تحليل سي‌ان‌ان از تصاوير ماهواره‌اي نشان مي‌دهد جاده‌اي كه از سوي ارتش رژيم اسراييل در حال ساخت است و غزه را به دو نيم مي‌كند، به سواحل مديترانه رسيده است. مقامات اسراييلي گفته‌اند كه اين بخشي از يك طرح امنيتي براي كنترل اين سرزمين براي ماه‌ها و احتمالا سال‌هاي آينده است. سي‌ان‌ان در گزارشي به نقل از ارتش رژيم اسراييل مي‌گويد از اين جاده براي «ايجاد پايگاهي عملياتي در منطقه» استفاده مي‌كند. تصوير ماهواره‌اي از 6 مارس نشان مي‌دهد كه جاده شرقي-غربي اكنون از منطقه مرزي غزه-اسراييل به طول تقريبا 5/6 كيلومتري كشيده شده كه به تقسيم شمال غزه، از جمله شهر غزه، از جنوب منطقه محصور منجر شده است. بر اساس تجزيه و تحليل سي‌ان‌ان، حدود 2 كيلومتر شامل جاده از قبل موجود و بقيه جاده در حال ساخت است.
مختصات پلن پرحاشيه
سخنگوي ارتش رژيم اسراييل به سي‌ان‌ان گفته است كه از اين مسير براي «ايجاد يك پايگاه عملياتي در منطقه» و اجازه «عبور نيروها و همچنين تجهيزات لجستيكي» استفاده مي‌كنند. هنگامي كه از تكميل اين مسير پرسيده شد، سخنگوي ارتش اسراييل گفت كه اين جاده قبل از جنگ وجود داشته است و به دليل اينكه خودروهاي زرهي به آن آسيب رسانده‌اند، در حال «نوسازي» است. او اضافه كرد كه هيچ آغاز و پاياني در رابطه با اين جاده در حال ساخت وجود ندارد. سخنگوي ارتش رژيم اسراييل همچنين تلويحا بر عدم تاريخ دقيق براي پايان درگيري در غزه خبر داد.
بنيامين نتانياهو، نخست وزير اسراييل، در 23 فوريه از طرحي به كابينه امنيتي خود براي آينده پس از حماس براي غزه، از جمله «حذف كامل حماس» در اين منطقه و بازنگري در سيستم‌هاي امنيتي، مديريت مدني و آموزش آن به كابينه امنيتي خود پرده برداشت. فلسطيني‌هاي ساكن غزه از آن هراس دارند كه طرح‌هاي امنيتي اسراييل پس از جنگ، آزادي رفت و آمد آنها را بيشتر محدود كند، چراكه روزهاي اشغال اسراييل قبل از سال 2005 را به ياد مي‌آورند، زماني كه اسراييل ايست‌هاي بازرسي بين روستاها و جاده‌هاي كنارگذر انحصاري ايجاد كرد تا شهرك‌هاي اسراييلي را به يكديگر مرتبط كند.
در همين رابطه، اسكاي‌نيوز نيز به تصاوير ماهواره‌اي كه از سوي ماهواره Planet Labs در 6 مارس گرفته شده است، اشاره مي‌كند. در اين تصاوير جاده جديدي را نشان مي‌دهد كه از مرز سرزمين‌هاي اشغالي به سمت غرب مي‌گذرد و در كنار درياي مديترانه به جاده ساحلي الرشيد متصل مي‌شود. اين جاده كه در جنوب يك جاده لجستيكي ساخته شده از سوي نيروهاي رژيم اسراييلي در اوايل درگيري قرار دارد، نزديك به 7 كيلومتر طول دارد. بخش پاياني كه بين 4 مارس و 6 مارس تكميل شد، از خرابه‌هاي يكسري ساختمان‌هاي مسكوني مي‌گذرد كه در ماه دسامبر از تخريب آنها فيلمبرداري شده بود. تصاوير ماهواره‌اي با وضوح بالا كه مناطقي را در دو طرف جاده نشان مي‌دهد كه ساختمان‌هاي زيادي در مجاورت آن تخريب شده‌اند. در اين منطقه، به نظر مي‌رسد كه پرديس جديد الازهر دانشگاه غزه، ساختمان‌هاي مسكوني و بخش‌هايي از زمين‌هاي كشاورزي پاكسازي شده‌اند. تصاوير ماهواره‌اي و محتواي منتشر شده از سوي سربازي اسراييلي در شبكه‌هاي اجتماعي نشان مي‌دهد كه عمليات تخريب در محل بيمارستان دوستي تركيه و فلسطين در نزديكي آن انجام شده است.
