نسخه نظامي (شي) براي اقتصاد

نشست يك هفته‌اي كنگره ملي خلق چين (NPC) كه حدود سه هزار نماينده از نخبگان سياسي، تجاري و فرهنگي در پكن را گرد هم مي‌آورد، بدون برگزاري كنفرانس مطبوعاتي مرسوم نخست‌وزير اين كشور پايان يافت. نشست سالانه پارلمان اين كشور در 4 مارس در تالار بزرگ مردم در ميدان تيان‌آن‌من با نمايندگاني آغاز شد كه وظيفه تصويب قوانين جديد و انتصابات سياسي و همچنين ارزيابي گزارش‌هاي متعددي از ادارات سراسر دولت را داشتند. از سال 1993، جلسات با نشستي مطبوعاتي از سوي نخست‌وزير اين كشور به پايان مي‌رسيد، اما هفته گذشته اعلام شد كه لي كيانگ با خبرنگاران صحبت نخواهد كرد. اگر اين كار را مي‌كرد، شايد مي‌توانست در مورد قوانيني كه نمايندگان كنگره ملي خلق چين تصويب كرده‌اند، از جمله تغيير به سمت «صنايع آينده» و تمركز بر امنيت ملي، بينشي ارائه بدهد. 
شي جين پينگ، رييس‌جمهور چين نيز در مراسم پاياني امسال سخنراني نكرد. او معمولا فقط در مراسم اختتاميه اولين جلسه هر كنگره ملي خلق، بالاترين مقام كشور كه هر پنج سال يك بار انتخاب مي‌شود، صحبت مي‌كند. امسال دومين نشست از چهاردهمين كنگره ملي خلق بود. البته بايد گفت گردهمايي سالانه رهبران ارشد معمولا تشريفاتي است چرا كه قدرت واقعي در اختيار حزب حاكم كمونيست است. با اين حال، اعلاميه‌هاي منتشر شده در طول كنگره مي‌تواند تا حدودي سياست‌هاي دولت را روشن كند. در اينجا برخي از نكات برجسته در نشست يك هفته‌اي پارلمان امسال كه از سه‌شنبه هفته گذشته آغاز شد و روز دوشنبه به پايان رسيد، ارائه شده است.
در بعد اقتصادي، چين هدف رشد سال 2024 را حدود 5 درصد تعيين كرده است. بر اساس سه طرح اصلي كه به عنوان بخشي از جلسات پارلمان منتشر شد، حمايت صنعتي به وضوح در رتبه اول در فهرست اولويت‌هاي پكن براي سال آينده قرار گرفت. متخصص برنامه‌ريزي ارشد اقتصادي به نيويورك تايمز خاطرنشان كرد كه چگونه تلاش براي ارتقای تجهيزات در چين بازاري بيش از 5 تريليون يوان (حدود 5/694 ميليارد دلار) ايجاد مي‌كند. در مقابل، املاك و مستغلات تأكيد كمتري در دولت دريافت كرده است. با اين حال ني هونگ، وزير مسكن و شهرسازي و روستايي چين در اين نشست گفت املاكي كه بايد ورشكسته شوند، بايد ورشكسته شوند. او در نشست مطبوعاتي در روز شنبه هشدار داد كساني كه به «منافع توده‌ها آسيب مي‌زنند» مورد بازرسي و مجازات قرار خواهند گرفت.
حزب كمونيست چين نظارت خود را بر دولت تحت رهبري شي جين ‌پينگ افزايش داده است. در نشست پارلماني سال 2023، پكن با ايجاد كميسيون‌هاي تحت رهبري حزب براي نظارت بر اين دو بخش، بازنگري اساسي در مقررات مالي و فني را اعلام كرد. شي همچنين در نشست سال گذشته، سومين دوره بي‌سابقه رياست‌جمهوري را به دست آورد. امسال، كنگره ملي خلق تغييراتي را براي بازنگري در ساختار شوراي ايالتي - كه بالاترين نهاد اجرايي دولت به رهبري نخست‌وزير بوده است - اعمال كرده است. در اختتاميه مراسم روز دوشنبه، اصلاحيه قانون سازماني شوراي دولتي با 2883 راي نمايندگان  با 8 راي رد اصلاحات و 9 راي ممتنع به تصويب رسيد. اين تغييرات شامل معاونان نخست وزير و رييس بانك خلق چين در ميان گروه رهبري عالي شورا است. بلافاصله مشخص نبود كه چنين تغييراتي چه تأثيري خواهد داشت.
در بعد دفاعي - امنيتي، دولت هدف خاصي را براي هزينه‌هاي خود در كنگره ملي خلق چين اعلام نكرده است. در مقابل، اين كشور اعلام كرد كه هزينه‌هاي دفاعي در سال 2024 به ميزان 2/7 درصد، يعني همان ميزان افزايش در سال 2023، افزايش مي‌يابد. سخنگوي دفاعي نشست در توضيح اين افزايش گفت كه چين هزينه‌هاي نظامي نسبتا پاييني را حفظ كرده است و اين كشور هميشه به يك جاده توسعه صلح‌آميز پايبند است. اما اشاره به صلح به‌ طور قابل توجهي در بخش‌هايي از گزارش كار نخست‌وزير در ارجاعات آن به تايوان وجود نداشت. گزارش سال گذشته خواستار پيشبرد روند اتحاد مجدد صلح‌آميز چين شد، در حالي كه امسال لي كيانگ گفت چين «در پيشبرد هدف اتحاد مجدد چين قاطعانه عمل خواهد كرد.»
افزايش مخارج نظامي چين كه در كنگره ملي خلق چين اعلام شد، ممكن است منجر به افزايش در عمل نشود چرا كه پس از تمركز بر اين حوزه در كنگره ملي خلق چين امسال، بيشتر نگران تمركز بر «صنايع آينده و سياست صنعتي است كه براي توسعه آنها در چين انجام مي‌شود.» با اين حال، هزينه‌هاي نظامي چين توجه زيادي را به خود جلب كرده است، زيرا ساير كشورها در حال حاضر هزينه‌هاي بيشتري براي دفاع مي‌كنند. بر اساس گزارش موسسه تحقيقات صلح بين‌المللي استكهلم (SIPRI)، كشورهاي ديگر از جمله ايالات متحده، ژاپن، استراليا و كره‌جنوبي به دليل درك تهديد فزاينده از سوي چين، هزينه‌هاي نظامي خود را افزايش داده‌اند. بودجه دفاعي پكن از سال 2015 بيش از دو برابر شده است، اما به گفته ويليام دي هارتانگ از موسسه كوئينسي، ايالات متحده همچنان با اختلاف قابل توجهي از چين براي ارتش خود پيشي مي‌گيرد.
در زمينه سياست خارجي، چين وانگ يي، وزير خارجه چين، هفته گذشته در حاشيه كنگره ملي خلق چين نشستي مطبوعاتي برگزار كرد و وانگ از خبرنگاران نشريات كشورهايي از جمله مصر، روسيه و ايالات متحده خواست پرسش‌هاي خود را مطرح كرد. در مهم‌ترين موضوع، وانگ گفت: از زمان ديدار شي جين پينگ، رييس‌جمهور چين و جو بايدن، رييس‌جمهور ايالات متحده در سانفرانسيسكو در سال گذشته، پس از وخامت روابط در نتيجه اختلافات بر سر مسائل تجارت، بالون جاسوسي چيني، و مناقشه تايوان، «كمي در روابط چين و امريكا» بهبود حاصل شده است.