آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گزارش اخير خود مدعي شد
كاهش ذخاير اورانيوم 60 درصدي ايران
آژانس بين‌المللي انرژي اتمي روز دوشنبه در اطلاعيه‌اي مدعي شد كه ايران در ماه جولاي 4/6 كيلوگرم از اورانيوم 60 درصدي را با اورانيوم 20 درصد رقيق كرده است. دولت بايدن اميدوار است كه در آستانه انتخابات رياست‌جمهوري سال آينده از هرگونه بحران بزرگ با تهران جلوگيري كند. منتقدان دولت بايدن در واشنگتن و جاهاي ديگر مي‌گويند كه ايالات متحده به رهبري بايدن با ايران بر سر برنامه هسته‌اي مماشات كرده است. اين منتقدان مدعي هستند كه تهران، ايالات متحده را دور زده و با ارسال سلاح به روسيه عملا ايالات متحده را تحت فشار قرار داده است. ايران همواره ارسال سلاح و تجهيزات به روسيه براي استفاده در جنگ اوكراين را تكذيب كرده است.
از سوي ديگر، به ادعاي آژانس، ايران هنوز مواد لازم براي گريز هسته‌اي را در اختيار دارد. با اين حال، با رقيق كردن مقداري از اورانيوم 60 درصدي خود در هفته‌هاي اخير به مواد با عيار پايين‌تر، ذخيره آن براي اولين‌بار از زمان شروع توليد سوخت هسته‌اي 60 درصد در سال 2021 كاهش يافت. تصميم ايران براي كاهش ذخاير 60 درصد سوخت هسته‌اي خود در حالي صورت مي‌گيرد كه نيروهاي مقاومت در منطقه كه غرب مدعي حمايت ايران از آنهاست، در سراسر خاورميانه با اسراييل و ايالات متحده درگير نبرد هستند. از حملات انصارالله يمن به كشتي‌هاي مرتبط به رژيم اسراييل و حاميان غربي آن در درياي سرخ گرفته تا درگيري‌هاي اسراييل با حزب‌الله در مرز لبنان و درگيري با حماس در غزه، همه از حمايت معنوي ايران برخوردارند و تهران گفته است كه آنها حق دفاع از خود در برابر اشغالگري را دارند. آژانس بين‌المللي انرژي اتمي در گزارش سه ماهه محرمانه خود كه روز دوشنبه به كشورهاي عضو ارسال شد، مدعي شد كه ايران از اواخر اكتبر ذخاير اورانيوم 60 درصد غني شده خود را به ميزان 8/6 كيلوگرم به 5/121 كيلوگرم كاهش داده است. مقامات امريكايي مدعي‌اند كمتر از دو هفته طول مي‌كشد تا ايران اين مقدار را به مواد با درجه آستانه گريز هسته‌اي، تقريبا 90 درصد تبديل كند. به ادعاي آنها، تهران تنها كشوري است كه داراي تسليحات غيرهسته‌اي است و اورانيوم 60 درصد غني شده توليد مي‌كند. طبق تعريف آژانس بين‌المللي انرژي اتمي، ايران براي گذر از آستانه گريز هسته‌اي به حداقل 42 كيلوگرم اورانيوم غني شده تا 60 درصد نياز دارد. در ماه‌هاي اخير، ايران به توليد ذخاير اورانيوم غني شده با خلوص پايين ادامه داده است و 1/145 كيلوگرم به ذخاير اورانيوم 20 درصدي خود اضافه كرد كه به ادعاي كارشناسان غربي مي‌تواند ظرف چند هفته به آستانه گريز هسته‌اي برسد. گزارش آژانس حاكي از آن است كه ايران اكنون 712 كيلوگرم اورانيوم 20 درصد غني شده دارد. ايران همواره اعلام كرده كه برنامه هسته‌اي‌اش صرفا براي اهداف صلح‌آميز است. برخي ناظران معتقدند كه كاهش اورانيوم 60 درصدي اورانيوم غني شده، به امريكا و شركاي اروپايي‌اش كه به‌طور فزاينده‌اي نگران گسترش برنامه هسته‌اي ايران شده‌اند، فرصت خواهد داد تا با تهران به تعامل برسند. در واقع كاهش سرعت انباشت اورانيوم غني شده 60 درصد در جهت درخواست كليدي واشنگتن به عنوان بخشي از گفت‌وگوهاي غيرمستقيم بين ايران و ايالات متحده با هدف كاهش تنش بين دو كشور در اوايل سال جاري حركت مي‌كند. ميزان اورانيوم 60 درصدي اضافه شده به ذخاير تهران در سه ماهه منتهي به آگوست، پايين‌ترين ميزان از زمان آغاز توليد اورانيوم غني شده ايران در بهار سال 2021 است. ايران برنامه هسته‌اي خود را در چهار سال گذشته و پس از تصميم دولت ترامپ براي خارج كردن ايالات متحده از توافق هسته‌اي ۲۰۱۵ كه كنترل‌هاي سخت، اما موقتي بر فعاليت‌هاي هسته‌اي تهران در ازاي لغو بخشي از تحريم‌هاي بين‌المللي اعمال مي‌كرد، توسعه داده، اما همواره بر صلح‌آميز بودن آن تاكيد كرده است.
وال استريت ژورنال ماه گذشته گزارش داد كه ايران كاهش انباشت اورانيوم 60 درصد غني شده خود و به‌طور بالقوه با رقيق كردن مقدار كمي از اين ماده، مسير معكوس را آغاز كرده است. در حالي كه سرعت توليد مواد شكافت‌پذير به دلايل متعددي مي‌تواند نوسان داشته باشد، تصميم براي رقيق كردن مواد نشانه واضحي بود كه تهران قصد دارد سرعت انباشت مواد را كُند كند. دولت بايدن در تلاش‌هاي خود براي احياي توافق هسته‌اي 2015 با ايران شكست خورد، توافقي كه تحريم‌هاي بين‌المللي عليه تهران را در ازاي محدوديت‌هاي شديد، اما موقتي بر فعاليت‌هاي هسته‌اي‌اش لغو كرد. تلاش براي كاهش تنش نيز در سال گذشته انجام شد كه ناشي از گفت‌وگوهاي غيرمستقيم بين مقامات ارشد ايالات متحده و ايران در عمان بود. مذاكرات غيرمستقيم پس از حمله حماس به اسراييل در 7 اكتبر پايان يافت، چراكه تهران به حمايت از حماس در حق دفاع از حقوق مردم فلسطين برخاست. ايران در سال گذشته به عنوان بخشي از تلاش‌هاي خود براي كاهش تنش، توليد اورانيوم 60 درصد خود را كاهش داده بود.