در ذهن رهبران اسراييل چه مي‌گذرد؟
از اواسط فوريه گزارش‌هايي در مورد ساخت اين جاده منتشر شده است. بنا بر گزارش‌ها، اين بزرگراه كه با نام بزرگراه 749 شناخته مي‌شود، قرار است مسيري حفاظت شده را در داخل نوار غزه به نيروهاي اسراييلي تعريف كند. اين جاده اكنون شهر غزه را از بقيه قلمرو جدا مي‌كند. يكي از فرماندهان تيپ 601 ارتش اسراييل در گفت‌وگو با كانال 14 اسراييل در ماه فوريه گفت كه اين پروژه به نيروهايش اجازه مي‌دهد تا منطقه را حفظ كنند، از آنجا تهاجم خود را برنامه‌ريزي و مديريت كنند، از حركت مردم از جنوب به شمال غزه جلوگيري كنند، و به‌طور كلي منطقه را با روشي بسيار دقيق كنترل كنند. در حالي كه مشخص نيست كه آيا كابينه اسراييل قصد دارد اين منطقه را به صورت بلندمدت اشغال كند يا خير، مقياس تخريب و ويراني آن قابل توجه است. هر گونه حضور دايمي احتمالا در ميان متحدان بين‌المللي اسراييل بحث‌برانگيز است. در ژانويه، آنتوني بلينكن، وزير امور خارجه ايالات متحده، در پاسخ به گزارش‌هاي مربوط به ايجاد منطقه حائل پيشنهادي در امتداد مرزهاي نوار غزه گفت: «ما در مورد مخالفت با هرگونه تغيير دايمي در پيكربندي قلمرو غزه كاملا صريح صحبت كرده‌ايم.» به نظر مي‌رسد كه طرح‌هاي اسراييل در غزه طوري است كه اسراييل را براي پس از جنگ بر منطقه مسلط نگه دارد. به عقيده كارشناسان نظامي و امنيتي اين قبيل طرح‌ها به اسراييل اين امكان را مي‌دهد تا بتوانند كنترل خود بر مناطق نوار غزه را گسترش دهند. شان بل، تحليلگر نظامي به اسكاي‌نيوز گفت كه ساخت سازه‌ها و زيرساخت‌هاي جديد شايد در ابتدا اهدافي كوتاه‌مدت به نظر آيند، ولي هدف نهايي از اين سازه‌ها و زيرساخت‌ها بلندمدت، راهبردي و براي ادامه حضور و كنترل اسراييل در منطقه برنامه‌ريزي و طراحي مي‌شوند.
ساخت اسكله موقت
اخيرا جو بايدن خبر از ساخت بندر جديدي در غزه براي انتقال كمك‌هاي بشردوستانه، احتمالا از مبدا پايگاه هوايي اين كشور در قبرس داده است. پنتاگون همچنين جزييات بيشتري در مورد بندر موقت برنامه‌ريزي شده از سوي ايالات متحده كه با هدف كاهش كمبود مواد غذايي در غزه است، ارايه كرده است. اين نهاد مدعي اظهار داشته است كه برنامه‌ريزي و ساخت اين بندر «چند هفته» طول مي‌كشد، هر چند بعدا مشخص شد كه «احتمالا تا 60 روز» تكميل خواهد شد. ژنرال پاتريك رايدر، سخنگوي پنتاگون گفت كه تا هزار سرباز امريكايي ممكن است درگير اين پروژه شوند، اما آنها به خشكي نخواهند آمد، بلكه به‌طور موقت اسكله‌اي پيش ساخته را به ساحلي در غزه خواهند رساند.
كمك‌ها را مي‌توان به صورت فله از طريق كشتي‌هاي بزرگ حمل كرد، اما به يك بندر در آب‌هاي عميق نياز دارد تا امكان تخليه كمك‌ها فراهم شود. بندر غزه مناسب نيست، زيرا بسيار كم عمق است، اما يك ساختار موقت كه به كشتي‌ها امكان مي‌دهد در آب‌هاي عميق پهلو بگيرند و روي كشتي‌ها يا وسايل نقليه كوچك‌تر تخليه كنند، ممكن است گزينه‌اي قابل اجرا باشد. ارتش امريكا تجربه ساخت سازه‌هاي موقت اسكله موقت و شناور موسوم به «پانتون» را دارد. معروف‌ترين آنها پانتون توت بود كه در روز D در جنگ جهاني دوم استفاده شد. با اين حال، آماده‌سازي و حمل و نقل اين قابليت مستقر در ايالات متحده مدتي طول مي‌كشد، چراكه شرقي‌ترين بندر ايالات متحده هفت روز با قايقراني از منطقه فاصله دارد. بنابراين ساخت بندر موقت هفته‌ها طول مي‌كشد. به عقيده سام وواك، تحليلگر اوسينت، هنوز جزييات زيادي وجود دارد كه بايد روي آن كار كرد. با توجه به صحنه‌هاي هرج و مرج در سواحل غزه، زماني كه پرتاب‌هاي هوايي انجام مي‌شود، بايد طرح امنيتي قوي‌اي براي اطمينان از توزيع منظم كمك‌ها و محافظت از دست‌اندركاران عمليات ارسال، تدوين شود. ايالات متحده صراحتا اعلام كرده است كه قصد ندارد «چكمه‌هاي سربازان خود را روي زمين غزه بگذارد»، هر چند مي‌داند كه «ارتش اسراييل سابقه خوبي در نظارت بر ارسال ايمن كمك‌ها در غزه ندارد.»
