السيسي درگير دوگانه فقر و جنگ در غزه

عبدالفتاح السيسي، رييس‌جمهور مصر براي سومين دوره رياست‌جمهوري پس از 10 سال حكومت كه با ركود اقتصادي و سركوب سياسي همراه بوده است، سوگند ياد كرد. سيسي قرار است تا سال 2030 در قدرت بماند. او وعده داد كه «آرزوهاي ملت مصر براي ساختن كشوري مدرن و دموكراتيك را محقق كند ». او همچنين قول داد كه هزينه‌هاي عمومي در برنامه‌هاي تامين اجتماعي براي فقرا را تقويت كند. سيسي در آغاز حكومت خود در 10 سال پيش اهداف انتخاباتي دقيقي ارايه نكرده است. اما او وعده‌هاي گسترده‌اي براي بهبود استانداردهاي زندگي مردم و محافظت از فقيرترين اقشار جامعه را ارايه داد. با اين حال، شاخص‌هاي اقتصادي در دهه گذشته به‌طور مداوم بدتر شده‌اند. مصر با ۱۰۶ ميليون نفر جمعيت، پرجمعيت‌ترين كشور جهان عرب است. بانك جهاني تخمين زد كه نزديك به 30 درصد از جمعيت اين كشور در سال 2019 فقير بودند و ميليون‌ها نفر ديگر در معرض خطر سقوط به زير خط فقر قرار دارند. بر اساس آخرين آمار منتشر شده از سوي آژانس اصلي آمار دولتي مصر، يعني اداره مركزي بسيج عمومي و آمار (CAPMAS)، فقر از 3/26 درصد در سال 2013 به 7/29 درصد در سال 2020 رسيده است. پيش‌بيني مي‌شود كه اكنون پس از همه‌گيري كوويد-۱۹، جنگ روسيه و اوكراين و سياست اقتصادي مبتني بر وام‌گيري و هزينه‌كردن بيش از حد در پروژه‌هاي بزرگ، نرخ فقر بسيار بالاتر باشد. اقتصاددانان مصري نرخ فقر در سال 2023 را حداقل 7/35 درصد برآورد مي‌كنند. 
بر اساس گزارش انديشكده آكسفورد اكونوميكس، تورم كل مصر در ماه دسامبر به 7/33 درصد رسيد و انتظار مي‌رود كه در سه ماهه چهارم سال 2024 به بالاترين حد خود يعني 45 درصد برسد. پوند مصر از زماني كه سيسي در سال 2014 به قدرت رسيد، بيش از 600 درصد از ارزش آن كاهش يافته است. از ماه فوريه، شركاي جهاني از جمله صندوق بين‌المللي پول، بانك جهاني، اتحاديه اروپا و امارات متحده عربي قراردادهاي مختلفي به ارزش بيش از 57 ميليارد دلار را امضا كرده‌اند كه به عنوان بسته نجاتي براي دولت سيسي در نظر گرفته شده است. قرارداد عظيم 35 ميليارد دلاري با امارات متحده عربي در ماه فوريه براي ساخت شهري جديد در سواحل شمالي مصر، اعتماد دولت را براي اتخاذ تصميمات دشوار شناور كردن ارز، يكي از شرايط كمك مالي صندوق بين المللي پول، تقويت كرد. قبل از آخرين قراردادها، در طول 10 سال گذشته حكومت سيسي، بدهي مصر بيش از سه برابر شده و به 165 ميليارد دلار رسيده است. مصر همچنين 132 ميليارد دلار به صورت اقساط و بهره بدهي خارجي در مدت مشابه پرداخت كرده است كه پرداخت بدهي، بيشتر مخارج دولت را تشكيل مي‌دهد. در همين حال، ذخاير ارزي خارجي در ماه فوريه به 35 ميليارد دلار رسيد.
دولت سيسي همچنين در تخصيص درصد بودجه مقرر در قانون اساسي به آموزش و مراقبت‌هاي بهداشتي كوتاهي كرده است. در بودجه 2024-2023، دولت 94/1 درصد از توليد ناخالص داخلي مورد انتظار را به آموزش اختصاص داد كه كسري شش درصدي است كه طبق قانون اساسي 2014 لازم بود. همين امر در مورد تخصيص‌هاي مراقبت‌هاي بهداشتي نيز صدق مي‌كند كه تنها 5/1 درصد از توليد ناخالص داخلي پيش‌بيني شده در بودجه امسال را تشكيل مي‌دهد، در حالي كه قانون اساسي 3 درصد آن را تعيين كرده است.
مبارزه با تروريسم يكي از اصلي‌ترين وعده‌هاي سيسي در آغاز حكومتش بود. ارتش مصر سال‌ها با داعش در شبه‌جزيره سينا مبارزه كرد تا اينكه در سال 2022 شكست اين گروه را اعلام كرد. با اين حال، اين كارزار از سوي گروه‌هاي حقوق بشر به دليل تاثير نامتناسب بر جمعيت محلي محكوم شده است. ديده‌بان حقوق بشر ارتش مصر را به جنايات جنگي احتمالي عليه جمعيت قبيله‌اي شمال سينا، از جمله آوارگي دسته جمعي و قتل‌هاي فراقانوني متهم كرده است. ارتش مصر همچنين متهم شده است كه اعضاي داعش را به دليل جنايات ادعايي پاسخگو نمي‌داند و در عوض به آنها عفو مي‌بخشد. دو گروه حقوق بشري در ماه گذشته فاش كردند كه يكي از رهبران ارشد داعش در حمله‌اي كه در سال 2017 در مسجدي در سينا منجر به كشته شدن بيش از 300 غيرنظامي شد، از سوي دولت سيسي در سال 2021 پس از توافق عفو آزاد شد.سومين دوره عبدالفتاح السيسي با يكي از بزرگ‌ترين چالش‌ها براي رهبري او، يعني جلوگيري از گسترش بحران جنگ در غزه به داخل مرز‌هاي خود، همراه است. سيسي مدت‌هاست كه خود را شريك باثباتي براي كشورهاي منطقه در خاورميانه پرآشوب براي جلب حمايت امريكا و ديگر كشورهاي غربي معرفي كرده است. او اكنون تحت فشار فزاينده بين‌المللي قرار دارد تا اجازه ورود ده‌ها هزار فلسطيني به مصر را كه تلاش مي‌كنند از جنگ ميان اسراييل و حماس فرار كنند، صادر كند. سيسي در يك سخنراني تلويزيوني پس از نتايج انتخابات گفت كه نظرسنجي‌هاي مصر نشان‌دهنده رد جنگ غيرانساني اسراييل در نوار غزه توسط جهان است و نه صرفا انتخاب رييس‌جمهور. او افزود كه اين جنگ با توجه به تهديد بزرگي كه براي امنيت ملي مصر ايجاد مي‌كند و رنج بي حد و حصري كه براي فلسطيني‌ها به بار آورده است، بايد پايان يابد. به نظر مي‌رسد مهم‌ترين چالش منطقه‌اي مصر در سال پيش روي سيسي بحران غزه و خطر كشيده شدن اين بازيگر مبتلا به بحران اقتصادي به درگيري‌اي ناخواسته باشد.