده و به تقويت سياست مشترك دفاعي اتحاديه اروپا كمك مي‎كند.  تركيب نيروي اروپايي عمليات Aspides قرار است در اجلاس شوراي امور خارجي اتحاديه اروپا، در 19 فوريه و چند روز پيش از اجلاس سران اتحاديه اروپا براي اتخاذ تصميمات نهايي مشخص شود. منابع دفاعي اعلام كردند پيشنهاد وزير دفاع در اجلاس شوراي وزراي دفاع اتحاديه اروپا مبني بر انتخاب فرماندهي عمليات اتحاديه اروپا در لاريسا مورد استقبال همتايان اروپايي وي قرار گرفت.  وزير دفاع يونان اعلام كرده در اجلاس غيررسمي شوراي وزراي دفاع اتحاديه اروپا و طي بحث درباره عمليات اروپايي Aspides در درياي سرخ، پيشنهاد يونان براي انتخاب فرماندهي عمليات اروپايي واقع در شهر لاريسا را به‎ عنوان مقر فرماندهي عمليات Aspides ارايه كرده كه به‌طور مثبت پذيرفته شد.  انتظار مي‎رود در دور اول، كشورهاي فرانسه و ايتاليا اين ماموريت را بر‌‌عهده گيرند. عمليات «ايريني» جهت نظارت بر تحريم تسليحاتي ليبي، الگوي مديريت عمليات Aspides خواهد بود و بنابراين فرماندهي در دريا به صورت ادواري بين كشورهايي كه ابراز تمايل كردند، تقسيم خواهد شد. تاكنون كشورهاي بلژيك، ايتاليا، يونان، فرانسه و آلمان براي شركت در عمليات Aspides ابراز تمايل كردند.  با ادامه بحران رسيدن قيمت جهاني گازوييل به بالاترين رقم خود در سه ماهه اخير در بحبوحه اختلالات حمل و نقل در درياي سرخ، انعطاف‌پذيري اقتصادهاي اتحاديه اروپا را زير سوال برده است. افزايش قيمت‌ها منعكس‌كننده اين نگراني تجار است كه اختلال در حركت كشتي‌ها در درياي سرخ هزينه‌هاي سوخت را براي مصرف‌كنندگان بالا مي‌برد و عرضه كالاهاي حياتي از آسيا به اتحاديه اروپا، يكي از بزرگ‎ترين واردكنندگان فرآورده‌هاي نفتي جهان را مختل مي‌كند. معاملات آتي گازوييل كه معيار جهاني قيمت‌هاي گازوييل محسوب مي‌شود، طي يك ماه 15درصد افزايش يافته و به 845 دلار در هر تن رسيده است.  با توجه به اينكه بسياري از نفتكش‎ها اكنون از مسير درياي سرخ به‎ علت حملات نظاميان حوثي اجتناب مي‌كنند، حمل گازوييل از آسيا به اتحاديه اروپا گران‌تر شده است، زيرا نرخ حمل‌ونقل و بيمه افزايش يافته و كشتي‌ها سفرهاي طولاني‌تري را در آفريقا انجام مي‌دهند. تعمير و نگهداري برخي پالايشگاه‌ها در امريكا نيز باعث كاهش عرضه به آن سوي اقيانوس اطلس و افزايش قيمت‌هاي آتي و خرده‌فروشي خواهد شد. اين امر اروپا را بيشتر به بشكه‌هاي شرق سوئز وابسته مي‌كند و به همين دليل است كه اختلالات حمل و نقل در مسير درياي سرخ تاثير زيادي خواهد داشت.  شركت سي‌ام‌اي سي‌جي‌ام دريانوردي فرانسوي تردد كشتي‌هاي خود را از باب‌المندب به ‎علت وجود خطر‌هاي امنيتي به تعليق درآورد. اين تصميم در پي هدف قرار دادن كشتي‌هاي بيشتري طي هفته گذشته در نزديكي درياي سرخ، از‌جمله كاروان كشتي‌هاي اين شركت اتخاذ شد.اين شركت نيز به شركت‌هاي باربري بزرگي پيوست كه تردد كشتي‌هاي‌شان را در جنوب درياي سرخ به تعليق درآوردند. اين امر موجب شده است راه اصلي براي بازرگاني دريايي بين آسيا و اروپا تعطيل شود. اين شركت كه يكي از بزرگ‎ترين خطوط باربري جهان است مسير برخي كشتي‌هاي خود را به سمت آفريقا تغيير داده بود.
تحليلگر  امور  بين‎الملل