پس از عملياتي شدن اين پروژه، ايالات متحده اميدوار است كه روزانه دو ميليون وعده غذاي به غزه فرستاده شود. اين آمار در مقايسه با 124000 وعده غذايي است كه ارتش ايالات متحده در چهار بار در هفته گذشته تحويل داده است. جو بايدن، رييس‌جمهور امريكا نيز روز جمعه گفت كه اسراييل امنيت بندر موقت در حال ساخت در سواحل مديترانه غزه را تامين مي‌كند. استفاده از اسكله موقت مشكلاتي را نشان مي‌دهد كه براي دريافت كمك‌هاي جاده‌اي با آن مواجه است. تحويل جاده‌اي به دليل عمليات نظامي، ناامني و محدوديت‌هاي گسترده، غيرممكن است. پرتاب محموله‌هاي كمك نيز سرعت بيشتري پيدا كرده، اما اين شيوه گران و ناكارآمد است.
با بدتر شدن وضعيت انساني در غزه و افزايش فشار براي ورود كمك‌هاي بيشتر به غزه، وزير خارجه بريتانيا از اسراييل خواسته است تا بندر اشدود را باز خواهد كرد. بندر اشدود در اسراييل در حدود 20 مايلي شمال غزه است. بنابراين حتي اگر كمك‌ها به آن بندر سرازير شود، باز هم مشمول بررسي‌هاي امنيتي اسراييل و تاخير قبل از ورود به غزه خواهد بود. به نظر مي‌رسد كه رساندن كمك‌ها از مرز به غزه در بهترين حالت مشكل‌ساز بوده است.
در همين حال، اورسولا فون در لاين، رييس كميسيون اروپا اعلام كرد كه كشتي حامل كمك‌هاي بشردوستانه نيز عازم غزه شده است. اين كشتي متعلق به موسسه خيريه «اوپن آرمز» اسپانيا، براي آزمايش كريدور دريايي كه اخيرا اعلام شده است، يك سفر آزمايشي انجام خواهد داد. كشتي «اوپن آرمز» سه هفته پيش وارد قبرس شد و آماده است تا كريدور پيشنهادي كمك‌هاي بشردوستانه قبرس را افتتاح كند. اين كشتي مي‌تواند 200 پالت كالا را حمل كند و قادر است سفر رفت و برگشت از قبرس (400 مايل رفت و برگشت) را به صورت روزانه انجام دهد. اين كشتي داراي آبكشي 5 متري است. پس به اندازه كافي كوچك هست كه از طريق بندر ماهيگيري غزه عمل كند و تداركات تخليه كشتي را به ميزان قابل توجهي تسهيل خواهد كرد. با اين حال، در اين مرحله مشخص نيست كه چه كسي امنيت لازم براي اطمينان از توزيع منظم اين كمك‌ها و براي كساني كه بيشتر به آن نياز دارند را تامين مي‌كند.
آنچه در مورد اين انبوه تلاش‌هاي بين‌المللي براي رسيدگي به بحران انساني در غزه جالب است، اين است كه چرا اكنون و پس از ماه‌ها فشار بر مردم اين اقدامات صورت مي‌گيرد؟ مجموعه‌اي از پرتاب محموله‌هاي كمك اخير عزم خود را نشان داده، اما روشي بسيار ناكارآمد براي توزيع كمك است (هر هواپيما حدود يك كاميون بار حمل مي‌كند و نياز به 500 كاميون در روز است). همچنين نه‌تنها براي خدمه بلكه براي كساني كه در زمين هستند نيز خطرناك است. در واقع، گزارش‌ها حاكي از آن است كه تاكنون دو فلسطيني بر اثر سقوط پالت‌ها از آسمان كشته شده‌اند. آنچه تلاش‌هاي بين‌المللي نشان مي‌دهد نااميدي فزاينده از بي‌ميلي آشكار اسراييل براي رسيدگي به بحران بشردوستانه است، زيرا پرتاب‌هاي هوايي و دالان‌هاي كمك‌هاي دريايي كنترل اسراييل را دور مي‌زنند. با نزديك شدن به مهلت 10 مارس براي حمله ارتش اسراييل به رفح، بسياري از آژانس‌هاي امدادي پيشنهاد مي‌كنند كه با وجود 3/1 ميليون پناهجو كه در منطقه جمع شده‌اند، هر گونه حمله زميني به خطر «حمام خون» تبديل مي‌شود.